میکیس تئودوراکیس نماد مقاومت یونانیان / آهنگسازی علیه دیکتاتورها

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، فیلم سینماییِ «زد» را کنستانتین کوستا گاوراس در سال 1969 از روی رمانی به همین نام به قلمِ واسیلیس واسیکوس ساخت. این فیلم روایتی داستانی از ترور گریگوریس لامبراکیس سیاستمدار چپ‌گرای یونانی به دست نیروهای راست‌گرا در 1963 و تحقیقات یک قاضی دادگاه درباره این قتل است.

نقش لامبراکیس را «ایو مونتان» و نقش قاضی را «ژان لویی ترنتینیان» بازی کرد و «ایرنه پاپاس» به نقش هلن همسر لامبراکیس ظاهر شد. فیلم «زد» در جشنواره کن جوایز بسیاری را از آنِ خود کرد.

موسیقی فیلم «زد» ساخته‌ی میکیس تئودوراکیس، آهنگساز بزرگ یونانی است. میکیس تئودوراکیس چهارشنبه دوم سپتامبر 2021 در خانه خود در مرکز آتن درگذشت. این آهنگسازِ افسانه‌ای در زمانِ فوتش 96 ساله بود. تئودوراکیس در سال‌های اخیر از نارساییِ قلبی رنج می‌برد.

وزیر فرهنگ یونان در صفحه شخصی خود در توییتر؛ تئودوراکیس را هنرمندی آموزگار و روشنفکر دانست و مرگ او را به مردم کشورش تسلیت گفت.

میکیس تئودوراکیس 29 جولای 1925 در یکی از جزایر دریای اژه به دنیا آمد و از 17 سالگی وارد دنیای موسیقی شد. او را سرشناس‌ترین چهره موسیقی یونان در تمام تاریخ و نماد مقاومت یونانی می‌دانند. در جریان اشغال نظامیِ یونان در جنگ جهانی دوم، نازی‌ها میکیسِ 18 ساله را که به کمونیست‌ها پیوسته بود، دستگیر کردند و به اردوگاه‌های کار اجباری فرستادند.

تئودوراکیس در دوران دیکتاتوری سرهنگ‌ها و ژنرال‌ها در یونان که از 1967 آغاز شد، سال‌ها به زندان افتاد، از سرزمین مادری بیرون رانده و آهنگ‌ها و آثارش هم غیر قانونی اعلام شد.

این آهنگساز بزرگ موسیقی جهان در سال 1969 آهنگسازیِ فیلم «زد» را پذیرفت. فیلمی که کنستانتین کوستا گاوراس کارگردان آن درباره‌اش می‌گوید: ایده فیلم از کودتای سرهنگ‌ها در یونان در سال 1967 گرفته شد. فیلم یک جور فریاد «مرگ بر سرهنگ‌ها» بود. «زد» به نشانه اعتراض ساخته شد. همه بازیگرانی که درگیر پروژه بودند نیز چنین ذهنیتی داشتند.

اعتراض‌های میکیس تئودوراکیس به ساختنِ موسیقیِ فیلم‌هایِ اعتراضی خلاصه نشد. تئودوراکیس در دوران بحران مالی سال 2010 همراه مردم رنجدیده یونان به خیابان‌ها آمد و به اقدام‌های سختگیرانه دولت یونان علیه شهروندان آسیب‌دیده اعتراض کرد.

در کارنامه‌ی میکیس تئودوراکیس ساخت بیش از هزار آهنگ وجود دارد. او نزد دانشجویان و روشنفکران ایرانی در دوران انقلاب اسلامی بسیار محبوب بود. او در سال 1990 به عنوان نماینده پارلمان انتخاب شد. با مواد مخدر و تروریسم جنگید و برای بهبود روابط فرهنگی و آموزشی بین ترکیه و یونان تلاش کرد. او علیه جنگ در عراق بود و به طور مداوم علیه رژیم‌های دیکتاتوری فعالیت می‌کرد. او یک صدای رسا در برابر دولت یونان بود که او را در سال 1967 تا 1974 زندانی کرد.

فیلم‌های «زوربای یونانی» مایکل کاکویانیس، «حکومت نظامی» گاوراس و «سرپیکو» سیدنی لومت؛ از جمله آثاری بودند که میکیس تئودوراکیس برای آنها موسیقی متن ساخت.

یکی از تاریخی‌ترین لحظه‌های تاریخ موسیقی و سینما در روز 29 جولای 1995 در مونیخ رخ داد؛ زمانی که میکیس از آنتونی کویین، ستاره «زوربای یونانی» دعوت کرد روی صحنه برود و یکی از صحنه‌های ماندگار فیلم را بازسازی کند.

اکنون میکیس تئودوراکیس آهنگساز و نماد اعتراضِ مردم یونان چشم از جهان فروبسته است.

انتهای پیام/