Şirketler Amerika’nın Cezalandırmasından Korkuyorlar / Suriye’de Teröristlerin Ilımlı Muhaliflerden Ayrışmasında İlerleme Kaydedildi

Tesnim Haber Ajansı - Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Ryabkovx Tesnim Haber ajansı ile gerçekleştirdiği özel röportajda, İran Dışişleri Bakan Yardımcılarıyla gerçekleştirdiği görüşmeye ilişkin “Bizim İranlı mevkidaşlarımızla rutin, yoğun ve verimli görüşmelerimiz var. Bu röportajdan önce arkadaşlarım ve meslekdaşlarım Abbas Arakçı, Mecit Tahtrevançi ve İran Dışişleri Bakan Yardımcılarıyla yaklaşık üç saatlik bir görüşme gerçekleştirdik. Nükleer Anlaşma müzakerelerinde İran Dışişleri Bakanı Cevat Zarif’in gözetiminde güçlü ve kabiliyetli bir şekilde İran’ın temsilciliğini yapanlarla aynı görüşmede olmaktan gurur duyuyorum” ifadelerini kullandı.

Deneyimli Rus diplomat, Tahran’da gerçekleştirdiği görüşmenin içeriği hakkında şu ifadeleri kullandı, “Biz, Nükleer Anlaşma gibi uygulama sürecinde ve gündemimizde olan bütün konular hakkında görüşmelerde bulunduk. Aynı zamanda nükleer alanla ilgili konular gibi iki ülkeyi de ilgilendiren, tarafların istediği bazı meseleler üzerinde de konuştuk.”

Rus Dışişleri Bakan Yardımcısı önümüzdeki günlerde Birleşmiş Milletlerin New York  toplantısının başlayacağına değinerek şunları kaydetti, “Nükleer Anlaşma ve Ortadoğu ile ilgili konular, kuşkusuz bu toplantıda gündeme gelen konuların ana unsuru olacaktır ve bu durum benim burada İranlı taraflarla görüşmede bulunmamın nedenlerinden biridir.”

Sergey Ryabkov, İranlı taraflarla gelecek görüşme programları hakkında da açıklamalarda bulundu, “Ben İranlı dostlarıma Moskova’da görüşmelerde bulunmak üzere davette bulundum. Bazı ülkeler Nükleer Anlaşmanın uygulanması konusunda durdular ve engelleri kaldırmıyorlar.”

Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısıx İranlı yetkililerin Nükleer Anlaşmanın uygulanmasıyla ilgili konuşmalarına değinerek şunları söyledi: “ Biz İranlı dostlarımızın bazı ülkelerin Nükleer Anlaşmaya önemli ölçüde katılım gösterdiği ama Nükleer Anlaşmanın uygulanması konusunda durduğu ve engelleri kaldırmadığı yönünde yaptıkları değerlendirme ve sonuca katılıyoruz. Bu engeller kendileri tarafından, yürürlüğe konulan mevzuatlarla ve ülke içerisindeki karar mercileri tarafından uygulanıyor ve bu engeller İran’ın dünyanın geri kalanı ile ekonomik işbirliğini ve aktif, verimli ve daha gelişmiş bir ticaret imkânını önlüyor.”

Ryabkov, açıklamalarının devamında “İranlı meslektaşlarımızla anlaştık bu konu gündemimizdeki konulardan biri olarak kalacak. Rusya, bu süreçte vefalı bir oyuncudur ve Amerika ve Avrupa’nın yasa dışı yaptırımları altında olan İran’ın, bu tür kabul edilemez davranışlar konusundaki bakışı tamamen açık ve nettir" diyerek bu konuda Rus ve İranlı tarafların bazı anlaşmalarına değindi.

Ryabkov, Rusya’nın bu engellerin kaldırılmaması konusundaki görüşü hakkında şu ifadelerde bulundu: “Biz bu eylemlerin kaldırılması ve tek taraflı eylemlerin uluslararası eylemlerin yerini almaması gerektiğine inanıyoruz.”

Ryabkov, Nükleer Anlaşmadan sonraki dönem için ise şunları kaydetti; “Meydana gelen olay aldatıcı ya da zor bir durumdu. Çünkü bir taraftan daha önce Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından alınan karar, İranlıların ekonomik hayatı için İranlı girişimcilerin ticaretine ve İranlıların yabacılarla ticaretine dönüşmüştü ve burada çok iyi ve ümit verici değişimlere şahit olduk ama diğer taraftan Amerika Birleşik Devleti’nin ilk yaptırımları olarak adlandırılan İran’ın ekonomik hayatını sınırlamak için kullanılan diğer sistemler kalkmadı ve aynı şeklide devam etti.”

