تبلور آثار تاریخی دوره ایلخانیان و سلجوقیان در شهرستان فریمان+ تصاویر
شهرستان فریمان در جنوب مشهد به عنوان مرکز استان خراسان رضوی با جاذبههای متعدد تاریخی آماده پذیرایی از گردشگران داخلی و خارجی است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از مشهد مقدس، فریمان که تا سال 1317 بخشی از شهرستان مشهد بود، در 75 کیلومتری جنوب این شهر قرار دارد. هوای آن معتدل و پیشه مردمانش کشاورزی و دامپروری است. فریمان از دو پاره «فر» و «مان» به معنای «باشکوه و جلال بمان» تشکیل شده و زادگاه بزرگان بسیاری همچون «آیتالله مرتضی مطهری» فیلسوف معاصر است.
این شهر تا دهه 1310 شمسی آبادی کوچکی بود که تعدادی طایفههای بربری و تیموری در آن زندگی میکردند، اما از سال 1318 گسترش یافت و سرانجام آنقدر بزرگ شد که از توابع مشهد جدا گشت. دیدنیهای فریمان را میتوان بدین شرح برشمرد:
مجموعه سنگبست
سنگبست روستایی است در کنار راه مشهد به فریمان و در 40 کیلومتری جنوب مشهد. در فاصله کمی از این روستا محوطه باستانی بزرگی وجود دارد که بناهای به جامانده در آ« از نظر تاریخی و معماری در خور توجهاند. در واقع چون سنگبست در قدیم محل تلاقی راههای نیشابور، مرو، قهستان، هرات و توس بوده، منزلگاه مهمی در جاده ابریشم به شمار میآمده است.
در بخشی از محوطه تاریخی سنگبست بقایای کاروانسرایی به چشم میخورد که در دوره «سلطان محمود غزنوی» به وسیله «ارسلان جاذب» والی توس ساخته شده. در کنار بقایای این کاروانسرا، مقبره ارسلان جاذب با شکلی ساده، اما شکوهمند قد برافراشته است.
از دیگر آثار سنگبست منارهای آجری است به ارتفاع 40 متر و قطر 5.5 متر. این منار نیز از ساختههای ارسلان جاذب است و فاصله کمی با مقبره او دارد.
محلیها آن را «میل ایاز» میخوانند و در گذشته قرینهای هم داشته که فرو افتاده و امروزه تنها شالوده آجریاش باقی است. علاوه بر این سنگبست کاروانسرایی دارد که در سده نهم هجری به وسیله «امیرعلیشیرنوایی» در نزدیکی کاروانسرای دوره غزنوی ساخته شده است.
بند فریمان
در 12 کیلومتری جنوب شهر فریمان، یک سد قدیمی وجود دارد که گفته میشود قدمتش افزون بر 300 تا 400 سال است. این بند را برای ذخیره آب ساختهاند و دریاچه پشت آن محیطی دلگشا و فرحانگیز را پدید آورده است.
آبگرم شاهان گرماب
آبگرم شاهان گرماب در بخش قلندرآباد شهرستان فریمان و در دهستان سفید سنگ واقع گردیده است. فاصله این آبگرم تا شهرستان فریمان حدود 57 کیلومتر است و در آنجا آبگرم زلال، بیبو و بیرنگ با حدود 48 درجه حرارت که فاقد گوگرد و آمونیاک و شوره است قرار گرفته است.
اثر درمانی این آب بر روی امراض پوستی مربوط به گوگرد نیست بلکه مربوط به سیلیکاتهای آن است و چون از نظر کمی، املاح زیادی ندارد نوشیدن آن بیضرر بوده و برای معالجه سنگهای مجاری ادراری و بیماری اگزما فوقالعاده مفید است. طبق مستندات بنای واقع در این مکان دارای کتیبهای بوده که سال ساخت آن 1087 هجری قمری و به دستور شاه سلیمان صفوی ذکر شده است.
بنای تاریخی مذهبی عشق آباد
این مزار در 10 کیلومتری غرب فریمان در روستای عشقآباد واقع است و مرقد سید نظامالدین از نوادگان امام سجاد (ع) در آنجا قرار دارد. بنای آرامگاه مربوط به دوره تیموری است ولی شالوده اصلی آن به دوره ایلخانی و حتی سلجوقیان است.
این بنا دارای ایوان نسبتاً بزرگی است که به سمت شرق ساخته شده و تزئینات رسمی بندی و گچی زیبایی سقف ایوان را مزین کرده است. در سمت چپ ایوان نیز با استفاده از آجر کلمه محمد(ص) به صورت مشبک و در قسمت راست آن کلمه علی(ع) نقش بسته است.
خانه شهید مرتضی مطهری
خانه شهید مرتضی مطهری در استان خراسان رضوی، شهرستان فریمان و در خیابانی که به نام این شهید بزرگوار مزین شده قرار دارد. این خانه که ار آثار دوره پهلوی است، صرفا به دلیل اینکه چهرهای نامدار از کشورمان در آن زندگی میکرده دارای ارزش فرهنگی بالایی است.
این خانه که بخشی از خانه قدیمی پدر شهید مطهری است، در دوره پهلوی ساخته شده است. خانه قدیمی که خانهای خشتی و گلی و به صورت خانهباغ بوده، در زمینی به وسعت 3700 متر مربع قرار داشته است.
خانه شهید مرتضی مطهری در سال 1381 توسط سازمان میراث فرهنگی با شماره 5932 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
برج بند فریمان
این برج در فاصله اندکی از بند فریمان و در ضلع شمال شرقی بند فریمان بر روی تپهای نه چندان مرتفع قرار گرفته است. بنای مزبور به صورت مدور ساخته شده و فانوسهای دریایی را در ذهن تداعی میکند. ساخت آن مربوط به دوره پهلوی اول است و سبک معماری بسیار زیبایی دارد.
در بالای برج چهار پنجره در جهتهای اصلی تعبیه شده است که این بنا برای کنترل و اندازه گیری مقدار آب بند فریمان به کار میرفته و از آب چاه داخل آن جهت آبیاری فضایی سبز اطراف نیز استفاده میشده است.
انتهای پیام/