گزارش| سفر عبدالمهدی به چین و چشم‌انداز توسعه روابط بغداد ــ پکن؛ اژدها وارد می‌شود؟
چین تلاش می‌کند از فضای سیاسی ــ امنیتی موجود در عراق نهایت استفاده را برده و در آینده‌ای کوتاه‌مدت سرمایه‌گذاری عظیمی در این کشور نیازمند به سرمایه‌گذاری داشته باشد.
هفته گذشته عادل عبدالمهدی نخست وزیر عراق سفری چندروزه به چین داشت که اساس آن گفت‌وگو در حوزه توسعه روابط اقتصادی بود.
نخست وزیر عراق به‌همراه یک هیئت بزرگ اقتصادی 55نفره متشکل از تعدادی از وزیران، مشاوران نخست وزیری، تعدادی از استانداران استان‌های مختلف و فعالان اقتصادی این کشور به چین سفر کرد.
دفتر نخست وزیر در بیانیه‌ای که پیش از سفر منتشر شد، آورده است: چندین توافقنامه مهم اقتصادی از جمله در زمینه‌های صنعت، کشاورزی و راه و ساختمان میان دو طرف امضا خواهد شد.
انقلاب بزرگ اقتصادی؟
غدیر العطار، عضو شورای کسب‌وکار ملی عراق ــ نهاد غیردولتی فعال در حوزه اقتصاد در این کشور ــ نیز در این خصوص در بیانیه‌ای گفت که انتظار می‌رود سفر عبدالمهدی به چین بسترساز یک انقلاب اقتصادی بزرگ در عراق شود.
وی یکی از طرح‌های مهم را در حوزه مسکن عنوان کرده افزود: چین از کشورهای پیشگام دنیا در زمینه حل معضل مسکن خصوصاً مسکن عمودی به‌شمار می‌رود.
سومریه نیوز نیز در این خصوص اعلام کرد که 8 توافقنامه بزرگ در زمینه‌های طرح‌های اسکان و زیرساخت‌ها، بازسازی شهرهای ویران‌شده (از جنگ با گروه تروریستی داعش) و جدول‌بندی بدهی‌های عراق به چین به‌علاوه بازسازی کارخانه‌های متوقف‌شده عراق از 2003 تا به امروز در این سفر مورد مذاکره قرار خواهد گرفت.
براساس این گزارش میزان کل بدهی‌های عراق به چین با احتساب سود آن بالغ بر یک میلیارد دلار عنوان شده است.
پکن همچنین برای سرمایه گذاری در زمینه‌های نفت و گاز، اسکان و زیرساخت‌های عراق و دریافت مدت‌دار هزینه‌های خود یا نوعی سازوکار برای پرداخت بدهی‌های شرکت‌های چینی از محل فروش نفت عراق تمایل نشان داده است.
سفیر چین در بغداد نیز در این باره اعلام کرده بود که حجم تبادلات تجاری با عراق بالغ بر 30 میلیارد دلار است و چین بیش از 20 میلیارد دلار در عراق سرمایه گذاری کرده که بخش اعظم آن در حوزه نفت است.
توافقنامه‌های امضاشده، از حوزه اقتصاد تا علم و فرهنگ
عبدالمهدی به چین رفت و اولین توافق امضاشده میان طرفین مربوط به حمل‌ونقل ریلی بود که در آن دو طرف برای احداث قطار سریع‌السیر بین نجف اشرف و کربلای معلا قراردادی را به امضا رساندند.
توافقنامه امضاشده، بخش‌های مختلف خدماتی در استان نجف از جمله بهبود شبکه‌های آب و فاضلاب، راه، زیرگذرها و پل‌ها و همچنین احداث خط‌آهن سریع‌السیر بین نجف و کربلا توسط یکی از شرکت‌های بزرگ چینی را در بر می‌گیرد.
