خراسان جنوبی؛ نگین‌کویر ایران مسافران نوروزی را فرا می‌خواند + تصاویر

به گزارش خبرگزاری تسنیم از بیرجند، فصل بهار یکی از فصل‌های بسیار زیبا و تأمل برانگیز خداست که در آن آوای رستاخیز طبیعت از حنجره نسیم بهاری در گوش زمان می‌پیچد.

گاه بیداری فرا می‌رسد؛ طبیعت جامه زمستانی از تن بدر می‌کند و بهارپوش و خوش پوش می‌شود. اینک در هر کوی و برزن، آثار پرشکوه جلوه حیات‌ورزی خالق هستی از رخسار طبیعت پیدا و هویداست. چه شگفت انگیز است خیزش و رویش طبیعتِ سرد و خاموشِ زمستان در بهاران.

در این مجال طبیعت خراسان جنوبی در بهار96 بر روی مسافران نوروزی آغوش می‌گشاید و پس از دو دهه خشکسالی، در زمستان جاری تا حدودی لب‌های خشکیده  استان به سبب نزول رحمت الهی تر شد و آبگیرها، سدها، بندها، آبشارها، دق‌های کویر و غیره به روی برف و باران لبخند زدند.

طبیعت خراسان جنوبی که حدود دو دهه به دلیل کمی نزولات جوی نتوانست هر آنچه را در دل داشت بیرون بریزد در بهار 96 از آن پرده‌برداری کرده و گردشگران و طبیعت‌گردان را از اقصی نقاط کشور به  سوی خود فرا می‌خواند.

خراسان جنوبی به عنوان نگین طلایی شرق ایران با دارابودن بناهای متعدد تاریخی و باستانی، بیابان لوت که گرم‌ترین نقطه جهان است را در خود جای داده است.

از سوی دیگر روستای دهسلم، نایبندان طبس و سه قلعه سرایان که از بهترین مناطق در خاورمیانه برای رصد آسمان شب است، تالاب کجی نمکزار نهبندان برای دیدن پرندگان مهاجر و طبیعت بکر آن، منطقه حفاظت شده نایبندان طبس که گونه منحصر به فرد یوز ایرانی را در دل طبیعت دارد، منطقه مظفریه فردوس که زیستگاه گونه در حال انقراض گور ایرانی است و غیره  از مناطق دیدنی این دیار محسوب می‌شوند.

کویر لوت، گرم‌ترین نقطه جهان 

دشت لوت محدوده‌ای است بین استان‌های خراسان جنوبی، سیستان و بلوچستان و کرمان که این دشت بین دو گسل نهبندان در شرق و نای‌بند در غرب قرار دارد و بیست و پنجمین بیابان بزرگ جهان است.

هسته آن در سال‌های 2004 تا 2009 گرم‌ترین نقطه بر سطح کره زمین شناخته شد که بیشترین دمای  آن در سال 2005 با بیشینه دمای 70٫7 درجه سانتیگراد ثبت شده است.

در دشت لوت که یکی از شگفت انگیزترین عوارض بیابانی دنیاست، گردشگران می‌توانند بزرگ‌ترین شهر کلوخی جهان، منطقه کلوت‌ها را که از دور به خرابه‌های شهری بزرگ می‌ماند، مشاهده کنند.

مرتفع‌ترین هرم‌های ماسه‌ای دنیا در لوت است، مرتفع‌ترین هرم‌های شناخته شده دنیا حداکثر 300 متر ارتفاع دارد (لیبی) اما در لوت ارتفاع برخی هرم‌ها گاه به 480 متر هم می‌رسد.

از دیگر شگفتی‌های این کویر وجود 40 مخروط آتشفشان کوارتنر، پهنه‌های وسیع ماسه و ریگ با طیف رنگی قهوه‌ای روشن تا خاکستری و سیاه نظیر"گدار باروت" است که چون خاک آن سیاه و شبیه باروت است به این نام خوانده می‌شود.

وجود دشت‌هایی از گدازه‌های بازالتی چاله چاله نظیر "گندم بریان"، پهنه‌های شنی، بزرگ‌ترین نبکاهای جهان  و غیره از دیگر جاذبه‌های این منطقه است.

تپه‌های شنی پوشیده از گیاه (نبکاها) یکی از شگفتی‌های همزیستی خاک و آب و گیاه است؛ این نبکاها گلدان بیابان نیز نامیده شده است، مرتفع‌ترین ربدوها ((Rebdou) مشابه نبکاها با ابعاد بزرگ‌تر با شکل‌های پیچیده‌تر در لوت غربی وجود دارد.

