خودکفایی ارتش در تولید تجهیزات دفاعی؛ مشکلات امروز سخت‌تر از زمان جنگ تحمیلی نیست+فیلم
امیر بختیاری، سرتیپ دوم بازنشسته ستاد از فرماندهان پیشکسوت ارتش از جایگاه ارتش قبل و بعد از انقلاب اسلامی و دستاوردهای سال‌های دفاع مقدس برای نیروهای مسلح سخن گفت.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از شیراز، هر سال هفته اول مهرماه یادروز بزرگ‌مردانی است که از جان خود برای دفاع از این سرزمین گذشتند. این هفته را دفاع مقدس نامیدند و تقدس آن به‌واسطه ایثارگری رزمندگانی است که 8 سال با کمترین تجهیزات و تنها با نیروی اراده و توکل به خدا مقابل دشمن ایستادند تا یک وجب از خاک این سرزمین را به دشمن ندهند.
علی هاشم‌پور بختیاری سرتیپ دوم بازنشسته ستاد از فرماندهان پیشکسوت نیروی زمینی ارتش است که فرماندهی تیپ 55 هوابرد فارس، فرماندهی لشکر 21 حمزه، فرماندهی لشکر 58 و رئیس بازرسی ویژه فرماندهی کل ارتش را در کارنامه خود دارد. وی از افتخارات ارتش جمهوری اسلامی ایران و در زمان خدمت خود تکاوران زیادی را تربیت کرده است.
تسنیم: ماجرای ورودتان به ارتش به چه زمانی بازمی‌گردد و اگر در جریان پیروزی انقلاب اسلامی از روزهای پیوستن ارتش به مردم خاطره‌ای دارید، بازگو کنید. ضمن اینکه به نظر حضرتعالی ارتش قبل و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی چه تفاوت‌هایی دارد.
سرتیپ بختیاری: در سال 53 به ارتش پیوستم و سال 57 همزمان با پیروزی انقلاب به واحدهای عملیاتی منتقل شدم. بهترین خاطره زمانی بود که حضرت امام گفتند ارتش جز بدنه اصلی مردم است و فرمان دادند که مردم و ارتش پیوند ناگسستنی داشته باشند. نزدیک به 80 درصد ارتش جمهوری اسلامی از پرسنل وظیفه هستند یعنی یک ارتش به تمام معنا مردمی. وجود ارتش به وجود مردم زنده است و در اصل به عنوان یکی از مردمی‌ترین ارتش‌های دنیا مطرح می‌شود.
ارتش قبل از انقلاب یک ارتش وابسته بود، از این لحاظ که از صفر تا صد ارتش را کشورهای استکباری تامین می‌کردند و آنچه که در کشور تولید می‌شد با کیفیت خیلی پایین بود و کمترین کارایی را داشت. بعد از اینکه انقلاب شد کشورهای استکباری طبق روال معمول خودشان بحث تحریم را پیش آوردند و ما با توجه به اینکه درگیر یک جنگ بسیار گسترده، هم از لحاظ جغرافیایی نزدیک به 1400 کیلومتر و هم از لحاظ زمانی که 8 سال، بودیم به سمتی کشیده شدیم که خیلی از وسایل را در کشور تولید کنیم.
امروز می‌توانیم ادعا کنیم که یگان‌های پیاده ما صددرصد امکاناتش در داخل کشور تولید می‌شود و یگان‌های زرهی و توپخانه هم 60 تا 70 درصد تجهیزات، مهمات و قطعات یدکی‌شان در کشور تولید می‌شود. این یکی از بزرگترین دستاوردهای انقلاب بود که ما از لحاظ دفاعی به این نتیجه رسیدیم که در دفاع « کس نخارد پشت من جز ناخن انگشت من».