عبدالمهدی 5 روز در چین بود و با مقامات سیاسی و اقتصادی این کشور دیدار و گفت‌وگو کرد که نتیجه آن 8 توافقنامه میان بغداد و پکن بود که عبارتند از:
یادداشت تفاهم میان وزارت دارایی عراق و وزارت تجارت چین درباره همکاری درخصوص بازسازی عراق، یادداشت تفاهم میان وزارت ارتباطات عراق و آژانس هوانوردی و ماهواره‌ای چین، یادداشت تفاهم امنیتی میان وزارت کشور و سازمان امنیت عمومی چین، یادداشت تفاهم میان وزارت امور خارجه عراق و چین در رابطه با اراضی تخصیص‌یافته برای هیئت‌های دیپلماتیک دو کشور، یادداشت تفاهم میان وزارت آموزش عالی عراق و دفتر رسانه‌ای هیئت دولت چین برای ساخت کتابخانه‌ای در دانشگاه بغداد و یادداشت تفاهم برنامه اجرای همکاری فرهنگی.
در همین باره، «محمدرضا آل‌حیدر»، نماینده پارلمان عراق یکی از مهمترین نتایج سفر عادل عبدالمهدی به چین را تعهد شرکت سانچو به سرمایه‌گذاری 10میلیارد دلاری در حوزه عمرانی، زیرساختی و پروژه‌های مربوط به مسکن خواند و گفت: نخست وزیر همچنین بر سر ساخت 4 نیروگاه بزرگ تولید برق به‌منظور پایان دادن به بحران برق در عراق با طرف چینی به توافق رسیده است.
در خصوص یکی از توافقات، لؤی الخطیب، وزیر برق عراق، از امضای تفاهمنامه ساخت نیروگاه صلاح‌الدین و بهره‌برداری از آن در سال 2020 با توان 1260 مگاوات خبر داد.
چشم‌انداز تجارت 500میلیارددلاری
عبدالمهدی نیز در گفت‌وگو با کانال فونکس چین تصریح کرد: حجم مبادلات تجاری میان چین و عراق در 10 سال آینده به بیش از 500 میلیارد دلار افزایش خواهد یافت و فعالیت‌ها برای رسیدن به این حجم از اکنون و با این سفر آغاز می‌شود.
خیز پکن با استفاده از فضای سیاسی ــ امنیتی عراق
در حال حاضر روابط تجاری ایران و عراق بین 10 تا 12 میلیارد دلار است و ترکیه با رقمی حدود 10 میلیارد دلار در رده بعدی قرار دارد. اگر ادعای سفیر چین در خصوص حجم روابط 30میلیارد دلاری صحت داشته باشد این کشور در صدر تجارت با عراق قرار دارد که بخشی از آن ناشی از تحریم نفتی ایران و جایگزینی نفت عراق به‌جای ایران از سوی چین است.
حالا پکن در نظر دارد تا از بازار بزرگ و بکر عراق نهایت استفاده را برده و با سرمایه‌گذاری‌های عظیم و بلندمدت خود در حوزه نفت و گاز و نیز زیرساخت گوی سبقت را از همه رقبای منطقه‌ای و بین‌المللی خود برباید.
عراق با صادرات روزانه 3.6 میلیون بشکه نفت فرصت مناسبی برای هر کشوری است که قابلیت سرمایه‌گذاری در حوزه‌های مختلف این کشور را داشته باشد و توانایی انتقال تکنولوژی را نیز داشته باشد که چین یکی از این کشورهاست.
تنش بین آمریکا و ایران که در روابط اقتصادی با عراق نیز تأثیرگذار بوده و نیز عدم‌تمایل کشورهای اروپایی به سرمایه‌گذاری در کشوری که از نظر امنیتی هنوز به ثبات کامل نرسیده، زمینه را برای حضور کشورهایی مانند چین و روسیه فراهم کرده که پکن در حوزه اقتصادی وارد شده و پیش‌بینی می‌شود مسکو نیز در حوزه نظامی نقش پررنگتری در آینده عراق ایفا کند؛ موضوعی که مقامات کشورمان باید به آن توجه ویژ‌ه‌ای داشته باشند.
گزارش از علی حیدری
انتهای پیام/+
