وقتی دولت پشت صادرکنندگان ایران را در بازارهای هدف خالی می‌کند
گروه استانها - خبرگزاری تسنیم آذربایجان شرقی موضوع صادرات محصولات ایرانی را بررسی کرده و آسیب جدی به صادرات با نسخه یکسان دولت برای همه محصولات و مقاصد صادراتی را مورد توجه قرار داده و اینکه دولت پشت صادرکنندگان ایران را در بازارهای هدف خالی می‌کند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از تبریز، در شرایط اقتصاد مقاومتی، «صادرات» به عنوان شریان اصلی اقتصاد محسوب می‌شود. در حالی که صادرات ایران به دلایل تلاطم شدید نرخ ارز و بخشنامه‌های خلق الساعه بانک مرکزی به شدت آسیب دید، با این وجود صادرکنندگان در حال تلاش برای احیای بازارهای هدف خود و پس گرفتن از رقبا هستند که چند سالی این امر طول می‌کشد تا به حجم صادرات قبل از سال 98 برسیم.
اما صادرات امسال از استان آذربایجان شرقی نسبت به سال قبل و در افت شدید صادرات، بیش از 28 درصد افزایش یافت که تداوم و سرعت بخشیدن به روند افزایش صادرات با تسهیلگری در امر صادرات و کاهش بروکراسی در مسیر صادرکنندگان میسر می‌شود.
شیوع کرونا هم باعث کاهش شدید صادرات شد به طوری حتی هم اکنون، سفر تجار ایرانی به برخی کشورها از جمله آذربایجان میسر نیست و باید تجار ایرانی به استانبول سفر کرده و از طریق هوایی وارد باکو شوند.
از سوی دیگر، تلاطم‌های ارزی سال 98 هم باعث شد تا واردات بی رویه به شدت کاهش یابد و در شش ماهه گذشته بیش از 28 درصد کاهش واردات داشتیم که موجب جایگزینی تولید داخلی با محصولات وارداتی و رونق بیشتر تولید داخل شد.
برای بررسی بیشتر مشکلات صادرات و صادرکنندگان، با مسعود بنابیان رئیس کمیسیون صنعت و معدن اتاق بازرگانی تبریز و عضو هیئت نمایندگان اتاق ایران و مومنی مدیر توسعه بازرگانی سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی به گفت‌وگو نشستیم که حاصل آن را در ادامه می‌بینید:
بخشنامه‌های خلق الساعه بانک مرکزی صادرکنندگان را سردرگم کرده است
مسعود بنابیان رئیس کمیسیون صنعت و معدن اتاق بازرگانی تبریز و عضو هیئت نمایندگان اتاق ایران در این گفت‌وگو با اشاره به اینکه صادر کنندگان در عرض چند ماه در دوسال گذشته با شوک مواجه شدند و با طرح «پیمان سپاری ارزی» این شوک تشدید شد، اظهار داشت: نرخ ارزی که بانک مرکزی تعیین می‌کرد، برای صادرکنندگان چالش جدی ایجاد کرد، بانک مرکزی یا باید تک نرخی می‌کرد و یا ارز کالاهای صادراتی را با نرخ روز از صادرکننده خریداری می‌کرد.
وی با بیان اینکه در ارائه آمار دولتی، نرخ پایه گمرکی برای گزارش میزان صادرات درست تعیین نمی‌شود، گفت: تلاطم‌های ارزی و کاهش ارزش پول ملی بزرگترین ضربات را به صادرکنندگان زد.
عضو هیئت نمایندگان اتاق ایران با اشاره به اینکه در سال 98 حجم صادرات از کشور سقوط زیادی کرد افزود: بانک مرکزی در سال 98 در شش ماه بیش از 80 بخشنامه صادر کرد و موانع زیادی ایجاد شد لذا باید مقایسه رشد صادرات با سال‌های قبل از آن انجام شود.
وی با انتقاد از اینکه بخشنامه‌های خلق الساعه بانک مرکزی صادرکنندگان را سردرگم کرده است، ابراز داشت: اکنون راهروهای بانک مرکزی پر از صادرکننده است.
