روایت رنج پنهان یک مادر در کتاب "مثل نهنگ نفس تازه می‌کنم"

به گزارش خبرگزاری تسنیم از بندرعباس، تشکیل خانواده و فرزند‌آوری در حال حاضر به عنوان یکی از مهمترین مسائل فرهنگی و اجتماعی جامعه ایرانی محسوب می شود تا جایی که رهبر معظم انقلاب اسلامی ایران به این مسئله ورود و بر افزایش جمعیت تاکید کردند.

شعار فرزند کمتر و زندگی بهتر در دهه‌های 60-70 سبب شد تا برخلاف آموزه‌های دینی و اسلامی، نگرش‌های منفی به مقوله فرزند‌آوری در جامعه رواج پیدا کند به گونه‌ای که اثرات زیان‌بار آن در جامعه کنونی مشاهده می‌کنیم و بیشتر جمعیت کشور را افراد سالخورده‌ای تشکیل می‌دهند که قطعا اگر رهبری بر این مسئله تاکید نمی‌کردند در آینده‌ای نه چندان دور باید اثرات ناگوار جمعیت پیر را در تمامی حوزه‌های بهداشت و سلامت، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و ... را مشاهده می‌کردیم.

تبلیغات گسترده سیاست‌های کنترل جمعیت و تشویق زوجین به نداشتن فرزند در دهه‌های گذشته تا جایی پیش روی کرده بود که در سراسر استان‌های کشور حتی در دورترین نقاط، این تبلیغات به صورت متعدد و از رسانه‌های جمعی به خصوص صدا و سیما به عنوان رسانه جمعی انجام می شد که ماحصل آن خانواده‌های بدون فرزند، تک فرزند و بعضا دو فرزندی است. 

در سال‌های اخیر مسئولان نتیجه سیاست غلط کنترل جمعیت به تاثیر از فرهنگ غربی را متوجه شده‌اند که این مسئله به بحران جمعیتی تبدیل شده هر چند اقداماتی برای رفع این مشکل در حال انجام است اما کافی نیست و همه مسئولان نظام باید به این امر توجه ویژه ای داشته باشند و با توجه به تاکیدات رهبر انقلاب اسلامی ایران باید در خصوص تاخیر ازدواج، شغل، مسکن و دیگر مسائل جوانان، مشکلات به صورت ریشه ای حل شوند.

با توجه به اینکه در هفته ملی جمعیت قرار داریم لذا گفتگویی را با خانم معصومه امیرزاده، نویسنده کتاب مثل نهنگ نفس تازه می‌کنم را ترتیب دادیم، وی در این کتاب زندگی مادری را روایت می‌کند که تمامی سختی‌ها و مشقت‌های مادری را که با جسم و روح خود را درک کرده با قلم زیبا و هنرمندانه برای مادران این سرزمین نگاشته است به این امید که نگرش‌های منفی و تعارضات فردی و بین فردی آنها تغییر پیدا کند. 

مثل نهنگ نفس تازه می کنم روایت رنج پنهان یک مادر است

معصومه امیرزاده، نویسنده هرمزگانی در گفتگو با خبرنگار تسنیم با تاکید بر اینکه کتاب مثل نهنگ نفس تازه می‌کنم روایت زندگی یک فرد فعال اجتماعی است که عاشق می‌شود و ازدواج می‌کند اما با بارداری ناخواسته مواجه می‌شود، اظهار داشت: در حقیقت این فرد مسیری را اعم از انتخاب همسر، ازدواج، فرزند آوری در چارچوب خانواده سپری کرده اما با آرزوهای شخصی خود در حوزه فعالیت اجتماعی دچار تعارض می‌شود. 

وی تاکید کرد: این کتاب روایت رنج پنهان یک مادر برای فهم سختی‌های مادری است که در خلال این داستان متوجه می‌شود که چه مسیری و چطور باید آن را طی کند.

نویسنده هرمزگانی با اشاره به اینکه در نگارش این کتاب از ابعاد قرآنی و روانشناسی برای برون رفت از تعارضات فردی و بین فردی استفاده کرده است، گفت: مطالعه این کتاب برای افرادی که زندگی مشابهی با نویسنده این کتاب دارند دارای این حسن هست که سبب حل تعارضات شخصی و بین فردی آنها می شود.

