گزارش| "سکه"، "دلار" یا "تالار بورس"؛ کدام یک بیشتر روی بورس است؟ / نسخه یک اقتصاددان برای وضعیت پیچیده بورس

به گزارش خبرگزاری تسنیم از شیراز، همین چندماه قبل بود که کارشناسان هشدار دادند در برهه کنونی که درآمد سرانه و بودجه دولت به سبب قطع صادرات نفتی و کاهش قیمت آن، شیوع کرونا وکاهش درآمدهای مالیاتی بسیار ناچیز شده و رقم تولید ناخالص ملی ما نیز در سال جاری طبق پیش‌بینی صندوق بین‌المللی پول منفی 6 درصد برآورد شده است.

 بنابر این امر مثبت شدن شاخص‌های بورس به صورت فعلی، کمی عجیب بوده و نمی‌تواند ناشی از افزایش تولید ملی و به معنای رشد اقتصاد ما باشد و این رشد شاخص‌های بورس، منجر به افزایش تولید نیز نشده و قطعا حبابی بیش نیست.

همچنین کارشناسان هشدار دادند که بورس اگر از محل تولید شرکت‌ها و رشد بهره‌وری، مثبت نشود سایر بازارها مثل بازار ارزی و بازار قیمت‌ها را هم بی‌ثبات می‌کند و دیدیم که همین‌گونه نیز شد و در روندی غیر منطقی و غیر علمی، هم نارضایتی مردم از کاهش سرمایه‌شان را شاهد بودیم، هم افزایش ارز را شاهد بودیم و هم  نهایتا قرمز شدن تابلو بورس وکاهش شاخص آن.

در این گزارش میدانی ضمن بررسی وضعیت بورس و تاثیر آن بر توسعه استان و رفتارهای مردم، صحبت‌های یک اقتصاددان، کارشناس مسائل اقتصادی را نیز خواهیم شنید.

سکه  و دلار یا تالار بورس، کدام یک بیشتر روی بورس است؟

« هوای شیراز چند روزی است کمی خنک‌تر شده است. به منظور پیاده‌روی و همزمان برای خرید مایحتاج روزانه راهی هایپرمارکت محل شدم. در میانه راه تیتر روزنامه‌های پیشخوان باجه مطبوعاتی را مرور کردم. تیترها با کمی تفاوت، اغلب شبیه هم بود. همچنان که مشغول مرور صفحه اول روزنامه ها هستم دو نفر را می‌بینم که مشغول بحث بر سر تیترهای بالا هستند.

اولی با لحنی حق به جانب، توصیه‌های چند ماه اخیرش را متذکر می‌شود  و می‌گوید: «چقدر گفتم پولت را توی بورس نگذار؟»  نفر دوم  در ابتدا حرفی برای گفتن ندارد اما با کمی مکث می‌گوید خودت در این وضعیت کرونایی که اغلب مشاغل نیمه تعطیل شده‌اند و  فقط مقداری پس‌انداز داشتی که آن هم هرروز ارزشش کمتر می‌شد اگر جای من بودی چه کار می‌کردی؟ وضعیت سود سپرده‌های بانکی را هم که می‌دانی؟ چندرغاز به تو ماهانه می‌دهند که این سود  در برابر صعود قیمت‌ها بسیار ناچیز است.

اگر هم بخواهی برای شروع کسب و کاری وام بگیری آنقدر تو را می‌دوانند و درگیرت  می‌کنند که پشیمان می‌شوی  و آخر سر هم اگر خیلی به تو لطف کنند وامی به تو می‌دهند و تا یکی دوسال فقط باید بهره بانکی بدهی، البته اگر شانس بیاوری و سر و کارت به بند مالی زندان عادل آباد نیفتد».

یکی از روزنامه‌ها را از روی پیشخوان برداشته و لحظاتی بعد سوار تاکسی می‌شوم. رادیو روشن است. چند کارشناس میان حرف‌های هم می‌دوند و در مورد بورس و ارز و... حرف می‌زنند. مجری برنامه بحث را با نقل قول از زبان رئیس بانک مرکزی ادامه می‌دهد که  همزمان به بیان مزایای سرمایه‌گذاری در بورس ضمن هشدار به مردم جهت پرهیز از سرمایه‌گذاری در بازار ارز، به مردم نوید می‌دهد که به شایعات و جوسازی دلالان مبنی بر افزایش قیمت ارز تا  مرز 30 هزار تومان گوش ندهند چرا که نوسانات ارز قابل مدیریت است و تعادل در بازار ارز به زودی برقرار می‌شود.