تسنیم: نظرتان درباره نقش ارتش در سال‌های دفاع مقدس چیست و مشخصا حضور فرماندهان شاخص ارتش مانند شهید صیاد شیرازی را در پیشبرد جنگ چگونه ارزیابی می‌کنید؟
سرتیپ بختیاری: به طور کلی ارتش با سبک جدید و شیوه جدید بعد از انقلاب باید کمک‌هایی می‌کرد و برابر استراتژی‌های حضرت امام از امکانات بالقوه عظیم مردمی استفاده می‌کرد. به مجرد اینکه انقلاب پیروز شد با مصائب و مشکلات داخلی زیادی روبه‌رو شدیم که بعدها مشخص شد که نقشه‌های دشمن و استکبار پشت آنها بود.
همزمان با پیروزی انقلاب اسلامی، استکبار با پیش کشیدن اختلافات قومی در این مسیر حرکت می‌کرد که سنگ‌هایی را جلوی پای انقلاب بیندازد و مردم را از حرکت انقلابی خودشان پشیمان کند. همه اینها را هم به اسم مردم، خلق و در پوشش این مسائل انجام می‌داد.
یک کشور باید ابتدا امنیت داخلی داشته باشد تا بتواند به سمت پیشرفت و توسعه گام بردارد. من خاطرم است که بسیاری از گروهک‌هایی که یک شبه سر برآورده بودند، شعارهای تند چپ‌گرایانه می‌دادند و به قول معروف کاسه داغ‌تر از آش شده بودند با پیش کشیدن مسائل صنفی و جانبی می‌خواستند استراتژی انقلاب را در نطفه خفه کنند ولی بعدها مشخص شد که اینها خط دهی و طرز تفکرشان از کجا نشات گرفته بود. همان موقع حضرت امام کاملا و واضح عنوان کردند این گروه‌ها از استکبار جهانی دستور می‌گیرند و امروز اکثر آنها پاریس‌نشین و لندن‌نشین شدند.
از آنجایی که مردم اعتماد کامل به امام راحل داشتند و هم و غمشان این بود که با وحدت کلمه پشت سر امام و انقلاب حرکت کنند، این گروه‌ها شکست خوردند اما از لحاظ نظامی ارتش با وجود سابقه 50 ساله در تجهیزات، وسایل و تشکیلات مدرن ارتش قوی نبود.
یک سال و اندی از انقلاب نگذشته بود که دیدیم تمام دنیا در برابر ما صف کشید چراکه بعد از اینکه امریکا از شورش‌های داخلی نتیجه نگرفت صدام را تحریک کردند که در یک وسعت گسترده به ایران حمله کند در حالی که ارتش بعد از انقلاب 4 رده فرماندهی خودش را از دست داده بود.
فرماندهان در رده ارتشبدی، سپهبدی، سرلشکری و سرتیپی به جز 2 - 3 نفر در ارتش حضور نداشتند. از لحاظ بدنه ارتش هم با توجه به اینکه دولت موقت بین سال‌های 58 تا 59 خدمت سربازی را از 24 ماه به 12 ماه کاهش داده بود که سبب شد یگان‌ها از لحاظ آمادگی رزمی به زیر 30 درصد برسند و هر یگانی که زیر 70 درصد باشد فاقد آمادگی رزمی است.
ما امروز با مطالعه تاریخ گذشته به این نتیجه می‌رسیم که کارهای زیادی کردند که ایران را به حالت قبل از انقلاب باز گردانند. می‌خواستند از نیروی دفاعی ارتش کاسته شود چون نیروی دفاعی دیگری هم وجود نداشت و یگان‌های انقلابی تازه داشتند شکل می‌گرفتند. چندماهی بعد از انقلاب حضرت امام متوجه شدند نیروی دفاعی کشور تحلیل رفته است دستور تشکیل سپاه و بسیج را دادند اما تا این واحدها با کمک ارتش و آموزش‌های ارتش شکل اصلی خود را پیدا کنند، زمان می‌برد.
استکبار جهانی و حکومت‌های منطقه که از انقلاب اسلامی ایران متضرر شده بودند چون از لحاظ فرهنگی و معنوی احساس می‌کردند که اگر این انقلاب در منطقه خاورمیانه گسترش پیدا کند دیگر جایی برای استکبار در این منطقه نخواهد بود.
