نشریه دینی کودکان در عصر پهلوی که شمارگانش از ۱۰۰ هزار نسخه می‌گذشت
خسروشاهی از خادمان بزرگ و مؤثر ادبیات دینی کودک و نوجوان بود. از جمله فعالیت‌هایش راه‌اندازی و سردبیری دو نشریه مهم «پیام شادی» و «نسل نو» و همچنین ترجمه و تألیف کتاب‌های کودک است.
خبرگزاری تسنیم، سیدعلی کاشفی خوانساری:
زندگی انسان‌های بزرگ وجوه و ابعاد مختلفی دارد و معمولاً برجستگی فعالیت ایشان در یک حوزه سبب می‌شود که دستاوردها و خدماتشان در سایر حوزه‌ها در پرده غفلت و فراموشی قرار گیرد. مرحوم آیت‌الله خسروشاهی یکی از این دست افراد است. بزرگی که از اولین اصحاب قلم بود که به ایغار عالمگیر کرونا پر کشید. گرچه رسانه‌ها و اهل قلم در سوگش مطالب فراوانی نوشتند اما یکی از زمینه‌های مهم خدمات او مغفول ماند.
خسروشاهی از خادمان بزرگ و موثر ادبیات دینی کودک و نوجوان بود ولی در کمتر منبعی به این سابقه و کارنامه اشاره رفته است. از جمله این دستاوردها راه‌اندازی و سردبیری دو نشریه مهم «پیام شادی» و «نسل نو» و همچنین ترجمه و تألیف کتاب‌های کودک است.
«پیام شادی» انتشار خود را در بهمن 1350 (همان روزهایی که این فقیر متولد شدم) آغاز کرد. پیام شادی ابتدا به عنوان ضمیمه مجله مکتب اسلام و با حمایت دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم منتشر شد، اما پس از چندی با حمایت مرحوم آیت‌الله سید محمدکاظم شریعتمداری مجوز گرفت و با مدیرمسئولی سیدحسن شریعتمداری در زیرمجموعه دارالتبلیغ اسلامی به کار خود ادامه داد. شمارگان «پیام شادی» در سال‌های قبل از انقلاب به 100 هزار نسخه رسید و مهم‌ترین نشریه اسلامی کودکان در عصر پهلوی بود. راه‌اندازی و سردبیری این نشریه تا دو سال با سیدهادی خسروشاهی بود و نویسندگان نامداری چون محمود حکیمی، سیدعلی موسوی گرمارودی، احمد فرزانه، محمد محمدی اشتهاردی، محمدحسین بهجتی (شفق) و ... در آن قلم می‌زدند. نویسندگانی چون میرابوالفتح دعوتی، محمدرضا سرشار (با نام مستعار رضا رهگذر)، عباس جهانگیریان (با نام مستعار عباس پورقمی) و ... کار خود را در زمینه ادبیات کودک با این نشریه آغاز کردند. سرمقاله‌های پیام شادی درباره آوارگان فلسطین، میسیونرهای مذهبی، کشتار حیفا، مدارس آمریکایی، آموزش زبان انگلیسی، وضعیت بازار کتاب کودک و ... بسیار جدی و ارزشمند بود.
نشریه «نسل نو» نیز در سال 1352 در مجموعه دارالتبلیغ، برای نوجوانان و با سردبیری خسروشاهی آغاز به کار کرد و یعقوب جعفری و محمد رفیعی کار آن را ادامه دادند خسروشاهی در همان سال‌های پیش از انقلاب کتاب کودک هم منتشر کرد که از آن جمله کتاب‌های سرزمین طلا شامل چهار داستان، موش پرحرف شامل سه داستان، شیر خودخواه و خرگوش باهوش و ... که در قم منتشر شدند. برخی آثار کودکانه خسروشاهی با نام‌های مستعار همچون بابا صالح منتشر شده است.
او پس از انقلاب هم کتاب‌هایی برای کودکان در موسساتی چون دفتر نشر فرهنگ اسلامی و بوستان کتاب منتشر کرد. پیشگفتار او در ترجمه کتاب دو جلدی قصه‌های زندگانی محمد نوشته عبدالتواب یوسف که در سال 1390 منتشر شد، بیانگر تداوم نگاه او به اهمیت ادبیات کودکان است که گزیده‌ای از آن را نقل می‌کنیم (با سپاس از آقازاده مرحوم خسروشاهی که بخشی از این اطلاعات را ارسال کرده‌اند):
«تقریباً 40 سال قبل، ماهنامه‌ای ویژه کودکان از «قم» منتشر می‌گردید که در واقع تنها نشریه اسلامی برای نوجوانان مسلمان ایران بود... سردبیری این مجله به مدت دو سال به عهده اینجانب بود و به همین دلیل، برای پربار ساختن محتوای آن، به هر کشوری که سفر می‌کردم، در جستجوی کتاب‌های داستانی در سطح این گروه از نسل نو کشور بودم که ترجمه و نشر آن‌ها در آن مجله ـ یا به طور مستقل ـ می‌توانست در آشنا ساختن آنان با تاریخ اسلام و برنامه زندگی یک مسلمان، مفید و مؤثر باشد.
