İsrail'den İtiraf: Trump'ın İran Nükleer Anlaşmasından Çekilmesi Stratejik Bir Hataydı

Tesnim Haber Ajansı- İsrail'e ait Haaretz gazetesi, İran'daki durum ve ABD'nin İran nükleer anlaşmasından çekilmesine ilişkin bir yazı yayınladı. Tel Aviv rejiminin güvenlik ve siyasi yetkilileri, eski ABD Başkanı Donald Trump'ın 2018'de dönemin İsrail başbakanının Benyamin Netanyahu teşvikiyle İran nükleer anlaşmasından çekilmesini "stratejik bir hata" olarak değerlendirdi.

Gazeteye konuşan Siyonist güvenlik yetkilileri, ABD'nin İran'la nükleer anlaşma imzalamakla ilgilendiğini iddia etti ve bu yetkililerin değerlendirmesine göre ABD Başkanı Joe Biden'ın son dönemde nükleer anlaşmanın "öldüğü" yönündeki açıklamalarına rağmen önümüzdeki aylarda nükleer müzakerelerin yeniden başlamasına yol açacak bir gelişme olacak.

Raporda, her ne kadar ABD Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü, nükleer müzakerelerde yakın gelecekte bir ilerleme öngörülmediğini iddia etse de Biden'ın nükleer anlaşma ile ilgili açıklamasının bağlayıcı bir ifadeden çok dil sürçmesi olduğu kaydedildi.

Bu raporun bir bölümünde Haaretz, ABD askeri durumunun nükleer anlaşmanın imzalandığını doğruladığını ancak mevcut aşamadaki asıl engelin İran'ın Ukrayna savaşında Rusya'ya verdiği destek olduğunu iddia ediyor.

Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik saldırıda İran'dan silah desteği aldığı iddiası gündemde, ancak Ukrayna askeri istihbarat şefi dün İran'ın Rusya'ya henüz tek bir füze bile teslim etmediğini itiraf etti.

İran'ın Rusya'ya insansız hava aracı (İHA) gönderildiği iddialarıyla ilgili olarak, İran Dışişleri Bakanlığı Kiev'den defalarca İHA iddiasına dair belge sunmasını istedi, ancak Ukrayna tarafından yanıt gelmedi.

Daha önce Ukraynalı uzmanlarla yapılan görüşmeyi değerlendiren İran Savunma Bakanı Tuğgeneral Muhammed Rıza Aştiyani, “Ukrayna tarafı, teknik toplantıda, İran insansız hava araçlarının Rusya tarafından bu ülkeyle savaşta kullanıldığına ilişkin hiçbir belge sunmadı.” demişti.

Tuğgeneral Aştiyani, Ukrayna’daki savaşta İran yapımı İHA’ların kullanılması konusunda Rusya ile işbirliği yapmadıklarını kaydetmişti.

Batı ülkeleri, İran’ın Rusya’ya Ukrayna’daki çatışmalarda kullanması için kendi İHA’larını sağladığını iddia ediyor.

Haaretz raporunda, İsrail rejiminin istihbarat teşkilatındaki kaynakların, "ABD'nin nükleer anlaşmadan çekildiğinde, Washington yönetiminin İran'ın nükleer programıyla başa çıkmak için alternatif bir yol haritası yoktu ve İran nükleer programının başlangıcından bu yana en iyi durumda." şeklindeki ifadelerine yer verildi.

Tahran'ın nükleer bomba yapmaya çalıştığını ileri süren Siyonist bir kaynak, Haaretz'e şunları söyledi: "Önceki Netanyahu kabinesi, İran'ın nükleer bomba üretme planını engellemek için yeterince çaba göstermedi ve herkes ekonomik baskıların İran'ı geri adım atmaya zorlayacağına inanıyordu, ancak bu inancın yanlış olduğu açık."

Bu Siyonist kaynağın iddiasına göre, Bennet-Lapid kabinesi (dönüşümlü kabine) askeri bir alternatif yaratmak için milyarlarca dolar tahsis etti. Ancak ABD'nin desteği ve işbirliği olmaması İran'ın nükleer programıyla başa çıkmak için yeterli güç de olmaz ve bunun aksini söyleyenler gerçeği anlatmıyor.

İran İslam Cumhuriyeti'nin nükleer programı Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) gözetimi altında devam ederken Siyonist yetkililer Tahran'ın nükleer silah üretmeye çalıştığını iddia ediyor. ABD'nin tüm sabotajlarına rağmen Tahran ile UAEA arasındaki temaslar ve işbirliği sürüyor.

Tahran'ın nükleer silah yapma kabiliyetine rağmen asla bunu yapamayacağını defalarca dile getiren İran yetkilileri, her daim Ayetullah Hamanei'nin 'nükleer silah üretmek haramdır' fetvasına değiniyorlar.

İslam İnkılabı Rehberi Ayetullah Seyyid Ali Hamanei, 2000 yılında nükleer silah yapımını yasaklayan fetva yayınlamıştı. Ayetullah Hamanei 2019 yılında yaptığı bir konuşmada ise, İran’ın hiçbir zaman nükleer silah yapmayacağını ve kullanamayacağı belirterek, “Bu silahlar kullanıldığında iyi ve kötü ayrımı yapmaz. Nükleer bomba bizim kullanabileceğimiz bir silah değildir. Biz nükleer silah yapmayı ve kullanmayı haram görüyoruz.” ifadelerini kullanmıştı.

İran Nükleer Anlaşması

Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyinin 5 daimi üyesi (İngiltere, ABD, Çin, Fransa, Rusya) ve Almanya ile İran arasında 2015 yılında 'Kapsamlı Ortak Eylem Planı' adı verilen ve İran nükleer faaliyetlerinin denetlenmesini içeren anlaşma imzalanmıştı. Eski ABD Başkanı Donald Trump 2018 yılında tek taraflı olarak anlaşmadan çekilmiş, İran yönetimi de nükleer faaliyetlerini anlaşma öncesine döndürmüştü.

Bunun üzerine ABD yönetimi, İran'ı ağır ekonomik yaptırımlarla hedef almıştı. Nükleer anlaşmaya dönüş için Avusturya’nın başkenti Viyana’da Nisan 2021'de İran, Fransa, Rusya, Çin, İngiltere ve Almanya arasında müzakerelere başlanmıştı. ABD Başkanı Joe Biden'ın Kasım 2021'de göreve başlamasıyla ABD'nin de anlaşmaya dönmesi için görüşmeler yürütüldü.

İran ile 2015'te imzalanan nükleer anlaşmanın yeniden tam anlamıyla uygulanmasını sağlama ve ABD'nin anlaşmaya dönüşünün ele alındığı nükleer görüşmeler, Nisan 2021'den bu yana aralıklarla Viyana'da yapılıyor.