مزداران زریندشت؛ تلفیقی دلنشین از همراهی تاریخ و طبیعت+تصاویر و فیلم
مزداران روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان فیروزکوه است که به سبب آثار تاریخی فراوان و طبیعت بکر، مکان مناسبی برای گردشگران و تاریخ دوستان است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از فیروزکوه، روستای سرسبز زریندشت یکی از مناطق آباد و زیبای بخش مرکزی شهرستان فیروزکوه می‌باشد، ارتفاع این روستا از سطح دریا 1640 متر و از آبادی‌های میان کوهی است که دارای آب و هوای معتدل بوده و از جاذبه‌های گردشگری فراونی برخوردار می‌باشد.
این روستا در 120کیلومتری از شهر تهران و 25 کیلو متری جنوب فیروزکوه واقع شده است که دارای چهار بخش مزداران، آتشان، دهگردان و انزاها است که هرکدام نمادی از زیبایی‌های خداوند است؛ روستای مزداران مرکزیت این بخش را بر عهده دارد.
اطلاعات کلی در مورد مزداران
روستای مزداران در فاصله یک کیلومتری شمال زریندشت واقع شده و دارای بیشترین آثار تاریخی می‌باشد، جمعیت آن به طور متوسط (زمستان و تابستان) حدود 200 خانوار بوده و اهالی آن به زبان فارسی و لهجه مازندرانی تکلم می‌کنند. در واقع لهجه و گویش اصیل این خطه به زبان طبری (طبرستانی) یا مازندرانی که همان اقوام تپور می‌باشند برگرفته شده و به زبان تاتی یا زبانی که برگرفته از زبان اصیل ایرانی همانند دری و پشتو می‌باشد، تکلم می‌کنند.
البته اقوام مختلف که در منطقه ساکن بوده و تشکیل خانواده داده‌اند بر نژاد و گویش منطقه تاثیر گذاشته و از اینرو در منطقه زبان‌های ترکی - کردی و لری رواج داده شده و هنوز هم متداول می‌باشد .
وجه تسمیه مزداران
مزداران از دو بخش مستقل مزدا و پسوند ران تشکیل شده است؛ واژه مزدا خود از دو بخش مز به معنی بزرگ و دا به معنی دانا و دانشمند است، پس مزدا به معنی دانش بزرگ می‌باشد. اما پسوند ران به معنی مکان و آبادی و جایگاه می‌باشد؛ نتیجه اینکه مزداران به معنی جا و مکان دانایان بزرگ است.
معنی و تفسیر دیگری هم از مزداران است که از دو بخش مزدا منظور اهورا مزدا خدای زرتشتیان و ران یعنی باران است، به عبارت دیگر جایگاه دو امامزاده قبلا معبد آناهیتا بوده که چون مکان مقدس بوده به امامزاده تبدیل شده است.
مزداران میراث‌دار تاریخ کهن ایران در ترکیب با طبیعت زیبا
مزداران یکی از روستاهای باستانی قبل از اسلام تابعه فیروزکوه می‌باشد؛ تائید این ادعا بناها و قلاع بر جای مانده از عهد باستان می‌باشد که هنوز پابرجا و استوار است؛ مانندبنای باقیمانده معروف به حمام که از دو بنای مجزا تشکیل شده است و نمونه دیگر محل فعلی امامزادگان عبدالله و یحیی است که در قسمت غربی آن معبدی بود که اهالی روستا در آن عبادت می‌کردند. البته در کنار آثار تاریخی آب و هوای بکر این منطقه باعث شده که طبیعت جلوه‌گری خاصی در مزداران داشته باشد و گردشگران مختلفی را به سمت خود جلب کند.