پهنه‌هایی به شکل چند ضلعی متعدد که حاصل قشر نمکی ضخیم سطح زمین است، کویر پاشتری و همچنین هامادا دشت‌هایی از ریگ، شن و پوشیده از خاک‌های ریگی که بدون گیاه است، از جاذبه‌ها و شگفتی‌های این منطقه محسوب می‌شود.

کویر آهنگران در زیرکوه

ریگ همت‌آباد که به ریگ آهنگران و پترگان هم شناخته می‌شود، در نزدیکی مرز افغانستان و دق پترگان شهرستان زیرکوه قرار دارد.

این منطقه یکی از غنی‌ترین و فعال‌ترین اکوسیستم‌های بیابانی از نظر پوشش و تنوع گیاهی و جانوری در ایران است.

پوشش جانوری منطقه شامل پرندگان بیابانی از جمله هوبره، زاغ بور، شاهین، چکاوک کاکلی، مگس‌گیر و غیره،  انواع مار و عقرب، گربه و روباه شنی، گرگ، کاراکال، جبیر، انواع آگاما و جکو و غیره است.

امکانات و استعدادهای این منطقه برای اکوتوریسم‌ها شامل سد بزرگ حاجی‌آباد با حجم آبگیری بالا و امکانات تفریحی، دشت زیبای اسفدن و اکولوژی غنی گیاهی و جانوری، ارتفاعات کوهستانی شاسکوه، زیرکوه و آهنگران با مسیرهای جذاب کوهنوردی – صخره نوردی و غارهای دیدنی، حیات وحش، ریگزارها و ماسه‌های روان فراوان با اکوسیستم غنی و وجود گونه‌های جانوری خاص کویر و امکان برگزاری سافاری صحرا، کویرنوردی، تورهای گشت در کویر و غیره است.

کویر حلوان در طبس

این ریگزار از شمال به کویر مرکزی ایران و ارتفاعات پیر حاجات طبس، از جنوب به محور ارتباطی شهرستان خور به طبس، از شرق به کوهها و ارتفاعات عاشقان و از غرب به دریاچه نمک خور و کویر مرکزی ایران محدود می‌شود.

 پهنه این کویر پوشیده از ریگزار است و در نواحی شرقی و شمالی در حاشیه ریگزار باتلاق‌های نمکی و رسی کویر مرکزی و دریاچه نمک خور قرار دارد.

شکل ریگزار شبیه مثلثی است که رأس آن در جهت شرق قرار دارد.

غارهای خراسان جنوبی

از دیگر جاذبه‌های طبیعی خراسان جنوبی می‌توان به وجود غارهای مختلف مانند بتون سرایان، جوجه و خونیک قاین، چنشت سربیشه و غیره اشاره کرد.

غار خونیک در شمال شرق روستای خونیک بر ارتفاعات مشرف به روستا در 20 کیلومتری جنوب قاین قرار دارد.

ابزار سنگی به دست آمده از این غار مربوط به دوران پارینه سنگی میانه است که حدود 30 هزار سال قدمت دارد.

آثار زندگی در غار خونیک از دوران پارینه سنگی تا عصر اسلامی باقیمانده است.

پناهگاه‌های حیات وحش این استان هم از دیگر نقاطی است که ارزش حداقل یک بار دیدن را دارد و به طور حتم گردشگران طبیعت دوستی که خراسان جنوبی را به عنوان مقصد برمی‌گزینند، می‌توانند سری به این نقاط بزنند که در فصل بهار از زیبایی دوچندانی برخوردار است.پ

پناهگاه حیات‌ وحش نایبندان

پناهگاه حیات وحش نایبندان طبس که در عمق کویر یزد - طبس واقع شده، منطقه‌ای بکر و تماشایی است که علاقه‌مندان به حیات وحش را به سوی خود می‌خواند.

نایبندان به دلیل برخورداری از گونه‌های مختلف و متنوع جانوری و گیاهی، زیبایی‌های کم نظیری را در خود جای داده است.

از مهم‌ترین ویژگی‌های این پناهگاه، وجود یکی از مهم‌ترین زیستگاه های یوزپلنگ آسیایی است.

وجود زیستگاه‌های متنوع و کاروانسراهای قدیمی نیز زمینه فعالیت علمی و گردشگری در این پناهگاه را فراهم کرده است که وجود دق‌های وسیع و اراضی تپه ماهوری، ماسه بادی و شوره‌زارهای گسترده از جلوه‌های این پناهگاه است.

علاوه بر آن وجود رویشگاه‌های جنگلی طبیعی و نسبتاً گسترده تاغ در اطراف  این بیابان‌ها و تپه ماهورهای ماسه‌ای در بخش‌های شرقی و مرکزی منطقه، از عمده‌ترین چشم‌اندازهای منطقه محسوب می‌شود.

