بررسی پیامدهای کرونا در دومین همایش ملی مواجهه با آسیب‌های اجتماعی

به گزارش خبرنگار اجتماعی باشگاه خبرنگار باشگاه پویا، نشست خبری دومین همایش ملی مواجهه با آسیب‌های اجتماعی از دیدگاه اسلام در پژوهشگاه مطالعات اسلامی آسیب‌های اجتماعی برگزار شد.

در ابتدای این همایش دکتر رضا غلامی رئیس پژوهشکده مطالعات اسلامی آسیب‌های اجتماعی ضمن تبریک هفته‌ی پژوهش گفت: هفته‌ی پژوهش می‌تواند به فرصت مهمی برای آسیب شناسی پژوهش و هموارسازی مسیر پژوهش در ایران تبدیل شود.

وی به مظلومیت پژوهش در عرصه علوم انسانی اشاره کرد و افزود: از یک طرف، سرمایه گذاری‌های دولتی در پژوهش به شدت کاهش پیدا کرده و خیلی از ایده‌های خوب پژوهشی، از مرحله‌ی عمل دور مانده است و از طرف دیگر، بسترهای لازم برای توجه و بهره‌گیری از نتایج پژوهش‌های عرصه علوم انسانی در بدنه‌ی دولت و دستگاه‌های متولی امور فراهم نیست و ما شاهد یک شکاف عمیق بین این پژوهش‌ها و ساحت عمل هستیم.

غلامی در ادامه با طرح «غیبت مسئله‌مندی در پژوهش‌های عرصه علوم انسانی»، گفت: بخش مهمی از پژوهش‌های علوم انسانی فاقد یک مسئله‌ی‌ حرفه‌‌ای، جدی و برخاسته از متن جامعه است. این فقدان مسئله و مسئله مندی، هم‌کیفیت پژوهش را به جد کاهش داده و هم رابطه‌ی پژوهش و عمل را با ابهامات جدی روبه رو ساخته است.

رئیس پژوهشکده مطالعات اسلامی آسیب‌های اجتماعی با وجود انتقاد از ضعف‌های پژوهشی، تاکید کرد که در چند سال اخیر مطالعات اسلامی آسیب‌های اجتماعی، به مثابه یک جریان پژوهشی رونق قابل توجهی پیدا کرده است.

وی در این زمینه خاطرنشان کرد: در گذشته بعضی افراد، ظرفیت تعالیم اسلامی برای کشف و حل آسیب‌های اجتماعی را مورد تردید قرار می‌دادند، امّا با تلاشهای خوبی که اساتید و پژوهشگران در این زمینه داشتند روز به روز آن ظرفیتها خودشان را بیشتر نشان دادند.

غلامی از  برگزاری دومین همایش ملی مواجهه با آسیب‌های اجتماعی از دیدگاه اسلام در شهریور 1400 خبر داد و گفت: هدف این همایش پاسخ به مسائل جدید در عرصه آسیب‌های اجتماعی است.

در ادامه‌ی این نشست حجت الاسلام ابراهیم پور، دبیر علمی دومین همایش ملی مواجهه با آسیب‌های اجتماعی به اهداف این همایش‌ اشاره کرد و گفت: در همایش اول ما بیشتر به دنبال گفتمان سازی و توجه جامعه‌ی علمی و نخبگانی به ظرفیت‌های اسلام بودیم و ما می‌خواستیم نشان دهیم که اسلام حرفهای زیادی برای گفتن دارد و می‌تواند تحلیل، تفسیر، مواجه و‌ مقابله در مواجه با آسیب‌های اجتماعی داشته باشد.

وی افزود: به طور کل، محورهای همایش خیلی عام تعریف شده بود و بیشتر ظرفیت‌شناسی و گفتمان سازی بود امّا در همایش دوم‌ ما به سمت مسائل تخصصی‌تر خواهیم رفت؛ یعنی، محورهایی که برای همایش تعریف شده است خودشان آسیب‌هایِ اجتماعی خاص و‌ ویژه‌‌ای هستند.