امامزادگان عبدالله و یحیی: آستان امامزادگان یحیی و عبدالله (علیهم السلام) در منتهی الیه شرق روستای مزداران قراردارد. بنای اولیه بقعه امامزاده یحیی بسیار زیبا و دارای ویژگی‌های معماری قرون هفتم و هشتم هجری از جمله آجرکاری، گچ‌بری و آینه‌کاری بوده است؛ بخش وسیعی از بنای مزبور در سال 1362 تخریب شده و سپس تمام آن بازسازی شده است. بنای فعلی بقعه دارای پلانی مربع شکل است که با مصالح جدید ساخته شده و دارای گنبدی تقریبا رک (مخروطی) است. داخل این بقعه چشمه آب گوارایی وجود دارد که بسیار پرآب و حالت ساکن دارد و هیچ گاه رنگ، مزه و طعم آن تغییر نمی‌کند.
در صفحه 132 کتاب آثار تاریخی فیروزکوه در مود این بنا چنین نوشته است:
«بنای اولیه این امامزاده بسیار زیبا و دارای ویژگی‌های معماری قرون هفت و هشت هجری، از جمله آجرکاری، گره‌چینی، گچ‌بری و آینه‌کاری دوره صفویه و در و پنجره‌های ارسی کشویی بوده است؛ اما متاسفانه در یکی از شب‌های سرد زمستان سال 1362 توسط عده‌ای غارتگر به طمع یافتن گنج ، مورد تجاوز گسترده واقع شده و بخش عمده آن از جمله کف و زیر پی‌ها تخریب شد. اهالی روستا که اعتقاد شدیدی به شأن و منزلت امامزاده داشته‌اند با همت والای خود آن را مجدداٌ بازسازی کردند، ولی متاسفانه از بنای اولیه چیزی باقی نمانده و این مجموعه تاریخی مذهبی کاملاٌ نوسازی شده است.»
برج دیده‌بانی مزداران: در حقیقت این برج تاریخی نام خود را از روستای محل ساخته شدن، استعاره گرفته و نام نخستین آن مشخص نیست؛ قدمت این برج به قرن 7 و 8 ه.ق برمی‌گردد، این برج از لاشه سنگ و ملاط گچ و ساروج به صورت چهار ضلعی ساخته شده است. ورودی بنا در ضلع جنوب آن قرار داشته به صورت کلی دارای پلانی هشت ضلعی است؛ ساختار داخلی بنا در حالتی است که در سمت غرب و مشرف به قلعه، یک بیضی بزرگ از گنبد تا پائئین دیواره‌ها برش خورده است.
این امر نشان‌دهنده وجود ارتباط میان قلعه و برج سنگی مزداران است، در اضلاع داخلی برج چهار طاق‌نما وجود دارد که بالای آن تزئیناتی به صورت کنگره ایجاد شده است و در بالای هر کدام یک حفره کوچک مشهود است؛ متأسفانه در سال‌های اخیر مرمّت‌های غیراصولی روی بنا اجرا شده و در حال حاضر قسمت داخلی بنا با سیمان سفید پوشش یافته، ولی بدنه خارجی از سنگ است.
در بالای در ورودی برج، یک پنجره مستطیل شکل وجود دارد که یک تخته چوب پهن بالای آن نصب شده است؛ بر اساس گزارش‌های موجود در سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان تهران، این بنا در سال‌های 1379 و 1380 مورد مرمت قرار گرفته است و در تاریخ 25 اردیبهشت سال 80 و با شماره 3834 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
حمام قدیمی مزداران: حمام قدیمی مزداران مربوط به دوره قاجار است؛ این اثر در تاریخ 8 خرداد 1380 با شماره ثبت 3891 به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است؛ این حمام از نوع خزانه‌ای و از معماری دوره قاجاریه بوده که در ابتدای روستا واقع شده است.
مسیر دسترسی
برای تماشای مزداران از تهران به سمت فیروزکوه حرکت کنید و بیست کیلومتر مانده به فیروزکوه با دیدن تابلوی زریندشت به سمت جاده فرعی سمت راست (سمت جنوب)حرکت کنید و بعد از 18 کیلومتر جاده کوهستانی روستای مزداران را مشاهده می‌کنید.
انتهای پیام/