تالاب کجی نمکزار نهبندان

تالاب زیبای کجی نمکزار نهبندان با 22 هزار هکتار وسعت، یکی از مناطق گردشگری خراسان جنوبی است که با وجود خشکسالی‌های پیاپی همچنان زنده است.

تالاب کجی نمکزار، شوره‌زاری وسیع است که به دلیل پایین بودن سطح ارتفاع آن نسبت به مناطق اطراف محل تجمع زهاب منطقه است.

این پدیده با توجه به شوری بیش از حد خاک آن به دریاچه نمکی تبدیل شده و مأمن پرندگان و حیوانات زیادی است. 

این قابلیت باعث شده است هر سال تعداد زیادی از پرندگان مهاجر چون اردک سرسبز، کشیم گردن سیاه، حواصیل خاکستری، سلیم طوقی و غیره به این پناهگاه مهاجرت کنند چراکه در آن پوشش گیاهی مناسب برای تخم‌گذاری پرندگان وجود دارد.

خراسان جنوبی از قابلیت‌های بزرگ طبیعت گردی و گردشگری ایران است

نظر یکی از اعضای کمیته اکو توریسم خراسان جنوبی هم درباره قابلیت‌های استان در این حوزه جالب توجه است.

نماینده شبکه ملی زیست محیطی ایران، دبیر انجمن حامیان کویر و عضو کمیته اکوتوریسم خراسان جنوبی در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم درباره اکو توریسم استان گفت: با توجه به گسترش اکوتوریسم جهانی و نقش آن در توسعه پایدار جوامع امروز، به دستور رئیس جمهور کمیته ملی اکوتوریسم در کشور تشکیل شد و این کمیته با انجام بررسی‌های کارشناسی، سند ملی توسعه طبیعت‌گردی کشور را تهیه و برای تصویب به هیئت دولت ارائه کرده است.

 سید احمد رونقی اظهار داشت: در این بین خراسان جنوبی نیز با مردمی خونگرم و مهمان نواز، فرهنگ غنی و آداب و رسوم متنوع، سوغات لذیذ، ابنیه تاریخی و به ویژه جاذبه‌های طبیعی فراوان از جمله جنگل‌های کوهستانی شاسکوه قاینات، جنگل‌های بنه نهبندان، جنگل طاق گرماب و غیره، آبگرم‌های سربیشه  لوت، فردوس و غیره، دشت‌های گسترده و زیبای اسفدن، خور، سربیشه و غیره، غارهای چنشت، اژدها و بتون سرایان جوجه و پهلوان قاینات و غیره، رشته کوه‌های مرتفع باقران بیرجند، کوه شاه، آرک و گرنگ ، درمیان و غیره، آبگیرهای موشین، برکوه، حاجی‌آباد ، گیوک و غیره، ماسه‌زارهای دیدنی اکبرآباد ماژان، ریگ لوت، ریگ یوز و غیره، نیزار گرماب کلوته‌های گلی هزار دره نهبندان و تالاب بزرگ سهل‌آباد یکی از استعدادهای طبیعت‌گردی ایران به شمار می‌رود.

وی افزود: حوش و پرندگان نادر و دیدنی مانند زاغ بور ایرانی، هوبره، آهو ، جبیر و غیره، روستاهای سرسبز و ییلاقی مصعبی و کریمو، آرک بین‌آباد، خراشاد، رچ، دهسلم و غیره، آثار مطرح در زمینه ژئوتوریسم مانند پل سنگی فارسیان، کوه سنگ سوراخ، دق محمدآباد، پترگان و غیره و  مهمتر از همه کویر عظیم و افسانه‌ای لوت با دارا بودن عنوان "گرم‌ترین نقطه کره زمین و منطقه صفر حیات" همچنین وجود بلندترین هرم‌های ماسه‌ای جهان در جنوب نهبندان یکی از قابلیت‌های بزرگ طبیعت گردی و گردشگری ایران به حساب می‌آید.

خراسان جنوبی مقام اول در ثبت آثار طبیعی کشور را داراست

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان جنوبی هم استان را دارای جاذبه‌های طبیعی فراوانی دانست و گفت: خراسان جنوبی با 60 اثر ثبت شده در فهرست میراث طبیعی کشور در این زمینه مقام اول کشور را دارد.

حسن رمضانی در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم اظهار داشت: همچنین کویرلوت این استان در جهان شناخته شده است و ثبت این اثر در کنار قنات بلده فردوس و باغ اکبریه بیرجند در فهرست آثار فرهنگی و تاریخی جهانی یونسکو انجام شده است.