راننده که حسابی کلافه شده رادیو را خاموش می‌کند. من هم روزنامه را تا می‌کنم و می‌بندم. تا مقصد هم چیزی نمانده است.پیاده می‌شوم و با خودم می‌گویم برای من که سرمایه و پس‌اندازی  ندارم، چه فرقی  بین بورس و بانک و ارز است؟

نسخه یک اقتصاددان برای وضعیت پیچیده بورس

به گزارش تسنیم  روایت بالا تنها یکی از ده‌ها روایتی است که حال و هوای بورس این روزها را بیان می‌کند. برای بررسی بیشتر موضوع پای صحبت‌های جعفر قادری اقتصاددان و عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز نشستیم. 

وی در پاسخ به این سوال خبرنگار تسنیم که با وجود قوانین غیر شفاف، نارسا، دولتی و بانک محور فعلی و امکان دستکاری دولت در بورس به مثابه تیر خلاص به نماد اصلی خصوصی‌سازی،  توصیه‌ها و راهکارهای مجلس برای حل مسائل فوق چیست؟ اظهار داشت: بورسی شدن شرکت‌های استان فارس در کنار کمک به رشد و توسعه این شرکت‌ها سبب افزایش در آمد مردم و حفظ سرمایه آنها در شرایط رکود اقتصادی فعلی  شده و می‌تواند منابع، نقدینگی و سرمایه لازم جهت کمک به پروژه‌های استان را تامین کند. 

قادری گفت: ما باید در کنار تشویق مردم به سرمایه‌گذاری در بورس به آنها آموزش  بدهیم که از رفتارهای احساسی و  فعالیت‌های توام با ریسک پرهیز کرده و در بخش‌هایی سرمایه‌گذاری کنند که ریسک کمتری دارد و در واقع با خرید سبدی از سهام مختلف و آینده‌دارتر، ریسک خود را به حداقل برسانند تا در این نوسانات کمتر آسیب ببینند.

نماینده شیراز درمجلس در پاسخ به این سوال تسنیم که شما به عنوان نماینده مردم شیراز و امین و وکیل مردم چه ساز و کارهایی برای تامین امنیت این سرمایه‌گذاری‌های مردمی پیش‌بینی کرده و در عمل در پیش می‌گیرید؟ افزود:  ما  در مجلس، دولت را مکلف خواهیم کرد که بستر امنی برای ورود مردم فراهم  کند، آموزش‌های لازم را به مردم بدهد، ریسک‌ها رابه حداقل برساند و دخالت‌هایش نیز صرفا  در جهت حمایت از سرمایه‌گذاران خرد باشد و از همراهی با سهامداران عمده جهت غارت سرمایه‌های مردم پرهیز کند. 

وی بیان کرد: در واقع ما در مجلس اجازه  نخواهیم داد در این نوسانات، سهامداران خرد که همان غالب مردم هستند آسیب  ببینند و به عبارتی خواستار حفظ ارزش سهام مردم و رشد آن هستیم.

سرمایه‌های سرگردان و پروژه‌های  نیمه تمام فارس

این نماینده حوزه انتخابیه شیراز و زرقان همچنین ضمن تشریح تفاوت سرمایه‌گذاری مردم  در بازار بورس با خریدو فروش ارز،  با اذعان به وجود مشکلاتی در بازار بورس گفت: همچنان منطقی‌ترین، آتیه‌نگرترین و مناسب‌ترین شیوه سرمایه‌گذاری به ویژه برای حمایت از پروژه‌های اقتصادی استان، بورس است. 

قادری بیان کرد: مردم نباید منافع کوتاه مدت و پرریسک خرید و فروش ارز را به سرمایه‌گذاری در بورس که دارای منافع عمومی و بلندمدت است ترجیح بدهند چون سرمایه‌گذاری‌های ارزی فقط جیب عده‌ای را پر و خالی می‌کند اما در بورس سرمایه‌ها به سمت تامین مالی پروژه‌های اقتصادی و طرح‌های زیرساختی رفته و  با افزایش سرمایه‌گذاری‌ها، درآمد و اشتغال جامعه نیز بهبود می‌یابد.

عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس یازدهم، موقعیت استان فارس را به جهت وجود منابع مالی متعلق به تجار و بازرگانان و سرمایه‌داران استان که در کشورهای حاشیه خلیج فارس داد و ستد مالی دارند، بسیار عالی دانست و گفت: استان فارس جزء برخوردارترین استان‌ها از نظر حجم سپرده‌های مردمی است اما از نظر جذب منابع و پیشرفت پروژه‌ها وضعیت خوبی ندارد.

وی بهترین راه برای اشتغالزایی و توسعه متوازن فارس را فعال کردن بورس در استان و جذب این سپرده‌ها و کانالیزه کردن آنها به سمت تولید و واگذاری سهام شرکت‌ها به مردم دانست تا سرمایه‌گذاران بورس و افرادی که به صورت انفرادی نمی‌توانند کارآفرینی کنند، بتوانند با خرید سهام برخی واحدهای صنعتی، در راه‌اندازی واحدهای بزرگ صنعتی سهامی با  تولیدکننده‌ها سهیم بشوند.

گزارش از سروش سلیمی

انتهای پیام/424/ش