از اجرای طرح «پزشک خانواده» در استان سمنان چه خبر؟

به گزارش خبرگزاری تسنیم از سمنان، شاید آن روز که مرضیه وحید دستجردی، وزیر بهداشت دولت دهم آغاز طرح پزشک خانواده را در سه استان کشور اعلام کرد؛ بسیاری از کارشناسان حوزه سلامت که شناختی حتی سطحی از امکانات و زیرساخت‌های بهداشتی و درمانی کشور داشتند؛ می‌دانستند که اجرای این طرح حداقل در کوتاه‌مدت و میان‌مدت غیرممکن است.

پیش‌بینی شکست طرح پزشک خانواده از زمان اعلام آغاز اجرای آن در سه استان کشور از سوی نخستین وزیر زن بهداشت کشور، برای بسیاری از کارشناسان و فعالان حوزه سلامت کشور آسان بود.

گفته‌های سید حسن قاضی‌زاده هاشمی در نخستین ماه‌های حضورش در رأس وزارت بهداشت در سفرش به سمنان حاکی از این بود که دولت یازدهم به احتمال فراوان اعتقادی به اجرای این طرح حداقل در آن مقطع زمانی نداشته است.

وزیر وقت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی که برای سخنرانی در مراسم 22 بهمن سال 1392 در دامغان به استان سمنان سفر کرده بود؛ در حاشیه افتتاح چند طرح پزشکی در شهر سمنان با بیان اینکه برای اجرای پزشک خانواده زیرساخت‌های لازم فراهم نشده است گفت: طرح پزشک خانواده با شکست مواجه شده است.

قاضی‌زاده هاشمی اظهار داشت: برای اجرای پزشک خانواده زیرساخت‌های لازم فراهم نشده است، همچنین ادامه و گسترش این طرح به صلاح مردم و کشور نبود.

وزیر وقت بهداشت، درمان و‌ آموزش پزشکی در آن مصاحبه جنجالی بیان کرد: طرح پزشک خانواده درواقع از دست دادن منابع کشور بود که ادامه نیافت.

هاشمی خاطرنشان کرد: برای اجرای این طرح نه پزشکان آماده بودند و نه مردم آمادگی آن را داشتند،‌ با این شرایط طرح پزشک خانواده بدون اینکه اعلام عمومی شود شکست‌خورده و متوقف شد.

گرچه این مصاحبه وزیر بهداشت در آن زمان با واکنش‌های متعددی روبرو شده و حتی روابط عمومی وزارت بهداشت وارد ماجرا شد تا صحبت‌های قاضی‌زاده هاشمی را اصلاح کند؛ اما از همان زمان مشخص شد که دولت حسن روحانی حداقل در آن زمان اعتقادی به اجرای طرح پزشک خانواده نداشت.

زیرساخت نبود...

نبود زیرساخت‌های کافی برای اجرای طرح پزشک خانواده و نظام ارجاع مهم‌ترین دلیلی بود که از آن به‌عنوان علت اجرا نشدن این طرح نام برده شد. زیرساخت‌هایی مانند تشکیل پرونده الکترونیک سلامت برای همه ایرانیان، الکترونیکی شدن فرایندهای اداری درمان و تهیه دارو و حتی ارجاع نسخ به پزشکان متخصص، داروخانه‌ها و آزمایشگاه‌ها.

بعدها مرضیه وحید دستجردی در برنامه دستخط به برخی از علت‌های اجرایی نشدن این طرح از نگاه خودش اشاره کرد.

نخستین وزیر زن جمهوری اسلامی در این مصاحبه که در سال 1395 انجام شد؛ عدم اجرای طرح پزشک خانواده را حمایت نکردن دولت وقت از این طرح عنوان کرد. گرچه این بخش از صحبت‌های مرضیه وحید دستجردی واقعیت دارد؛ اما به‌هیچ‌وجه تمام ماجرا نیست.

او در این برنامه گفت: «پزشک خانواده الآن در استان فارس در حقیقت یادگار زمان ماست و همان‌طور در استان مازندران، در دو استان دیگر هم استارتش زده شد؛ ولی متأسفانه پیش نرفت و من واقعاً افسوس می‌خورم. اجرایی نشده طرح پزشک خانواده دو علت داشت؛ یکی به‌این‌علت که بودجه‌های لازم از مقامات بالاتر به ما داده نمی‌شد چون باید رئیس‌جمهور دستور تخصیص بودجه را می‌داد. در سیستم سلامت فعلی بودجه‌های خیلی کلانی را تخصیص می‌دهند به مسئله سلامت و این دستور شخص رئیس‌جمهور است، ولی برای ما برعکس بود.»

دستجردی درباره علت دوم گفت: وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی باید از پزشک خانواده حمایت جدی می‌کرد اما متأسفانه آنها هم مخالف بودند و حمایت نمی‌کردند درحالی‌که الآن (سال 1395) برعکس است.

اما آن بخش از واقعیت‌هایی که به چشم وزیر اسبق بهداشت نیامده یا به آنها اشاره نکرد؛ ایرادات بسیار زیاد طرح پزشک خانواده در دولت دهم بود.

درواقع این ادعا درست است که طرح پزشک خانواده مورد حمایت محمود احمدی‌نژاد نبود و وزارت رفاه در آن مقطع نه‌تنها با وزارت بهداشت همراهی نکرد بلکه تشکیلات موازی‌ای تحت عنوان «پزشک امین» را راه‌اندازی کرد؛ اما به همین اندازه ایرادات این طرح نیز باعث شد طرح پزشک خانواده در نطفه محکوم به شکست شود.

استان سمنان نیز با وجود زیرساخت‌های بسیار مناسب در حوزه‌های بهداشتی و درمانی و حوزه ارتباطات همواره یکی از استان‌های نامزد برای اجرای طرح پزشک خانواده و نظام ارجاع به شمار می‌رفت؛ اما به دلایل مختلف تا کنون اجرای آن محقق نشد. هرچند تلاش‌های نصفه و نیمه در مجموعه‌های زیر پوشش تأمین اجتماعی در چند سال اخیر مجری این سیاست پیشرفته حوزه نظام سلامت بود؛ اما اجرای یکپارچه و سراسری آن نیاز به هماهنگی‌هایی بیشتر داشت.

شاید کرونا یکی از عواملی بود که اجرای این طرح در استان سمنان را بیش از یک سال به تأخیر انداخته است. موضوعی که نوید دانائی رئیس دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان سمنان تلویحاً به آن اشاره کرد.

وی با اشاره به اینکه زیرساخت‌ها و آمادگی‌های الکترونیکی و فیزیکی کافی برای اجرای طرح پزشک خانواده در مجموعه زیر پوشش این دانشگاه وجود دارد؛ ابراز امیدواری کرد تا اجرای این طرح هرچه سریع‌تر در استان سمنان آغاز شود.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان سمنان اضافه کرد: سمنان جزو پنج استان اولویت‌دار کشور برای اجرای طرح پزشک خانواده و نظام ارجاع است.

دانائی با اشاره به اینکه همه زیرساخت‌های لازم برای اجرای طرح ملی پزشک خانواده در استان سمنان پیش‌بینی شده است افزود: بر اساس پیش‌بینی‌ها اجرای این طرح از ماه‌های آینده در استان سمنان آغاز می‌شود.

انتهای پیام/363/ش