وی افزود: از خصوصیات دیگر خراسان جنوبی، گوناگونی آب و هوای استان است به طوری که وقتی از شمال استان به جنوب آن حرکت می‌کنید، تنوع آب و هوایی سرد و کوهستانی را در شمال و هوای خشک و بیابانی را در منطقه جنوبی این استان به وضوح می‌توان دید که شاید این گونه اقلیم را نتوان در نقطه دیگری مشاهده کرد.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان جنوبی گفت: از طرف دیگر گرم‌ترین نقطه زمین با ثبت 70 درجه در کویر حیدرآباد نهبندان و همین طور آسمان شب در سه قلعه  سرایان و نایبندان طبس جزو جاذبه‌های طبیعی این استان است که البته کویر به مردمان منطقه هم وسعت دید داده و  باعث شده انسان‌های قانع و پرتلاشی باشند و جاذبه‌های کویری از دیگر قابلیت‌های اکو توریسم این استان به حساب می‌آید.

چشمه‌های آب گرم

رمضانی بیان کرد: در کنار اینها چشمه‌های آب گرم مثل مجموعه آب درمانی هلال در فردوس و کویر در خوسف از جاذبه‌هایی است که برای گردشگران جذاب است و می‌توانند از آن دیدن کنند و افزون بر این ایستگاه چندگونه منحصر به فرد یا گونه در حال انقراض یوز ایرانی در پناهگاه حیات وحش نایبندان طبس و زیستگاه گور ایرانی در حوزه شهرستان فردوس قرار دارد.

وی گفت: خراسان جنوبی با وجود آبگیرهایی مانند تالاب کجی نمکزار نهبندان میزبان پرندگان نواحی سردسیر سیبری است که به قصد دستیابی به سرزمین‌های معتدل‌تر به این منطقه می‌آیند و فضایی است برای پرنده‌نگری و کسانی که در این حوزه مطالعه می‌کنند یا علاقه‌مند هستند از این فضاها استفاده می‌کنند.

خراسان جنوبی آماده حضور گردشگران طبیعت دوست است

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان جنوبی بیان کرد: این استان روستاهای بکر و دست نخورده‌ای دارد به طوری که از 7 روستای شگفت انگیز ایران دو روستای ماخونیک و چنشت سربیشه در خراسان جنوبی قرار دارد.

رمضانی افزود: خراسان جنوبی آماده حضور گردشگران طبیعت دوست است و گردشگران خارجی تاکنون برای دیدن جاذبه‌های کویری این استان و گردشگران داخلی هم برای آثار تاریخی و معماری، خراسان جنوبی را به عنوان مقصد سفر برمی‌گزینند.

وی بیان کرد: در دنیای امروز صنعت گردشگری یکی از صنایع پاک، اشتغالزا و پردرآمد برای کشورها محسوب می‌شود که یکی از مهم‌ترین شاخص‌های توسعه پایدار جوامع نیز به حساب می‌آید و خراسان جنوبی به دلیل برخورداری از جذابیت‌های فرهنگی، تاریخی و طبیعت منحصر به فرد حتی در دنیا در بخش گردشگری حرف‌های زیادی برای گفتن دارد و بیشتر نقاط استان را مناطق بسیار دیدنی تشکیل می‌دهد که چشم هر بیننده‌ای را خیره و گردشگران مشتاق و نکته سنج را به تحسین وا می‌دارد.

بستری مناسب برای سرمایه‌گذاری در صنعت گردشگری خراسان جنوبی مهیا شده است

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان جنوبی تصریح کرد: این استان کویری و زیبا با حضور مردمی خونگرم و مهمان نواز، برخورداری از فرهنگ غنی و آداب و رسوم جذاب و متنوع مانند رقص چوب مردان و مراسم بام‌اندود، سوغاتی چون عناب، زرشک، زعفران و غیره صنایع دستی هنرمندان مانند فرش، جاجیم، نمد و غیره ابنیه تاریخی و باستانی فراوان مانند ارگ مشهور کلاه فرنگی، قلعه بیرجند، شهر باستانی تون، نقش مرد پارتی، سنگ نگاره لاخ مزار و غیره روستاهای ییلاقی و سرسبز، روستاهای افسانه‌ای و شگفت انگیز، برخورداری از آبگرم‌ها و آب ترش‌های درمانی متعددظرفیت عظیمی در جذب گردشگر و رونق صنعت گردشگری کشور دارد.

رمضانی خاطرنشان کرد: وجود ظرفیت‌های گردشگری فراوان، فراهم بودن تسهیلات مختلف برای اجرای طرح‌های گردشگری از جمله ساخت هتل و مهمانسرا، مجتمع‌های آب درمانی، کمپ کویر و تورهای پیشرفته کویرنوردی، حمایت مردم و مسئولان از اجرای پروژه‌های مختلف در این بخش باعث شده است تا بستری مناسب برای سرمایه‌گذاری در صنعت گردشگری خراسان جنوبی مهیا شود.

انتهای پیام/