ابعاد مداخلات واشنگتن در سوریه قبل و بعد از ترامپ/ پیروزی بشار اسد چگونه امیدهای آمریکا را به باد داد؟

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، سران آمریکا در سال‌های گذشته با بهانه‌های مختلف سعی کرده‌اند حضور غیرقانونی نظامی خود در منطقه به‌ویژه در سوریه و عراق را با ادعای مبارزه با تروریسم توجیه کنند و در این مسیر انواع ترفندها را به‌کار ببرند، در این میان هدف اصلی آمریکا از ورود نظامی به خاک سوریه سرنگونی دولت «بشار اسد» بود نه نجات سوری‌ها از چنگال تروریسم.

حمایت آمریکا از تروریسم در سوریه

آمریکا و چند کشور محدود هم‌پیمان آن، از ماه آگوست 2014 به‌بهانه مبارزه با گروه تروریستی داعش، خارج از چارچوب سازمان ملل و بدون هماهنگی با دولت سوریه ائتلافی موسوم به ائتلاف بین‌المللی تشکیل داده است، این در حالی است که بر اساس گزارش‌های رسمی، آمریکا و شرکای غربی و عربی این کشور از ایجادکنندگان و حامیان اصلی مالی و تسلیحاتی گروه‌های تروریستی از جمله داعش به‌شمار می‌روند.

آمریکا درحالی به‌بهانه مبارزه با داعش وارد سوریه شد که به‌مرور با تثبیت اشغالگری خود در خاک این کشور شروع به غارت ثروت‌ها و منابع طبیعی آن کرد.

طبق اطلاعات موجود ایالات متحده تاکنون 14 پایگاه نظامی در خاک سوریه ایجاد کرده که مهم‌ترین آنها پایگاه «التنف» 1 و 2 است. این پایگاه مجموع دو پایگاه نظامی است. این دو پایگاه با دیگر پایگاه‌های آمریکایی یک تفاوت عمده دارند و آن تفاوت این است که دو پایگاه بین انگلستان، آمریکا و ارتش آزاد جدید سوریه مشترک است.

از نگاه تحلیلگران؛ پایگاه نظامی آمریکا در التنف در زمره بزرگترین پایگاه‌های نظامی این کشور در منطقه غرب آسیا و به‌تبع آن در سوریه محسوب می‌شود. وجود این پایگاه در خاک کشور صاحب حاکمیت سوریه، مسلماً طبق هر تعریف مستدلی، یک تجاوز غیرقانونی به حساب می‌آید که علیه یک دولت عضو سازمان ملل انجام شده است، در نتیجه همین اقدام تجاوزکارانه، پیامدهای منفی بسیاری برای اهالی سوریه به‌وجود آمده است.

نکته دیگر این است که آمریکا و متحدانش از پایگاه نظامی التنف برای آموزش معارضان سوری که مدعی مبارزه با داعش هستند، استفاده می‌‌کنند. گروههایی که آمریکایی‌ها آنها را آموزش می‌دهند مدعی مبارزه با تروریستهای داعش هستند، اما در واقع هدف اصلی از ایجاد این گروه، مبارزه با ارتش سوریه و متحدانش است. مجموع این شرایط سبب شد آمریکا و متحدانش بر در اختیار داشتن کنترل گذرگاه التنف تأکید داشته باشند.

درباره آخرین شواهد موجود از حمایت واشنگتن از تروریست‌ها در سوریه، روز گذشته دادستانی‌کل نظامی سوریه از وجود ادله و شواهدی پرده برداشت که نشان می‌دهد آمریکا عناصر تروریستی را در سوریه آموزش می‌دهد. دادستانی نظامی سوریه با ارائه مستندات و تصاویر موثق اعلام کرد، این که آمریکا بخش‌های وسیعی از خاک سوریه را اشغال و پایگاه نظامی در آنجا ایجاد کرده است، از نظر قانون بین‌المللی تجاوز نظامی به‌شمار می‌رود. در یکی از این تصاویر، گشتی مشترک گروه‌های مسلح و نیرو‌های آمریکایی در منطقه تنف دیده می‌شود و در تصویر دیگر نیز صحنه آموزش استفاده از خمپاره‌انداز 82میلی‌متری زیر نظر یکی از مربی‌های ارتش آمریکا دیده می‌شود.