دبیر علمی دومین همایش ملی مواجهه با آسیب‌های اجتماعی درباره‌ی همایش‌دوم گفت: در همایش دوم هم شاید اهداف همایش قبلی مانند گفتمان سازی، جریان سازی، شناسایی ظرفیت‌های علمی و هچنین استعدادهای نخبگانی وجود داشته باشد اما، هدف اولیه‌ی ما در این همایش، تولید علم و‌ تولید متن در خصوص نظر اسلام درباره‌ی آسیب‌های اجتماعی است یعنی منابع علمی و مقالاتی که در این همایش، فرایندی را طی می‌کنند و در نهایت ارائه و منتشر خواهند شد، منابع منسجم و متقن حول آسیب‌های خاصی هستند که در هفت محور در این همایش مورد توجه قرار می‌گیرند.

وی با اشاره به اینکه در این همایش‌ها هفت آسیب، در اولویت اول برای بررسی قرار داد، توضیح داد: این هفت آسیب از گفتگو‌ی علمی میان شورای علمی همایش با نخبگان مراکز مختلف علمی و همچنین بررسی فرمایشات رهبری معظم و دغدغه‌ی دانشمندان و اندیشمندان بزرگ کشور،بدست آمده است.

به گزارش تسنیم این هفت محور به شرح زیر است:

محور اول همایش، بحران جمعیت یا کاهش جمعیت است.در این محور مباحثی مانندکاهش موالید و پیری جمعیت مورد بررسی قرار می‌گیرد که ابراهیم‌پور در این زمینه گفت: نگاه ما البته فقط نگاه آسیبی نیست، ظرفیت‌هایی که وضعیت کنونی جمعیت ما را دارد می‌تواند محور ارائه مقالات باشد چرا که ما به لحاظ تورم جمعیت جوان، ظرفیتی برای توسعه و‌ پیشرفت داریم امّا روند کلی جمعیت بحران را نشان می‌دهد.

محور دوم حاشیه نشینی است که ابراهیم پور در توضیح آن گفت: این موضوع دغدغه‌ی مسئولین و به خصوص رهبری معظم است، ایشان تأکید دارند بر مسئله‌ی حاشینه نشینی و پیامدهای فراوانی که این آسیب می‌تواند داشته باشد. محور سوم نیز، مفاسد اخلاقی است که یک دایره‌‌ی وسیعی از مباحث را در بر می‌گیرد؛ منظور ما از مفاسد اخلاقی با پسوند اجتماعی است یعنی، مفاسد اخلاقی که در بستر اجتماع تحقق پیدا کرده است، پیامدهایی دارد و وضعیت جامعه را می‌تواند دچار تغییر و‌تحولاتی کند بنابراین بررسی علل و عوامل این مفاسد اخلاقی، پیامدها و راهکارهای مواجهه و‌ مقابله با آن، مورد نظر ما قرار می‌گیرد.

ابراهیم پور درباره اعتیاد به عنوان محور چهارم خاطرنشان کرد: هم ‌به لحاظ تنوع موادی که مورد مصرف قرار می‌گیرد و هم‌ به لحاظ گسترده تر شدن سنین افرادی که مبتلا می‌شوند و هم افزایش نرخ مبتلایان، لازم است این مسئله مورد بررسی قرار گیرد. محور پنجم موضوع  طلاق است؛ درباره مسئله طلاق بسیار نوشته‌ایم و‌ گفته‌ایم اما متاسفانه‌ در عرصه‌ی عمل خیلی موفق نبوده‌ایم و‌ نتوانسته‌ایم این آسیب را کنترل کنیم. در این همایش ما انتظار داریم مقالات، بیشتر به راهبردها و راهکارهای مواجهه‌ی با طلاق و‌ کاهش نرخ طلاق معطوف باشند چرا که در زمینه‌ی علل و عوامل و‌ پیامدها، تقریبا به یک غنای علمی در میان آثار منتشر شده موجود رسیده‌ایم.