بنابیان، با بیان اینکه بیشترین صنایعی که صادر می‌کنیم محصولاتی است که یارانه انرژی، آب، برق و... دریافت می‌کنند، خاطر نشان کرد: این نوع صادرات هنر نیست، مهم این است که کالایی که صادر می‌شود چه ارزش افزوده‌ای تولید می‌کند؟
ضرورت تقویت دیپلماسی اقتصادی در وزارت خارجه برای هموار کردن مسیر توسعه صادرات محصولات ایرانی
در ادامه، با داود دلال‌قدیم، مدیر یک شرکت فولادی تبریز و تولید کننده لوله و پروفیل‌های فولادی در مورد تولید و صادرات گفت‌وگو می‌کنیم. وی تحریم‌ها و مشکلات تأمین مواد اولیه را از موانع تولید و صادرات خود برشمرد و گفت: تلاش ما این است که در برابر تحریم، کشور را از صادرات تک محصولی خارج کنیم و به سهم خود، از صادرات فولاد، ارز وارد کشور می‌کنیم.
وی افزود: با حمایت مقام معظم رهبری و توجه جدی به تولید و اشتغال توانستیم صنعت خود را بسط دهیم، گفت: به دنبال ارز آوری و تقویت تولید و اشتغال در کشور هستیم و از مدیران و مسئولان کشور هم می‌خواهیم با تقویت دیپلماسی اقتصادی در وزارت خارجه، بستر فعالیت تجار و صادرکنندگان محصولات ایرانی به دنیا را هموارتر کنند.
سیاستگذاری‌های صادراتی باید بر مبنای بازار هدف باشند، نه یک نسخه برای همه محصولات و همه مقاصد صادراتی
بنابیان، عضو هیئت اتاق ایران، در ادامه با تاکید بر اینکه در دنیا، صادرکنندگان مورد اعتماد هستند و همه صادرات و واردات قابل ارزیابی است گفت: ممکن است متخلفانی در بین صادرکنندگان باشد که بر اساس آمار رسمی، حدود سه درصد صادرکنندگان تعهدات ارزی را عمل نکرده‌اند اما به خاطر این سه درصد، بقیه 97 درصد را با بخشنامه‌های مکرر و سختگیرانه تنبیه می‌کنیم.
وی صادرات را امری پیچیده عنوان کرد و افزود: نباید این بخشنامه‌ها و مونع متعدد به بازار هدف آسیب بزند چراکه ترمیم و بازگرداندن بازاری که رقبا جای شما را گرفته‌اند بسیار سخت و در مواردی غیر ممکن شده است.
رئیس کمیسیون صنعت و معدن اتاق بازرگانی تبریز، با انتقاد از عدم مشاوره و مشارکت دادن صادرکنندگان در تصمیم سازی امور صادرات، ابراز داشت: بزرگترین درد صادرات این است که سیاستگذاران صادراتی ایران هیچکدام صادر کننده نبوده‌اند و هیچ یک از آنها مشکل صادرات و موانع آن را نمی‌شناسند، از سوی دیگر تشکل‌های صنفی صادراتی هم میدانی برای بیان نظرات خود در تصمیم سازی ندارند و مشورتی از آنها دریافت نمی‌شود.
وی ادامه داد: در دنیا از صادرکنندگان حمایت می‌کنند و در بازارهای هدف پشتیبانی می‌شوند تا بازار را از دست ندهند ولی در کشور ما نه تنها پشتیبانی حداقلی صورت نمی‌گیرد، بلکه با بخشنامه‌های خلق الساعه مانع تراشی می‌شود و حتی دست تنها در بازارهای مختلف باید بار دولت را هم بر دوش بکشند.
بنابیان، جزئیات طرح پیمان سپاری ارزی و فرصت 4 ماهه برای بازگرداندن ارز کالاهای صادراتی را نامناسب خواند و گفت: صادرات فرش و شیر و بیسکویت را نباید یکسان دید و چهار ماه فرصت تعهد ارزی داد، برخی از صادرات به شیلی و برخی به جمهوری آذربایجان است، این‌ها نباید در بازگرداندن تعهد ارزی یکسان دیده شوند.