امیرزاده تاکید کرد: در کتاب "مثل نهنگ نفس تازه می‌کنم" سعی کردم از نظر متخصصان حوزه روانشناسی بهره‌مند شوم تا مخاطب بعد از مطالعه این کتاب راه حل‌هایی برای برون رفت از تعارضات درونی خود و تعارضاتی که با همسر و اجتماع را داشته باشند، ارائه کنم.

وی افزود: همچنین تلاش کردم تا از نظر فلاسفه، حوزه عرفان و نگاه به زن به صورت کلان بهره مند بشوم و مبتنی بر آن سعی کنم خواننده این کتاب بعد از اتمام آن یک تغییر شناختی نسبت به این حوزه پیدا کند یعنی شناخت آن نسبت به مادری تفاوت پیدا کند و مبتنی براین شناخت، احساسات او نیز تغییر کند.

این نویسنده هرمزگانی با اشاره به نظرات خوانندگان این کتاب بیان کرد: خوانندگان این را تایید کرده اند و رنجی را که با شخصیت داستان طی می کنند را دوست داشتند، امیدوارم سایر دوستان نیز این کتاب را بخوانند و لذت ببرند تا در زندگی آنها و حل تعارضات آنها موثر باشد.

امیرزاده با بیان اینکه هم اکنون به جهت موقعیت جمعیتی کشور در شرایط خاصی هستیم، اظهار داشت: همه نگاه ها به سمت اقتصاد و در واقع نگرانی عموم بخاطر مسائل اقتصادی کشور است در حالی که اگر نگاه بلندمدت داشته باشیم شاید مساله اول ما بحث جمعیت باشد.

جمعیت مانند میوه‌ای است که باید در زمان خود برسد

وی ادامه داد: اقتصاد هرچند که صدمه بزند یا اوج و فرودی داشته باشد بالاخره از این چالش بیرون می آییم، شاید بشود بعضی از مسائل مرتبط با آن را جبران کرد ولی جمعیت مثل میوه ای است که باید در زمان خود برسد و اگر نرسد یا کال و نرسیده یا از دهان افتاده است.

نویسنده هرمزگانی تاکید کرد: اگر از پیچ 20ساله عبور کنیم دیگر ایران جوان را نداریم و جبران کردن آن خیلی سخت می شود چرا که در حال حاضر جمعیت، مسئله و معضل کشور ماست.

امیرزاده با اشاره به مسائل روحی مادران فعال اجتماعی، دانشگاهی و حوزوی در جامعه گفت: برخی از فعالان اجتماعی تمایل به فرزند آوری دارند اما گرفتار مسائل روحی هستند که تحمل سپری کردن این دوران برایشان سخت و دچار چالش هستند.

وی با اشاره به علت و انگیزه نگارش کتاب در حوزه فرزندآوری تصریح کرد: از آنجایی که فرزندآوری و چالش های آن موضوع مبتلا به جامعه فرهیخته و اجتماعی بود لذا این موضوع را انتخاب و به آن پرداختم کما اینکه از زمانی که کتاب منتشر شد، خوانندگانی پیدا کرد که مرتب بیان می کنند که مشابه زندگی آنهاست. 

این نویسنده با بیان اینکه وقتی مساله اجتماعی بروز پیدا می کند هرکسی به اندازه توان خود باید به آن بپردازد، اظهار داشت: با توجه به اینکه هنر، دمیدن روح در کالبد انسان‌هاست لذا وقتی هنرمندان اعم از نویسنده، فیلمساز، هنر تجسمی و... به این وظیفه انسانی خود که حفظ جمعیت انسان است، بپردازند می توانند جامعه را تحت تاثیر قرار دهند.

امیرزاده با تاکید بر اینکه سازوکارهای لازم به جهت اقتصادی و حتی قانونی برای فرزند آوری در کشور ما تعبیه نشده است، گفت: علی رغم توصیه‌هایی که به فرزندآوری می‌شود در خصوص ملزومات مرتبط با فرزند آوری اعم از آزمایش غربالگری دوران بارداری، هزینه زایمان، پوشک، شیرخشک و.... هیچ اقدامی انجام نشده و مشکلات همچنان باقی است.