با شروع جنگ ایران علیه عراق با مشکلات زیادی به لحاظ دفاعی دست به گریبان بودیم و در حداقل آمادگی رزمی قرار داشتیم اما با رهبری حضرت امام و اعتقاد قلبی مردم، جوانان پرشور و فرماندهان که در رده‌های پایین ارتش بودند مثل شهید کلاهدوز، شهید صیاد شیرازی، شهید فلاحی و بسیاری از این افراد موفق شدند سر و سامانی به وضعیت دفاعی کشور و ارتش دهند.
و هر چند که ما در طول جنگ نیز با برخی از شورش‌های داخلی به ویژه در کردستان مواجه بودیم و در طول 1400 کیلومتر جبهه جنگ روبه‌رو بودیم توانستیم با امکانات داخلی خودمان در برابر دشمن بایستیم و بعد از 8 سال شاداب‌تر و سرزنده‌تر انقلاب را به سر منزل مقصود برسانیم.
دفاع مقدس با جانبازی‌ها و ایثارگری‌های بی‌سابقه‌ای همراه بود به ویژه که در 200 سال گذشته هر بار جنگی رخ داد بخش عظیمی از کشور جدا شده بود و در جنگ تحمیلی برای اولین بار حتی یک وجب از خاک ایران از کشور جدا نشد.
تسنیم: در کدام عملیات‌ها به صورت مستقیم حضور داشته‌اید؟
سرتیپ بختیاری: قبل از شروع جنگ در سال 58 اجبارا علاوه بر اینکه جزء وظایف آموزشی‌مان بود که یگان‌های غیرنظامی را آموزش دهیم چندین ماه در کردستان بودیم. در شروع جنگ با توجه به نوع واحد عملیاتی به عنوان جنگ‌های نامنظم در منطقه دشت عباس دزفول بودم. با توجه به اینکه واحدهای ما انسجام لازم را نداشتند به جنگ‌های نامنظم پیوستیم. با راهنمایی‌های شهید چمران و شهید آبشناسان 6 ماه اول جنگ به صورت چریکی بود.
بعد از اینکه جنگ شکل خودش را پیدا کرد و نیروهای عراقی تثبیت شدند من به لشکر زرهی قزوین رفتم و 2 سال در عملیات‌های طریق‌القدس، فتح‌المبین، بیت‌المقدس، رمضان، والفجر مقدماتی و والفجر یک شرکت کردم بعد از آن در یگان‌های آموزشی به تربیت تکاوران ارتش پرداختم و در سال 64 تا 66 به لشکر 81 کرمانشاه منتقل شدم تا اواخر سال 66 در منطقه غرب خدمت کردم.
پس از جنگ هم با طی دوره‌های عالی و فرماندهی ستاد در منطقه مریوان و منطقه بانه خدمت کردم پس از آن به تیپ 55 هوابرد شیراز منتقل شدم و 2 سال با توجه به حمله امریکا به عراق در سال 2003 با لشکر 58 در مرزهای غربی کشور حضور داشتم. بعد از آن هم با توجه به نیاز خدمتی و مانورهای لشکر 21 حمزه آذربایجان که یکی از سنگین‌ترین لشکرهای پیاده ارتش جمهوری اسلامی ایران است، بنا بود مانورهایی را در منطقه جنوب غرب و شمال غرب برگزار کند به همین دلیل دستور داده شد که بنده در آن لشکر حضور پیدا کنم که 2 سال آنجا بودم و 2 سال هم به عنوان رئیس بازرسی ویژه فرماندهی کل ارتش خدمت کردم.
تسنیم: بهترین خاطره‌ای که از دوران دفاع مقدس دارید، تعریف کنید.