... در سفری به لبنان ـ بیروت ـ کتاب: «حیات محمد ـ فی عشرین قصه» تألیف یک نویسنده مصری، به دستم رسید و آن را که در واقع بخشی از سیره زندگی پیامبر اکرم (ص) بود، با خود به ایران آوردم و 12 داستان آن را در سال‌های 1352 و 1353 ترجمه و در آن ماهنامه آوردم.
... هشت قصه دیگر آن کتاب، ترجمه نشده باقی ماند... و به تدریج به فراموشی سپرده شد! تا اینکه چندی پیش، از سوی مقام معظم رهبری سال به عنوان «سال پیامبر اعظم(ص)» اعلام شد و من به یاد آن قصه‌ها افتادم که نشر مجموعه کامل آن‌ها به صورت کتابی مستقل، برای آگاهی و شناخت کودکان و نوجوانان می‌توانست مفید باشد. به ویژه که متأسفانه در سال پیامبر اعظم، برای این گروه سنی از نسل معاصر ایران، کتابی جامع و ارزشمند انتشار نیافت.
... به سراغ آن قصه‌ها رفتم و ضمن اقدام به ترجمه هشت قصه ترجمه نشده، به بازنویسی یا بازنگری قسمت‌های دوازده‌گانه قبلی پرداختم و محصول این اقدام، کتابی شد که هم اکنون در دو جلد، در اختیار علاقمندان قرار دارد ... به این امید که مطالعه آن برای نونهالان و نوجوانان میهن اسلامی ما مفید و آموزنده باشد.
... گفتنی است که متن عربی این کتاب، در سالیان گذشته، بارها و بارها در «مصر» و بعضی دیگر از بلاد عربی، تجدید چاپ شده و سپس به زبان‌های گوناگون از جمله: انگلیسی، اردو، ترکی و فارسی ترجمه گشته و در همه جا با استقبال نسل نو روبرو شده و جایزه‌های ادبی معروفی از سوی کانون‌های فکری و پرورشی کودکان، دریافت نموده است.
اکنون که در مجموعه کامل قصه‌های زندگی پیامبر به یاری حق به دست چاپ سپرده می‌شود، مناسب دیدم که مقدمه برادر عزیز و دانشمند، دکتر عبدالعزیز کامل ـ استاد دانشگاه الازهر و وزیر امور مذهبی و اوقاف مصر ـ را که بر کتاب نوشته و در چاپ اول آن درج شده است، در این چاپ بیاورم.
.... و امید ما آن است که نویسندگان عرصه کتاب کودک و نوجوان، در میهن اسلامی ما، با استفاه از این روش.... در پایان یادآوری دو نکته ضروری است:
نخست اینکه در تألیف ـ و در ترجمه ـ این قصه‌ها، با سیره زندگی پیامبر اکرم، کوشش شده که از کلمات و جملات سهل و آسان استفاده شود تا درک و فهم آن، بر همه نوجوانان امکان پذیر باشد. دوم اینکه در مواردی برای تکمیل مطالب قصه‌ها، به کتب و منابع سیره‌نویسان و مورخان و مفسران شیعه مراجعه شده و نکات مورد نیاز اصلاح یا افزوده شده است. البته اگر کتاب را پدران و مادران، به مناسبت‌های مذهبی و مراسم اعیاد اسلامی به فرزندان خود اهداء کنند یک ارمغان ارزنده و فراموش‌نشدنی به آن‌ها تقدیم داشته‌اند که ثمره سازنده و ارزنده آن در سراسر زندگی فرزندان به یادگار خواهد ماند.
تهران ـ دی 1387»
در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در اردیبهشت 98 و یا 97 برای آخرین بار آقای خسروشاهی را دیدم و خیلی کوتاه احوالپرسی کردیم. گفتم که مشغول نگارش مجموعه‌ای چند جلدی درباره مسلمانان جهان برای کودکان با نام «من مسلمانم» برای انتشارات به‌نشر هستم. بسیار خوشحال شد و تشویق کرد و گفت نگاه تقریبی را در ادبیات کودک جدی بگیرید. بچه‌ها هیچ چیز درباره جهان اسلام نمی‌دانند.
روحش شاد و یادش گرامی.»
انتهای پیام/
