دوتار سازی وحشی است

دوتار سازی وحشی است

یکی از استادان بخشی در شمال خراسان دوتار را به سانِ یک ساز وحشی توصیف کرد که استاد باید با هنر نوازندگی خود، او را رامِ خود کند.

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، استاد حشمت رهنما که از خطه شمال خراسان، رنج سفر را پشت سر گذاشته و در استودیوی پخش زنده رادیو گفت‌وگو حضور یافت، با اشاره به پیشینه فعالیت خود در حوزه موسیقی و پیشنهادی که «بخشی‌های» پیشکسوت برای دوتار نوازی به او داده بودند، گفت: در شیروان استادی به نام مرحوم علیرضا گل افروز این ساز وحشی –دوتار- را به من آموخت.

او ادامه می‌دهد:‌ درست به مانند کسی که سوار بر اسبی وحشی می شود و او را رام می‌کند، می‌دانست چگونه «دوتار» را رامِ سرپنجه‌های هنرمندِ خود کند. شیفته کار او شده بودم و درخواست کردم یک دوتار خوب برایم رو به راه کنند. کار را شروع کردم و ماهی یکبار به صورت تجربی در عروسی‌ها و مراسم نزد استاد گل افروز فوت و فن کار را یاد می‌گرفتم.

او همچنین توضیح داد که بعد از گذشت مدتی نزد استاد «پرویز دُردی» کار را پی گرفته است. فضا برای نواختن او باز شده بود و تا امروز در حدود 40 سال با این ساز همراه است.

رهنما درباره «بخشی‌ها» و تاثیر آن‌ها در موسیقی شمال خراسان گفت: بخشی به کسی می‌گفتند که در مجلس جشن دوتار نوازی می‌کرد. آهنگ و شعر و لحن را خود بخشی انتخاب و گزینش می‌کرد. در قدیم می گفتند خداوند به این افراد یک «بخش» عطا کرده؛ چراکه این نوع مدیریت آهنگ و موسیقی و شعر و خواندن، کار هر کسی نبود.

این نوازنده دوتار ادامه داد: از جهتی دیگر دوتار را به دست هر کسی نمی‌دادند و کسی که وارد این حیطه می‌شد، باید با پیشینه دوتار در خانواده خود آشنا می‌بود.

رهنما تاکید می‌کند: «به خاطر دارم یکی از اساتید بخشی چون پسر نداشت، دوتار نوازی را به دختر خود آموخت و بعدها نیز دامادش را به عنوان بخشی آموزش داد تا دوتارِ خانوادگی‌شان به دست کسی دیگر نیفتد.»

او ادامه داد: امروز خدا را شاکرم که اساتید بسیاری این رشته را آموزش می‌دهند و ساز دوتار هم فزونی گرفته است. اما مسئولان از ما حمایت نمی‌کنند. دوتار مختص منطقه اسفراین است اما کمرنگ شده است.

وی روی کُشتی و دوتار در اسفراین تاکید دارد و این دو را در خونِ مردم این خطه و جزئی از اصالت‌ها می‌داند اما معتقد است دوتار نوازی از انقلاب به این سو، کمرنگ‌تر شده است.

همچنین امیر صالحی کارشناس موسیقی و از شاگردان استاد رهنما تاکید دارد که اغلب اساتید جنوب خراسان، موسیقی را در مکتب خانه‌ها فرا گرفته‌اند و این سیستم با آموزشگاه و دانشگاه بسیار متفاوت است.

او که همچون استاد خود مهمان برنامه «اینجا چراغی روشن است» بود، افزود: استاد «رمضان استادی» به حِرَف مختلفی از جمله دعا نویسی، تولیدِ ساز، نوازندگی، شاعری، طبابت و... مشغول بودند و این منجر به اشراف بیشتری در همه امور می‌شود.

صالحی اضافه کرد: شخصا به مکتب خانه موسیقی اعتقاد دارم چون سیم کشیِ مغز هنرجو را تنظیم می‌کند؛ درست مانند کاری که قرآن با انسان کرده و به مسیری درست هدایت می‌کند. موسیقی هم همین کار را انجام می‌دهد ولی باید مکانی باشد که یک استاد این اصالت را به درستی منتقل کرده و قضایا را برای هنرجو بشکافد و باز کند.

او تاکید کرد: در کل مکتب خانه و دانشگاه، اصل نیست بلکه مهم جایی برای آموزش است که ذهن هنرجو را باز کرده و به خوبی روی فرهنگ کار کند. در این صورت حالِ نوازنده و شنونده، هر دو خوب می‌شود.

این برنامه با اجرای امین خرمی و تهیه کنندگی فرهاد دهنوی روانه آنتن رادیو گفت‌وگو شد.

انتهای پیام/

واژه های کاربردی مرتبط
واژه های کاربردی مرتبط
پربیننده‌ترین اخبار فرهنگی
اخبار روز فرهنگی
آخرین خبرهای روز
فلای تو دی
تبلیغات
همراه اول
رازی
شهر خبر
فونیکس
میهن
طبیعت
triboon
گوشتیران
رایتل
مادیران