سرتیپ بختیاری: بهترین خاطره من در 8 سال دفاع مقدس در عملیات بیت‌المقدس رخ داد. در آن عملیات به عنوان یگان قدس جاده اهواز - خرمشهر را که 8 سال بسته بود، پاکسازی کردیم و به تعقیب واحد مکانیزه و تانک یگان‌های عراق پرداختیم. این تعقیب که در روز دهم عملیات بود به مدت 3 روز طول کشید من هر کاری می‌کردم که سربازان و یگان‌ها را به طور منظم به تعقیب عراق وادارم موفق نمی‌شدم.
یعنی وقتی سربازان ما می‌دیدند عراقی‌ها با عجله فرار می‌کنند علی رغم اینکه توپخانه عراق و هلی کوپترهای عراق روی سر ما آتش می‌ریختند که لشکر عراق عقب‌نشینی کند اما سربازان ما بی‌محابا به سر وقت عراقی‌ها می‌رفتند و دسته دسته اینها را اسیر می‌کردند و نمی‌گذاشتند که سربازان عراقی یک لحظه آسوده باشند.
من احساس کردم که ما در این برهه از عملیات در اصل با فکر و مغز خودمان در تعقیب دشمن نیستیم بلکه دست دیگری است که ما را هدایت می‌کند. هر چی فکر می‌کردم که این سربازان چگونه بی‌محابا دنبال دشمن می‌روند و دشمن به این شکل ترسیده و فرار می‌کند، به نتیجه نمی‌رسیدم.
می‌گفتم که به طور پیوسته و گام به گام دشمن را تعقیب کنید اما در عمل پیوسته نبود و به قول معروف ترمز بریده به تعقیب دشمن می‌پرداختند. من احساس کردم که نیروی مضاعفی که ایمان و انگیزه به افراد می‌دهد، قدرتش بیشتر از طرح‌ریزی و برنامه‌ریزی و دستور دادن است. در آن برهه از عملیات وقتی که دیدم دستورات ما کارساز نیست خودم هم پا به پای آنها شدم.
تسنیم: درس‌هایی که می‌توان برای مدیریت امروز کشور از دوران دفاع مقدس و روحیه جهادی رزمندگان گرفت، کدامند؟
سرتیپ بختیاری: شرایطی که در آن هستیم شرایط جدیدی نیست ما از لحاظ سازماندهی تشکیلات و انسجام در مقایسه با سال‌های 57 تا 60 حتی در مقایسه با سال 67 انتهای جنگ، وضعیت خیلی خوبی داریم. ما مشکلاتی را که اول جنگ و آخر جنگ داشتیم الان نداریم به نظر من این فضاسازی‌ها بیشتر جنبه روانی دارد.
ما بایستی که در مجامع و دانشگاه‌ها شرایط آن زمان را بشکافیم و تشریح کنیم. در اواخر جنگ هر 4 سرباز با یک کنسرو 250 گرمی عدس با یک کف دست نان 24 ساعت سر می‌کردند ولی در سنگر ایستادند و عقب نیامدند، این اوج مقاومت سربازان و مردم پشت جبهه بود که با حداقل امکانات برابر دشمن بارز و آشکار ایستاده بودند. امروز آن شرایط سخت و مشکل را نداریم ولی کسانی هستند که جلوی این ایستادگی و مقاومت ما را بگیرند.
بایستی هر جا می‌توانیم واقعیت‌های زمان جنگ و بعد از آن را عنوان کنیم. یه سری مسائل هم به رده‌های بالای کشور باز می‌گردد که باید با تدبیر خاصی حل کنند.
در همان سال‌های جنگ تعدادی گفته بودند که حکومت و حاکمیت به بن بست رسیدند اما امام راحل تعبیر جالبی به کار بردند گفتند که شما خودتان به بن بست رسیدید. امروز هم کسانی که می‌خواهند القا کنند که کشور به بن بست رسیده به تعبیر حضرت امام خودشان به بن بست رسیده‌اند. وقتی دشمن ما را تحریم می‌کند در اصل خودش را تحریم می‌کند.
گفت‌وگو از حلیمه زارع
انتهای پیام/ ت