Şirketler Amerika’nın cezalandırmasından korkuyorlar

Ryabkov, şu açıklamalarda bulundu: “Biz Ruslar bu yaptırımlara karşıyız. Ama gerçek olan şu ki, ilk yaptırımlar sebebiyle birçok şirket ve batı toplumundan tamamen ayrı ülkelerde bulunan işletmeler de Amerika yetkilileri tarafından yapılacak bir cezalandırmadan korkuyor.”

Rus diplomat, Nükleer Anlaşma’nın New York’taki Bakanlar Toplantısında görüşülmesi muhtemel olduğunu söyledi.

Ryabkov, Amerika’nın ilk yaptırımlarını tamamen yanlış olarak nitelendirerek, bu konuda yapılanların takip edilmesi gerektiğini çünkü aksi takdirde Nükleer Anlaşmanın ekonomik alanda uygulanmasından elde edilen sonucun belirsiz olacağını vurgulayarak şöyle konuştu, “ Biz İranlılarla bu konuda tamamen ortak bir görüşe sahibiz ve bu konunun E+3+3 ve İran 5+1 ortak komisyon üyelerinin New York’ta ya da başka bir yerde düzenlenen gelecek toplantılarında en önemli konularından biri olması gerektiğine inanıyorum. Hatta New York’ta Bakanlar Haftası olarak bilinen toplantıda da gündeme gelebilir ama henüz nihai karar alınmadı”

Nükleer Anlaşmanın uygulanması konusunda daha iyi bir duruma gelmeliyiz/ Sorunun çözümü Amerika’nın atacağı adımlara bağlıdır.

Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı, yaşanan sorunların çözümünün ve beklenilen hedeflere ulaşmanın büyük ölçüde Amerika’nın siyasi iyi niyetine bağlı olduğunu düşünüyor. Ryabkov “Beklenen hedeflere ulaşmak için zorlayacağız” sözünü verdi ve “mevcut şartların doğru olmadığını düşünüyoruz ve durum daha iyi bir hal almalıdır” şeklinde ifade etti.

Nükleer Anlaşma Amerika’nın bir sonraki Başkanının önceliği olacaktır

Deneyimli diplomat Ryabkov, Amerika Başkanlık seçiminin bazı adaylarının Başkanlığı kazandıkları takdirde Nükleer Anlaşmayı yırtacaklarını ifade ettikleri açıklamalarına ilişkin şunları söyledi: “Nükleer Anlaşma ve bu anlaşmanın uygulanmasının kaderini belirleyecek konular, Amerika’nın gelecek Başkanının gündemindeki konulardan olacaktır. Her kim olursa olsun, Amerika Başkanı olacak kişinin en önemli gündeminin Nükleer Anlaşma olacağı konusunda şüphem yok.”

Ryabkov’un ifadesine göre, Rusya, Amerika’nın gelecek Başkanına, görüşmelere katılan taraflar ve Obama Hükümeti tarafından ne derece siyasi ve entelektüel yatırım yapıldığını hatırlatacak.

Amerika’nın yeni Başkanının Nükleer Anlaşmayı yeniden gözden geçirmeyeceğini ümit ediyoruz

Ryabkov röportajının devamında, Amerika’nın gelecek Başkanının Nükleer Anlaşmayı yeniden gözden geçirmeyeceğini ümit ettiğini belirtti. Ryabkov’un ifadesine göre Nükleer Anlaşmanın kaldırılması ve yeniden uygulanması, Amerika Birleşik Devletinin menfaatleriyle çelişiyor.

Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı, birkaç gün önce Sergey Lavrov ve John Kerry’nin Cenevre’de gerçekleştirdiği görüşmeye değinerek şunları söyledi, “Biz bu konuda Amerika ile diyalog süreci içerisindeyiz. Bu görüşmeler birkaç nedenden dolayı biraz karmaşıktır. İlk olarak önceliklerimiz farklı. Rusya ve Amerika mevcut şartlarda yapılması gerekli olan konularda ve bunların nasıl ilerlemesi gerektiği hakkında farklı önceliklere sahipler. Bu şartlarda ortak bir noktada buluşmak çok zorlaşıyor ama bütün bunlara rağmen yine de ortak bir noktada buluşmak mümkün ve biz de bunun için çalışıyoruz. John Kerry’nin Moskova’ya gerçekleştirdiği son ziyareti iki buçuk gün sürdü ve bu ziyaretin amacı ortak bir perspektif geliştirmekti ve bu hedef belirli ölçüde gerçekleşti ve Laos daha sonra da Cenevre toplantıları için imkân yarattı”

Halep konusunda anlaşma sağlanmasına birkaç adım kaldı

Ryabkov bu görüşmelere değinerek şu ifadelerde bulundu, “Halep konusunun halledilmesi noktasında büyük bir anlaşmanın eşiğinde olduğumuzu umuyorum. Bu konu geçen hafta uluslararası düzeyde gerçekleşen sıcak görüşmelerin merkezindeydi.

