حکایت قراضه‌های پول‌ساز
بازار قراضه فولادی یکی از بازارهای مهم جهانی به شمار می‌رود که هرروز بر اهمیت آن افزوده می‌شود. هم‌اکنون حجم تولید فولاد خام در اقصی نقاط جهان افزایش یافته است که از جذابیت بازار فولاد و تقویت بازار قراضه حکایت می‌کند.
به گزارش گروه رسانه های خبرگزاری تسنیم، اقتصاد قراضه‌ها در ایران در یک دهه گذشته به موضوعی مهم تبدیل شده است. قراضه‌ها به عنوان مواد اولیه بسیاری از صنایع مانند فولاد از اهمیت بسیار زیادی برخوردار هستند. در حالی که صنایع با کمبود آهن قراضه مواجهند می‌بینیم این مواد خام و سرمایه‌های ملی به کشورهایی نظیر ترکیه، پاکستان، هند و آلمان صادر می‌شوند. ایران در حالی به صادرات قراضه می‌پردازد که در سراسر دنیا قراضه و ضایعات به عنوان یکی از سرمایه‌های ملی شناخته شده‌است و به سبب ارزش انکارنشدنی‌شان، حتی بسیاری از کشورها آن را کالای ممنوعالصادرات اعلام کرده‌اند.
شاید برای همه ما پیش آمده باشد که کارخانه و محوطه‌هایی را دیده باشیم که در آن آهن آلات قراضه پرس می‌کنند. در سال‌های نه چندان دور افرادی هر چند ماه یک بار در کوچه‌های ما ایرانیان صدایشان را پشت بلندگو رها می‌کردند که آهن آلات و آهن ضایعات خریداریم. به نظر ما این افراد یا انبارداران درآمد کمی دارند و همواره به آنها بی‌توجه هستیم، اما باید گفت اقتصاد قراضه‌ها امروز گردش مالی بسیاری زیادی دارد و روز به روز به بازاری قدرتمندتر تبدیل می‌شود.
اطلاعات گمرک ایران نشان می‌دهد که در شش ماهه نخست سال جاری 357 تن قراضه آهن و مس و فولاد به کشورهای مختلف صادر شده و چین نیز از فهرست مشتریان قراضه ایران حذف شده است. آهن قراضه به ضایعات فولادی کم کربن گفته می‌شود. بررسی‌ها نشان می‌دهد در سال‌های گذشته که قراضه تولید می‌شد و بازیافتی هم در کار نبود، این محصول فقط به کشورهای همسایه صادر می‌شد.
بیشتر کسانی که در کار خرید و فروش آهن‌آلات و ضایعات هستند، درآمدهای متوسط دو تا پنج میلیون تومان دارند. خیلی‌هایشان از جمع‌آوری نان خشک کارشان را شروع کرده‌اند و حالا سرمایه‌دارهایی هستند که انبار آهن دارند. قراضه‌ها در اقتصاد جهانی ضایعاتی فلزی هستند که تا همین چند سال پیش کالاهای با ارزشی نبودند، اما امروز به دلیل افزایش مصرف فولاد، مس، طلا، آلومینیوم و دیگر ترکیبات فلزی در دنیا از رشد چشمگیری برخوردار شده اند؛ به طوری که قراضه‌ها صادر می‌شوند. از طرف دیگر می‌توان به انبوه راه‌اندازی و تاسیس شرکت‌های خرید و فروش ضایعات آهن طی سال‌های اخیر اشاره کرد که گواه این ماجراست.
بازار قراضه فولادی یکی از بازارهای مهم جهانی به شمار می‌رود که هرروز بر اهمیت آن افزوده می‌شود. هم‌اکنون حجم تولید فولاد خام در اقصی نقاط جهان افزایش یافته است که از جذابیت بازار فولاد و تقویت بازار قراضه حکایت می‌کند. بازار قراضه فولادی یکی از بازارهای مهم جهانی به شمار می‌رود که هر روز بر اهمیت آن افزوده می‌شود. استفاده آسان، هزینه سرمایه‌گذاری پایین، تسلط به مواد اولیه ورودی، ارزش افزوده بسیار بالا، عدم کار و فعالیت زیاد و نیاز به انرژی کمتر، بکر بودن این بازار و شلوغ نبودن بازار آن، جمع آوری و تفکیک و بسیاری از ویژگی‌های ریز و درشت، قراضه‌ها را به یکی از مهم‌ترین بازارهای جهانی تبدیل کرده است.
اولویت نگهداری از قراضه‌ها برای بهبود صنایع
به طور معمول، آهن قراضه مورد استفاده در صنعت فولاد از محل دورریز فلزی حاصل از ضایعات ساختمانی و تخریب خانه‌های کلنگی، ضایعات صنایع تولیدی، خودروسازی‌ها، برگشتی ضایعات حاصل از خطوط تولید فولادسازی‌ها، انواع خودروهای فرسوده و از رده خارج و... تامین می‌شود. کاهش قیمت مقاطع فولادی که ناشی از رکود کم سابقه و تقاضای ضعیف بوده، باعث کاهش میزان تولید و نزولی شدن قیمت‌ها در بازار شده است. از این رو قیمت آهن قراضه نیز روند نزولی به خود گرفته و تولید، جمع آوری، فرآوری و حمل و نقل این کالا با توجه به سختی کار و مشکلاتی که فعالان این صنف با آن مواجه هستند توجیه پذیری خود را از دست داده است.
