همدان| «چهل‌منبر» روایتی شورانگیز از سوگواری حسینی در کهن‌ترین محله نهاوند
«چهل‌منبر« از آئین‌های عاشورایی زیبا و حزن‌انگیزی است که سکوت عزاداران، سوسوی شمع‌ها در سایه‌روشن غروب و بافت کهن محله سیدان، زیبایی و شورانگیزی آن را صدچندان کرده و نهاوندی‌ها به آن اعتقاد ویژه‌ای دارند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از همدان، محرم داستان عشق است؛ عشقی به قدمت قرن‌ها و هزاره‌ها که از کودکی نه پیش از تولد با تار و پودت وجودت گره خورده است.
شیرخواره بودی که روضه حسین(ع) لالایی وقت خوابت بود و شیرینی مائده بی‌منت خداوند با اشک شور مادر برایت طعم عجیبی داشت.
قد که کشیدی سیاه بر تنت کردند و پرچم به دستت دادند تا راهی هیئت‌ها شوی و عشق و دلدادگی و به امام عاشقان را از همان سن کم مزه کنی.
محرم برای همه ما حس آشنایی دارد؛ حسی که در عمق جانمان ریشه دوانده و ناگسستنی است؛ حسی که 10 روز در عمق جانت زبانه می‌کشد و در عاشورا به اوج خود می‌رسد.
عشق و دلدادگی مسلمانان و غیرمسلمانان به حضرت سیدالشهدا(ع) حکایت عجیبی دارد؛ آن‌قدر که روایت‌های متعددی از یک واقعه واحد به تصویر کشیده می‌شود.
مردمان هر خطه و دیار از دیرباز سنت‌های ویژه‌ای برای پاسداشت روزهای شهادت سید و سالار شهیدان دارند؛ آداب و رسومی که بسیاری‌هایشان منحصربه‌فرد است و تنها در یک روستا، شهر یا قومیت اجرا می‌شود.
از سنت‌های کهن و جالب‌توجه منطقه‌های لُر زبان هم آئین «چهل‌منبر» است؛ مراسمی زیبا و شورانگیز که در نوع خود قابل‌توجه است.
این آئین در شهرستان نهاوند هم که به دلیل هم‌جواری با استان لرستان دارای گویش و لهجه لری است هرساله با شور و اعتقاد ویژه‌ای برگزار می‌شود و گذشت زمان و پیشرفت فناوری نتوانسته ذرّه‌ای از محبوبیت این سنت دیرینه بکاهد.
اعتقاد نهاوندی‌ها به «چهل‌منبر» تا آن اندازه است که بیشتر مهاجرت کنندگان از این شهر در هرکجا که ساکن باشند؛ عصر تاسوعا خود را به زادگاهشان رسانده و در مراسم شرکت می‌کنند.
غروب تاسوعا که از راه می‌رسد؛ مردم شمع در دست به محله «سیدان» رفته و در چهل خانه شمع روشن می‌کنند به این امید که حاجتشان برآورده شود.
قدیم‌ترها محله «سیدان» محل زندگی سادات شهر بوده و از احترام ویژه‌ای برخوردار بود؛ ازاین‌رو مردم آئین چهل‌منبر را در این منطقه اجرا می‌کردند تا هم عرض تسلیتی به سلسله جلیله سادات داشته و هم زودتر حاجت‌روا شوند.
نگاهی به پیشینه تاریخی این آئین نشان می‌دهد که در سالیان دور به دلیل کوچکی شهر و کم بودن جمعیت 3 هیئت عزاداری در وجود داشته که این دسته‌ها از مسجد میدان، درب سرداب و حسینیه گلشن حرکت کرده و در طول مسیر بر سر و سینه می‌زدند تا به مسجد حاج‌آقا تراب برسند.
مردم در طول مسیر به دسته‌ها می‌پیوستند و زن‌ها هم که رکن ثابت عزاداری در همه شهرها هستند؛ پشت سر مردان حرکت می‌کردند تا به کوچه سیدان که در گویش محلی به آن «سیدو» گفته می‌شود؛ برسند.
در محله سیدان شمع روشن کرده و نذر می‌کردند و اعتقاد داشتند باید در 40 مکان این کار را تکرار کنند تا حاجت‌روا شوند؛ عددی که رمز و رازهای عجیبی دارد.
«چهل‌منبر» از آیین‌های عاشورایی زیبا و حزن‌انگیزی است که سکوت عزاداران، سوسوی شمع‌ها در سایه‌روشن غروب و بافت کهن محله سیدان نهاوند؛ زیبایی و شورانگیزی آن را صدچندان می‌کند.
هرچند تعداد زیادی از سادات شهر از این محله رفته‌اند، اما نهاوندی‌ها هنوز با اعتقاد محکم در چهل خانه شمع روشن کرده و نذر می‌کنند و خودشان می‌گویند که در این آئین بسیار حاجت گرفته‌اند.
ساکنان محله «سیدان» عصرهای تاسوعا در خانه‌شان را باز می‌گذارند و با روی باز از عزاداران پذیرایی می‌کنند؛ چای، شربت و یا جرعه‌ای آب به یاد سقای بی‌دست کربلا، حضرت عباس(ع).
سمیه مظاهری
انتهای پیام/ ت