بر اساس بیانیه دادستانی‌کل نظامی سوریه، هدف از حضور نیرو‌های آمریکایی در سوریه، حفظ گروه‌های مسلحی مثل داعش و نیز سرقت ثروت‌های سوریه اعم از نفت و گاز و گندم و انتقال آن‌ها به خارج از سوریه است. دادستانی‌کل نظامی سوریه از موضوع نقش آمریکا در سرقت ثروت‌های سوریه و آموزش عناصر مسلح در این کشور فراتر رفته است و می‌گوید این که آمریکا بخش‌های وسیعی از سوریه را اشغال کرده است از نظر قوانین بین‌المللی به‌منزله تجاوز نظامی است، به‌خصوص که برای این حضور، موافقت دولت سوریه را کسب نکرده است. آنچه گفته شد اتهاماتی کاملاً نظامی و نه سیاسی است و دادستانی‌کل سوریه می‌گوید آنچه ارائه کرده است تنها قطره‌ای از دریاست و ادله و شواهد زیادی در اختیار دارد که بر اساس آن‌ها می‌تواند اتهاماتی علیه آمریکا درباره نقش‌آفرینی این کشور در زمینه‌سازی و اجرای عملیات تروریستی در خاک سوریه مطرح کند.

غارت نفت و ثروت‌های سوریه توسط اشغالگران آمریکایی

دولت سوریه در حدفاصل سال‌های 2004 تا 2010 به‌صورت متوسط، روزانه حدود 250 هزار بشکه نفت را به کشورهای مختلف از جمله «آلمان، اسپانیا، استرالیا و...» صادر می‌کرد و این میزان فروش معادل 20 درصد درآمد سالانه این کشور بود.

با شروع بحران در سال 2011 وضعیت 180 درجه تغییر کرد و مناطق شمال، شمال شرق و شرق سوریه به‌تدریج در بازه زمانی 4ساله سقوط کردند و دمشق کنترل تعداد زیادی از میادین نفتی و گازی را از دست داد و با مشکل جدی روبه‌رو شد.

غارت هدفمند میادین نفتی سوریه برای نخستین بار توسط گروه تروریستی داعش و البته با حمایت آمریکایی‌ها و هماهنگی آنکارا صورت گرفت و روزانه هزاران کامیون از مناطق نفتی شرق (به‌ویژه استان دیرالزور) به مرزهای مشترک با ترکیه می‌رسیدند و محموله‌های نفتی را تخلیه می‌کردند.

در آن مقطع زمانی گروه تروریستی داعش مناطق وسیعی از خاک سوریه را در اشغال داشت و تسلط بر مسیر جنوب به شمال نیز باعث شده بود بدون هیچ مزاحمتی نفت را غارت کند و از طریق استان حلب به ترکیه برساند و درآمد قابل‌توجهی را به دست آورد.

البته نباید فراموش کرد که فقط گروه تروریستی داعش نبود که از غارت منابع نفتی منتفع می‌شد و آمریکایی‌ها و ترکیه نیز در حدفاصل بازه زمانی سال 2014 تا 2017 سودهای کلانی را از چپاول ثروت‌های ملی سوریه به جیب زدند و از سویی دیگر متحدان کاخ سفید نیز نفت را با قیمت پایین خریداری می‌کردند و در این دزدی آشکار شریک بودند.

آمریکا از سال 2017 به بعد نیز زمانی که تاریخ مصرف گروه تروریستی داعش در شرق رود فرات برایش تمام شد، باز هم از طریق گروه‌های دست‌نشانده (نیروهای موسوم به دموکراتیک سوریه) «قسد» به غارت منابع نفتی سوریه ادامه داد و این روند همچنان در برخی مناطق در جریان است.

در زمان حاضر، «حسکه» یکی از مهم‌ترین استان‌های نفتی و گازی در شمال شرق سوریه به‌شمار می‌آید که با کشورهای عراق و ترکیه مرزهای مشترک دارد و آمریکایی‌ها در این استان بیشترین حضور نظامی غیرقانونی و اشغالگرانه را دارند.

«دونالد ترامپ» رئیس جمهور سابق آمریکا پیشتر نیز در سخنانی اذعان کرده بود: «ما نفت سوریه را نگه می‌داریم و به‌یاد بیاورید که ماهانه 45 میلیون دلار، سودآوری دارد».

در ژانویه سال جاری میلادی، «مایکل اسپرینگمن»، سرکنسول سابق آمریکایی در جده اعلام کرد که آمریکا نیرو‌های خود را از عراق به سوریه منتقل می‌کند تا نفت سوریه را از مردم آن بدزدند و آن را به مکان‌های دیگری از جمله رژیم آپارتاید [اسرائیل] ارسال کنند.

پیش از این آمریکایی‌ها محموله‌های نفت سرقتی از سوریه را به ترکیه انتقال و از بنادر این کشور و با قیمت نازل آن را در اختیار رژیم صهیونیستی قرار می‌دادند، اما از قرار معلوم ترک‌ها چون سود چندانی نمی‌برند مخالف عبور محموله‌های سرقتی از خاک ترکیه هستند و بنابراین آمریکایی‌های اشغالگر مسیر انتقال نفت سرقتی خود را به عراق تغییر داده‌اند.