متاسفانه رکود و عدم تقاضای موجود در بازار محصولات فولادی بر روی تمام بخش‌های چرخه فولادسازی از مواد اولیه تا محصول نهایی سایه افکنده و بازار فولاد از حدود دو سال پیش تا امروز به‌رغم افزایش هزینه‌های جاری و ثابت تولید، با کاهش قیمتی نزدیک به 40تا 50درصد، افزایش 20درصدی قیمت خدمات و پرداخت 25 تا 30درصدی سود تسهیلات بانکی همراه بوده است. به گزارش ایسنا، قراضه آهن، فولاد و سرب یکی از اقلام صادراتی ایران به کشورهای مختلف است.
اطلاعات گمرک ایران نشان می‌دهد در شش ماهه نخست سال جاری 357 تن معادل 369 میلیون تومان قراضه از ایران به کشورهای مختلف صادر شده است. مشتریان قراضه ایرانی عمدتا کشورهای آلمان، ترکیه، بلژیک و پاکستان هستند. صادرات آهن قراضه ایرانی به آلمان معادل 48 تن به ارزش 48 میلیون تومان، به ترکیه معادل 69 تن به ارزش 68 میلیون تومان و به هند معادل 179 تن به ارزش 196 میلیون تومان است. عده‌ای از فعالان این بازار بر این باورند که باید صادرات آهن قراضه که ذخایز مواد خام و سرمایه‌های ملی کشورها محسوب می‌شوند، متوقف شود. آنها معتقدند بهره‌برداری مجدد از محصولات از رده خارج شده و ضایعات محصولات و مصنوعات در جایگزینی با مواد اولیه نیازمند به ادله زیادی نیست. اگر حتی فقط خسارات ناشی از افزایش مصرف و عدم توازن آن با موجودی کره زمین و اثرات مخرب زیست محیطی را که بر انسان وارد ساخته است در نظر بگیریم، ضرورت این بازتولید را باید بپذیریم.
قراضه‌ها باید ممنوعالصادرات شوند
در حالی که نیاز فعلی کشور به قراضه سالانه حدود چهار میلیون تن برآورد شده، اما کارشناسان حوزه فولاد معتقدند سالانه کمبود 5/1 میلیون تن آهن قراضه وجود دارد. از منظری دیگر آنها به این باور رسیده‌اند که عمده دلیل رشد تولید این محصول برمی‌گردد به اینکه بسیاری از مسئولان دولتی هنوز آهن قراضه را کالایی بی‌ارزش می‌دانند و از اینکه می‌توان از بازیافت آهن‌های قراضه و تزریق آن در صنعت فولادسازی سودهای کلانی را به بازارهای فروش آن روانه کرد، غافل هستند. ایران در حالی به صادرات قراضه می‌پردازد که در سراسر دنیا قراضه و ضایعات به عنوان یکی از سرمایه‌های ملی شناخته شده‌است و به سبب ارزش انکارنشدنی‌شان، حتی بسیاری از کشورها آن را کالای ممنوعالصادرات اعلام کرده‌اند.
در حالی‌که در کشورمان تولیدگران صنعت فولاد با کمبود مواد اولیه رو به رو هستند، همچنان شاهد ادامه روند صادرات قراضه هستیم و بدین صورت در آینده بازارهای قراضه به بازارهای ناامنی تبدیل می‌شوند که تحت سیطره سوداگران خارجی درمی‌آیند و فروشندگانی از کشورهایی مثل ترکیه و پاکستان، آن را در دست می‌گیرند. آمارهای جدید نشان می‌دهد تقاضای کل جامعه تولیدکنندگان فولاد و صنایع ریخته‌گری در ایران بین دو تا سه میلیون تن در سال است، در حالی که میزان آهن قراضه کشور کمتر از 3/1 میلیون تن در سال است. حتی اگر جلو صادرات بی‌رویه آهن قراضه گرفته شود، با توجه به آمار، باز هم شاهد کمبود آن هستیم که به رکود تولید فولاد در کشورمان می‌انجامد و این در حالی است که در برنامه‌های توسعه‌ای کشور، در پی افزایش ظرفیت تولیدی هستیم.
برای جبران کمبود فعلی آهن قراضه مورد نیاز، ایران در کنار یکی از بزرگ‌ترین منابع قراضه دنیا، یعنی روسیه قرار دارد و تجربه نشان داده‌است که با اینکه در نگاه اول بازار آهن قراضه انحصاری به نظر می‌آید، اما رقابت زیادی در آن وجود دارد. عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس با بیان اینکه رکود سنگ آهن دو وجه دارد، تصریح کرد: وجه اول مربوط به کاهش قیمت سنگ‌آهن در سطح جهانی است که شامل ما هم می‌شود و وجه داخلی آن خروج سنگ‌آهن به شکل خام از کشور است. بهروز نعمتی با اشاره به اینکه وضعیت آهن آلات و مواد اولیه برخی صنایع در کشورمان خوب نیست، تصریح کرد: نباید اجازه دهیم این صادرات صورت گیرد.
منبع: آرمان
انتهای پیام/