وی افزود: مقام‌های تصمیم گیر فکر می‌کنند در بازار صادراتی فرش قرمز زیر پای صادرکنندگان پهن شده در حالی که رقبای جدی وجود دارد و محصولات به سختی صادر می‌شود لذا معتقدم تمامی سیاستگذاری ها باید بر مبنای بازار هدف باشند، نه اینکه یک نسخه برای همه محصولات و همه مقاصد صادراتی پیچیده شود.
تلاش برای جلوگیری از خام فروشی و تبدیل محصولات کشاورزی آذربایجان شرقی به ارزش افزوده
از سوی دیگر، مومنی مدیر توسعه بازرگانی سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی با اشاره به اهمیت صادرات محصولات کشاورزی ابراز داشت: در بازار صادرات باید ثبات وجود داشته باشد، وقتی تولید کننده تخم مرغ خود را بر اساس قرارداد صادر می‌کند ولی با یک بخشنامه دولت به صورت لحظه‌ای متوقف می‌شود، قطعاً ترکیه و یا کشورهای مختلف جای او را در بازار می‌گیرد و حتی با رفع بخشنامه توقف صادرات، این بازار هدف و اعتمادها خدشه دار شده است و رقبا جای ما را می‌گیرند.
وی با بیان اینکه سیب زمینی، سیب درختی و انگور بیشترین حجم صادرات را در این فصل سال دارند، گفت: 700 تن سیب در استان تولید می‌شود که 300 تن ممتاز درجه یک صادر می‌شود که به دنبال تشکیل تعاونی زنجیره صادر کنندگان سیب هستیم تا سردخانه داران، حمل و نقل، باغداران، بسته بندی و... با هم جمع شده و برای صادرات برنامه ریزی و اقدام کنند. در مورد کشمش، مرغ، تخم مرغ و... هم تشکیل این اتحادیه پیگیری می‌شود.
مومنی سهم صادرات محصولات کشاورزی در مقایسه با صادرات غیرنفتی استان آذربایجان شرقی را 20 درصد اعلام کرد و ابراز داشت: میانگین کشوری حدود 18 درصد است و تلاش می‌کنیم بستر تولید و صادرات این محصولات را هموارتر کنیم.
مدیر توسعه بازرگانی سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی، افغانستان، عراق، روسیه، پاکستان، هند، ترکیه و ترکمنستان را بیشترین مقاصد صادرات محصولات کشاورزی از این استان عنوان کرد و گفت: جلوگیری از خام فروشی و تبدیل محصولات کشاورزی به ارزش افزوده برای ما اهمیت دارد و ما به دنبال تبدیل آذربایجان شرقی به قطب صنایع تبدیلی کشاورزی هستیم.
تبریز پتانسیل بالایی برای برقراری ارتباط با کشورهای همسایه دارد
به گزارش تسنیم، نگارنده معتقد است که صادرکنندگان باید بیش از صادرات مورد توجه قرار گیرند و موانع موجود در مسیر فعالیت آنها را برداریم تا بتوانند بازاریابی گسترده‌ای برای محصولات ایرانی در دنیا داشته باشند. تبریز هم در این بین، پتانسیل بالایی برای برقراری ارتباط با کشورهای همسایه دارد و بهترین ظرفیت برای دور زدن تحریم‌هاست.
تاجران باید بتوانند به راحتی با کشورهای همسایه تردد داشته باشند، زمینه‌هایی که کشور ترکیه به راحتی برای سربازان خط مقدم اقتصادی خود فراهم کرده و علاوه بر پشتیبانی در بازار هدف، زمینه را برای حضور آنها می‌کند که این امر با توسعه دیپلماسی اقتصادی در دفاتر نمایندگی سیاسی خود در کشورها و اولویت قرار دادن اقتصاد میسر شده است.
اکنون برخی از صادارت ما به ترکیه برای صادرات مجدد به برخی کشورهاست چراکه دیپلماسی اقتصادی ترکیه باعث شده زمینه برای حضور تجار ترک در سایر کشورها فراهم شود و اعتبار تجار ترکیه‌ای با بخشنامه‌های خلق الساعه خدشه دار نشود.
انتهای پیام/111/ ع