بایدن و ادامه ترامپیسم در سوریه

اما بعد از شکست دونالد ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا و پیروزی «جو بایدن» به‌نظر می‌رسید که سیاست خارجی به‌شدت تهاجمی و مخرب ترامپ در قبال مخالفان و دشمنان آمریکا کاهش خواهد یافت و کشورهای تحت تحریم می‌توانند در قالب مذاکره و کاهش فشار، خود را بازیابند، بر همین اساس بسیاری از کارشناسان تغییر سیاست‌های واشنگتن در برابر سوریه در دوره بایدن را پیش‌بینی می‌کردند اما بایدن ریاست‌جمهوری خود را با دستور حمله نظامی به نیروهای حشد شعبی در منطقه «البوکمال» سوریه در مرز این کشور با عراق آغاز کرد که نشان دهد در سیاست‌های افراطی و تهاجمی در خاورمیانه و از جمله سوریه، تفاوتی میان او و ترامپ نیست.

بررسی‌ها نشان می‌دهد که سیاست جو بایدن در قبال سوریه چندان تفاوتی با سیاست‌های ترامپ نخواهد داشت، این موضوع را می‌توان در دیدگاه اعضای دولت بایدن نیز یافت، به‌عنوان نمونه آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا سازش با دولت اسد را غیرممکن دانست و اعلام کرد: خروج نیروهای ما از سوریه سبب کاهش نفوذ ما در قبال نفوذ روسیه، ایران و حتی ترکیه شده است و باید این نفوذ احیا شود، همچنین نباید اجازه داده شود که بدون امتیاز گرفتن از حکومت سوریه، آن‌ها به منابع نفتی در شمال شرق سوریه دست یابند.

همچنین می‌بینیم که غارت نفت و محصولات کشاورزی سوریه و ممانعت از دسترسی دولت این کشور به آن منابع، علاوه بر فشار ناشی از تحریم‌های شدید علیه سوری‌ها در دوره بایدن نیز همچنان ادامه دارد.

از سوی دیگر، دولت جدید آمریکا و متحدانش تلاش می‌کنند با معاف کردن مناطق اشغالی از جمله ادلب و مناطق کُردنشین از تحریم‌ها و نیز حمایت‌های مالی از مناطق تحت اشغال خود، وضعیت اقتصادی آن مناطق را نسبت به مناطق تحت کنترل حاکمیت بهبود ببخشند و مردم را مقابل دولت قرار دهند.

در بخش تحریم‌های اقتصادی نیز به‌نظر می‌رسد که بایدن، تمایلی به لغو آن‌ها از جمله تحریم سزار نداشته باشد. بنا بر اعلام یکی از مشاوران بایدن، وی قصد ندارد که از تحریم‌های اقتصادی آمریکا علیه سوریه بکاهد بلکه این تحریم‌ها را تا زمان تغییر رفتار دولت سوریه، که چنین تغییری دور از انتظار است، ادامه خواهد داد.

پیروزی دوباره بشار اسد در انتخابات سوریه و پایان امیدهای آمریکا

همان‌طور که گفته شد هدف اصلی آمریکا از ابتدای ورود نظامی به سوریه سرنگونی دولت بشار اسد بود و حتی اخیراً کنار متحدان غربی خود تلاش زیادی برای سلب مشروعیت انتخابات ریاست‌جمهوری سوریه و جلوگیری از برگزاری آن انجام داد؛ اما این انتخابات به‌خلاف میل واشنگتن بار دیگر با پیروزی بشار اسد به پایان رسید.

رئیس جمهوری سوریه نیز در همان ابتدای پیروزی خود در انتخابات بر مبارزه با اشغالگری و آزادسازی همه خاک سوریه از چنگال اشغالگران تأکید کرد. بشار اسد همچنین اعلام کرد که در این دوره اقدامات جدی برای آزادی مناطق سوریه از شر اشغالگری تروریست‌ها و نیروهای بیگانه انجام خواهد داد.

بر این اساس و در سایه ادامه رویکرد بیگانه‌ستیزی دولت سوریه، سیاست‌های قبلی آمریکا علیه دمشق ادامه خواهد داشت، با این تفاوت که افزایش قدرت مقاومت و راهکارهایی که به‌ویژه جهت عبور از محاصره اقتصادی در اختیار سوری‌ها قرار می‌دهد، آمریکایی‌ها نمی‌توانند خیلی به موفقیت سیاست‌ها و پروژه‌های خود در سوریه امیدوار باشند.

انتهای پیام/+