نشاط اجتماعی، ضرورت جامعه امروز ما

تقویت نشاط اجتماعی در جامعه به صورت تک عاملی نیست، بلکه مجموعه ای از عوامل در تقویت و یا کاهش نشاط در افراد جامعه تاثیر دارند. زیرا انسان موجودی هدفمند و جویای نشاط، خوشبختی و سعادت می باشد و تا زمانی که به آنچه که می خواهد دست نیابد احساس شادی، خوشبختی و سعادت نمی کند و تلاش هر انسان در جهت یافتن شادی و نشاط در آینده است و احساس نشاط اجتماعی یکی از مهمترین پشتوانه ها برای مقابله با مشکلات اجتماعی است.

نشاط واقعی به این بستگی دارد که انسان نیازهای درونی خود را از طریقی که جامعه و هنجارهای معمول آن می پذیرد برآورده سازد. باید توجه داشت احساس شادی به متغیرهای متفاوت اجتماعی و فردی بستگی دارد و نشاط اجتماعی ترکیبی است از شرایط فردی و اجتماعی که فرد را فرا گرفته و در آن زندگی می کند. نشاط اجتماعی یک احساس انبساط و شادمانی درونی است که پایدار و مقاوم است. در نشاط احساس سرور لزوماً با خنده همراه نیست ولی احساسی است که موجب لذت فردی می شود

بطورکلی می توان گفت که احساس نشاط به احساسات مثبت فرد و رضایت خاطر او  از زندگی مربوط می شود و یکی از خلقیات اساسی در زندگی فرد است و نقش مهمی در چارچوب حیات روانی و اجتماعی بازی می کند . خداوند سبحان در کتاب آسمانی خود قرآن نگاه جامع  و همه جانبه به مساله نشاط دارد خداوند نتیجه  فضل و رحمت خود را برای بندگانش شادمانی می داند و درجای دیگر شادمانی را نتیجه کسب پیروزی افراد در امور تلقی می فرماید . معنای چنین سخنی این است که در دین اسلام زندگی بانشاط نعمت و رحمت خداست و اسلام همواره به زدودن اندوه از دل افراد مومن سفارش می کند کما اینکه لفظ شادی در قران 25 با تکرار شده است .

همچنین احادیث زیادی نیز در این مورد بیان شده که به یک مورد اشاره می کنم : امام صادق (ع) می فرمایند: شاد کردن مومنان و مسلمانان همطراز شاد کردن خداوند قرار گرفته است.عوامل زمینه ساز نشاط اجتماعی مختلفند.ازجمله آنها می توان به:عوامل مختلفی از قبیل مانند:شایسته سالاری، مشارکت اجتماعی، برنامه های تفریحی و ورزشی، امنیت شغلی، موفقیت های اجتماعی، معنویت، احساس امنیت اجتماعی و روانی،  تقویت هویت فرهنگی (دینی، ملی و بومی)، الگوهای تربیتی، وضعیت اقتصادی جامعه و ... اشاره کرد.

وجود نشاط اجتماعی در جامعه آثار و پیامد های زیادی دارد. زمانی که مردم جامعه از نشاط اجتماعی برخوردار باشند وفاق، همبستگی، تعلق اجتماعی، تعاملات اجتماعی مطلوب، رضایت از زندگی و سلامت روانی و اجتماعی افراد افزایش می یابد و به موازات آن آسیب های جتماعی نیز کاهش می یابد زیرا مشارکت اجتماعی و مسئولیت پذیری در میان مردم بیشتر می شود و مردم آن جامعه احساس زنده بودن می کنند. از طرفی نیز می توان به رابطه نشاط اجتماعی و سلامت اجتماعی که یک رابطه ی دو سویه می باشد اشاره نمود. در واقع افرادی که از سلامت جسمی و روانی برخورداند احساس شادمانی بیشتری دارند از طرف دیگر افرادی که شادمان تر هستند کمتر از افراد افسرده بیمار شده و کمتر نیز در اثر امراض می میرند.

باید بپذیریم که یکی از نیازهای بشر امروزی ایجاد فرصت هایی برای شادی و نشاط است چرا که در دنیای امروز به دلیل شیوه زندگی فشارهای روانی مردم هم افزایش پیدا کرده است لذا بیش از هر زمانی نیاز به شادی احساس می شود . در گذشته نیاکان  ما به خوبی برای ارتقاء سلامت روان به مناسبت های مختلف جشن می گرفتند تا شادی را به خود و دیگران هدیه می کردند چرا که به قول حکیم فردوسی خوب می دانستند که:

چو شادی بکاهد، بکاهد روان خرد گردد اندر میان، ناتوان

لذا یکی از راهکارهایی که می تواند نشاط اجتماعی را افزایش دهد سیاست گذاری کلان کشوری در راستای توجه به سلامت اجتماعی است

-       تقویت هویت فرهنگی دینی، ملی و بومی در چارچوب هویت دینی
-       افزایش شادی و نشاط درمیان مردم بحث مدیریت آن است که افراط و تفریط در آن نباشد و لازمه آن توجه به امور اجتماعی است و سرمایه گذاری در حوزه اجتماعی – فرهنگی در راستای سلامت می تواند امنیت اجتماعی پایدار و رضایت از زندگی و پویای و نشاط اجتماعی را افزایش دهد.
-       توجه به سبک زندگی و شادی های جمعی
و.....

موضوع سلامت اجتماعی در بسیاری از جوامع مورد غفلت قرار گرفته است، لذا برای تقویت این جایگاه در جامعه و زندگی مردم و سیاستگذاری اجتماعی در این مورد، مددکاران اجتماعی بهترین گزینه برای " مدیریت سلامت اجتماعی"  و افزایش نشاط اجتماعی هستند تا با استفاده از سایر ظرفیت های موجود در جامعه و متخصصین حوزه های روانی و اجتماعی در این زمینه گام های اساسی برداشته شود . تحقق این مساله در مرحله اول مستلزم این است که مددکاران اجتماعی در این زمینه بیش از پیش فعال شده و دانش خود را افزایش دهند.

تنوع و گستردگی مولفه ها و شاخص های سلامت اجتماعی  در ابعاد ایجابی و سلبی در جوامع مختلف و حتی در مناطق مختلف یک کشور و متغیر بودن این مولفه ها ایجاب می کند تا سنجش شاخص های سلامت و نشاط اجتماعی مورد اهتمام جدی قرار  گیرد و هر ساله شاهد ارائه گزارش های اجتماعی و مولفه هایی از این دست باشیم.

نشاط اجتماعی در جامعه آرامش فکری به دور از هرگونه دغدغه اضافه و یا افکار پریشان در بین مردم است که آسیب های اجتماعی و هیاهوی زندگی شهری باعث شده این نشاط به تدریج در جامعه کاهش یابد.

نشاط اجتماعی به عنوان یکی از پارامترهای توسعه اجتماعی است و جامعه سالم جامعه ای است که نشاط اجتماعی در آن نمایان باشد افزایش اختلال روانی، افسردگی، تنبلی اجتماعی، آمار بالای خشونت در هر جامعه ای نشان از عدم پویایی و نشاط اجتماعی است.

سید حسن موسوی چلک، رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران

انتهای پیام /