وی ادامه داد: محور ششم، آسیب‌های فضای مجازی است. فضای مجازی به خودی خود، آسیب نیست و ظرفیت بسیار خوبی در عرصه‌های مختلف ایجاد می‌کند امّا زمانی که بستر فرهنگی با فضای مجازی تناسب ندارد، زمانی که فضای ملی در این عرصه طراحی نشده است، به رغم فوایدی هم که دارد، آسیب‌های فراوانی را هم به دنبال خواهد داشت. محور هفتم همایش، پیامدهای اجتماعی و‌ فرهنگی کرونا است؛  بیماری و‌ ویروس منحوس کرونا که عالم گیر شده‌ است، حتما پیامدهایی در عرصه‌های مختلف خواهد داشت که اگر ما اکنون راجبشان فکر نکنیم، توان مقابله با آن را بعداً نیز نخواهیم داشت بنابراین، به عنوان یک محور اصلی در این همایش مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

ابراهیم‌پور در خصوص هفتمین محور این همایش‌ها گفت: «نسبت کرونا با سایر آسیب‌های اجتماعی»، «پیامدهای اجتماعی و فرهنگی کرونا» و «رصد مواجهات جهانی با این پدیده»،  محورهایی است که در دستور کار ما قرار دارد.

دبیر علمی همایش ملی مواجهه با آسیب‌های اجتماعی  در رابطه با مهلت ارائه چکیده‌ی مقالات گفت: تا آخر دی ماه این فرصت وجود دارد که چکیده مقاله‌ها ارائه شود اما این امکان وجود دارد که اصل مقاله با مدتی تأخیر در اختیار دبیرخانه قرار گیرد.

عباسپور مسئول دفتر پژوهشکده مطالعات اسلامی آسیب‌های اجتماعی قم به عنوان سومین سخنران در این نشست خبری، در خصوص عدم کارایی نظریه‌های غربی در داخل کشور برای حل بحران‌های اجتماعی گفت: مطالعات نظری خوبی در زمینه آسیب‌های اجتماعی از منظر مطالعات و نظریه‌های غربی در سطح کشور و دنیا انجام شده است اما وقتی به این مطالعات نگاه می‌کنیم، می‌بینیم که در حد کفایت نبوده یا ناکارآمد بوده‌ است.

وی درباره رد شدن نظریه‌های غربی در جامعه ایران افزود: به دلیل تفاوت‌ها در مسائل فلسفی و همچنین فرهنگی جامعه ایران، زمانی که آن نظریه‌ها (نظریات غربی) وارد کشور می‌شوند، توسط جامعه پس زده می‌شود.

عباسپور درباره همایش اول آسیب‌های اجتماعی از منظر اسلام توضیح داد: همایش اول یک گفتمان سازی را ایجاد کرد و باعث شد نخبگان علمی که در حوزه آسیب‌های اجتماعی ایده‌هایی را داشتند نظریات خود را ارائه دادند. در حال حاضر ما اندوخته‌هایی را از همایش قبلی در اختیار داریم و از جهت دیگر طی دو سالی که پژوهشکده فعالیت خود را آغاز کرده با اکثریت مراکز علمی، دانشگاهی و تحقیقاتی تعامل داشتیم و ارتباط خوبی را برقرار کرده‌ایم. این مراکز به نتایج خوبی رسیده اند که امیدواریم تا آخر سال جاری بخشی از نتایج آن ها ارائه شود که می تواند در پیشبرد اهدافمان کمک کننده باشد.

رئیس دفتر پژوهشکده مطالعات اسلامی آسیب‌های اجتماعی قم در مورد تفاوت‌های همایش دوم، گفت: موضوعات مورد بررسی تخصصی تر شده‌اند و محورهای هفتگانه همایش به شکلی تخصصی‌تر و با دقت و ریزبینی توسط مسئولین همایش طراحی شده است و از هم اکنون دریافت مقالات با محوریت پنج آسیب اجتماعی که مد نظر مقام معظم رهبری بوده، آغاز شده است.

وی در ادامه افزود: خروجی همایش در قالب مجله اسلام و آسیب های اجتماعی که یک مجله پژوهشی است، منتشر خواهد شد. به این دلیل که سطح همایش پژوهشی است در مرحله اول آن مقالاتی که به حد نصاب پژوهشی برسند حتما در در این مجله و مجلات دیگر چاپ خواهند شد و به صورت مجموعه مقالات نیز می‌توانند منتشر شود.

عباسپور در پایان اعلام کرد که برای همکاری با تمام مراکز و دانشگاه‌هایی که در حوزه آسیب‌های اجتماعی کار می‌کنند، آمادگی داریم.

انتهای پیام/