Biz geçen hafta ilk olarak, ortamda istikrarın sağlanması, ikinci olarak teröristleri yenmek ve üçüncü olarak ta dünyanın bu noktasında barışın sağlanmaması için faaliyet gösteren ve çalışan kişiler nedeniyle Halep’teki feci insanlık durumunun düzeltilmesi konusunda elimizden geleni yaptık.”

Ryabkov, Amerika’nın Rusya ile son görüşmesindeki yaklaşımı hakkında değerlendirmelerde bulunarak şunları söyledi, “Amerika Birleşik Devleti, Rusya’nın çok sıkı ve aktif görüşmeleriyle eskisine oranla daha yapıcı bir yaklaşım içerisindedir.Amerika ile Suriye müzakerelerinde anlaşmaya vardık ve Amerika bu birkaç gün içerisinde şartlarını ve taleplerini ekleyecek. Bu müzakerelerdeki bütün sorunlar ve Suriye ile ilgili konular, Amerika Birleşik Devletinin takip ettiği çok esef verici rol modeli yüzündendir. Biz görünüşte bir şey üzerinde anlaşma yapıyoruz ama bir gün sonra meydanda ya da Washington’da bir şeyler değişiyor ve ek koşul, talep ve fikirlerle karşı karşıya kalıyoruz. Buna rağmen daha öncede söylediğim gibi birçok ilerleme kaydedildi ve yaşanacak gelişmeler konusunda İranlı dostlarımızla istişarelerde bulunuyoruz”

Teröristlerle ılımlı muhaliflerin ayrılması konusunda ilerleme kaydedildi

Ryabkov, Halep’in civarındaki hassas bölgelerin kontrol şekli gibi konuların bu görüşmelerde gündeme gelen konulardan olduğunu açıkladı, “ Suriye’de teröristler ve ılımlı muhalifler arasında bir ayrıştırma yapılabildi mi?” soruya“ Sizin bahsettiğiniz konu hakkında ilerleme kaydedildi.” yanıtını verdi.

Mosova ve Washington’un Suriye’de askeri işbirliğini güçlendirme ihtimaline ilişkin soruları da yanıtmalayn Rus yetkili, “ Biz böyle bir şey istiyoruz. Eğer askeri operasyonlar uygun olmazsa, stratejik bilgileri paylaşmak gibi daha derin işbirliğini ve askeri kuvvetler arasında bir irtibatı destekliyoruz.”

Amerika işler bittikten sonra geri adım atıyor

Rusya Dışişleri Başkan Yardımcısı,  Amerika ile işbirliği geçmişine değinerek şu ifadelerde bulundu, “Bu ülke iniş çıkışlar yaşıyor. Bazen size göre açık ve gerekli olan bir iş yapıyor daha sonra kendisinden ya da gölgesinden korkuyor ve sonra da başkalarının bu konuyla ilgili olarak ne düşündüğü konusunda düşünceye dalıyor ve bu işten geri adım atıyorlar. Bu esef verici bir durumdur.”
Rus yetkili Hemedan hava üssünün kullanımı ile ilşkin  “Rusya İran’ın Hemedan Hava Üssünü kullanmadı. Bu kullanım iki ülkenin ortaklaşa organize ettiği bir kullanımdır ve bu Moskova ve Tahran’ın ortak yoludur.” İafedelerini kullandı.

S-300’lerin nihayet İran’da olmasından dolayı çok mutluyum

S-300 füze sisteminin İran’a verilmesiyle ilgili soruya da yanıt veren Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı,“Bu uzun bir süredir gündemde olan bir konuydu ve nihayet S-300 füzelerinin İran’da olmasından dolayı çok mutluyum. Bu sistemlerden ülkenin ulusal güvenlik ve savunmasının güçlenmesinde kullanılabilir. Ryabkov’un ifadesine göre bu sistemler savunma sistemleridir ve bölgedeki hiçbir dengeyi ya da askeri kapasiteyi değiştirmeyecektir.”

“Müzakerelerde silah yaptırımlarının Nükleer Anlaşmanın uygulanmasından bir ay sonra kaldırılması önerisinde bulunduk.”

Ryabkov Rusya ve İran arasında askeri işbirliğinin artmasına ilişkin, “Rusya’nın müzakerelerde İran’a uygulanan silah yaptırımının en kısa zamanda hatta Nükleer Anlaşmanın uygulanmasından bir ay sonra kaldırılması önerisinde bulunduğu gizli bir konu değildir ama sonuç olarak bunun tam tersiyle karşılaştık.

İran’ın ulusal güvenliğini korumak için gelişmiş teçhizatlar satın almasının engellenmesi için hiçbir neden yoktur. Bu siyasi bir konu haline gelmiştir. Hiçbir konu İran ve Rusya arasındaki işbirliğini sınırlamamalıdır” şeklinde konuştu.