وی افزود: تنها کاری که به عنوان هنرمند از دستمان بر می‌آید شاید تغییر نگرش و باورهاست که بتواند به سمتی حرکت کنند که علی رغم این مشکلات مادر به این کار تن بدهد و فهم خود را برای حفظ جمعیت برعهده بگیرد.

نویسنده هرمزگانی با اشاره به اهمیت انکار ناپذیر بعد اقتصادی برای فرزند آوری بیان کرد: علاوه بر اقتصاد عواملی همچون رسانه های جمعی، رفتار سلبریتی ها، پیام های پنهان مبلمان شهری، رفتار موجران با مستاجران و ... در نبود تمایل برای فرزندآوری تاثیر خود را دارد.

تاثیر منفی پیام پنهان مبلمان شهری در کاهش جمعیت 

امیرزاده تاکید کرد: پیام پنهان مبلمان شهری این است که مادر را به انضمام کودک نمی بینند بلکه فقط به عنوان یک فرد نگریسته می‌شود و امکانات لازم برای راحتی مادران و فرزندان در مکان های مختلف در دسترس آنها قرار نمی‌گیرد.

وی ادامه داد: رفتارهای موجران با مستاجران که نه پشتوانه حقوقی و نه قانونی دارد در جامعه بسیار زیاد شده است به جهت عرفی هرچقدر اجاره های مسکونی بالا باشد اما مالکان حاضر نیستند خانه های خود را به مستاجران با تعداد فرزندان بیشتر اجاره دهند و برخی از آنها به سختی این کار را انجام می دهند.

این نویسنده با اشاره به رفتارهای رسانه ای در حوزه فرزندآوری تصریح کرد: صدا و سیما که موظف است تسریع کننده منویات رهبری باشد در فیلم سازی و طراحی شخصیت‌ها به خانواده‌های تک فرزند یا دو فرزندی توجه دارد یا خانواده‌های فقیر و در سطح فرهنگی پایین با لباس های مندرس را تولید می کند که مجموع این پیام های پنهان رسانه ای در ناخودآگاه ما تجمع کرده و این فشار را روی ذهن زوج ها ایجاد می کند که فرزند آوری شاید بی کلاس بودن و سطح پایین اجتماعی بودن را می رساند.

امیرزاده با اشاره به رفتار دولتمردان سایر کشورها در حوزه افزایش جمعیت گفت: مسئولان، نمایندگان مجلس، اساتید دانشگا ها و سلبریتی‌های آنها با تعداد فرزندان بالا یا حتی فرزندخوانده در اجتماع حضور پیدا می‌یابند و به عنوان ارزش اخلاقی در جامعه خودشان نشان داده می‌شود اما سلبریتی‌های ما در صفحات مجازی تصاویر خود را با حیواناتی مثل سگ و گربه منتشر می کنند.

 افزایش جمعیت نیازمند طرح‌های فوریتی است

وی افزود: زمانی که رفتارها را با هم قیاس می‌کنیم، متوجه می‌شویم مدیریت افکار عمومی به نحوی پیش می رود که مخاطب به این نتیجه می‌رسد نباید فرزند داشته باشد چرا که به خودی خود فرزند آوری، فرزند پروری و پذیرش مسئولیت انسان دیگر در کنار لذت های آن، سختی های خاص خود رادارد.

نویسنده هرمزگانی در پاسخ به این سوال که طرح‌های دولت در خصوص تشویق به فرزندآوری را چه میزان موثر می‌داند، اظهار داشت: اگر این طرح ها فقط روی کاغذ باقی نماند و تحقق پیدا کند قطعا تاثیرگذار هست به عنوان مثال مسکن با قیمت مناسب یا خودرو به خانواده‌های 3 فرزندی و بیشتر به صورت فراگیر تحقق پیدا کند، اثرگذار است.  

امیرزاده با تاکید بر آگاهی مسئولان از وضعیت بد اقتصادی خانواده‌ها در شرایط فعلی جامعه خاطرنشان کرد: اگر مسئولان می خواهند جمعیت افزایش پیدا کند، برای بهبود شرایط اقتصادی و ملزومات مرتبط با فرزند آوری باید یک نگاه فوریت داشته باشند.

انتهای پیام/864/ش