گزارش|تصمیم اردوغان برای اصلاحات جدید در ترکیه و واکنش‌ها به آن

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، چند روز است که به دنبال استعفای شگفتی ساز وزیر امور مالی و دارایی، فضای سیاسی  رسانه ای این کشور، از اصلاحات سخت می گوید. چرا که پس از استعفای وزیر که در عین حال داماد ارشد رئیس جمهور بود، انتقادات از دولت برآمده از حزب عدالت و توسعه بالا گرفت و اردوغان اعلام کرد:«در سه حوزه سیاسی، حقوقی و اقتصادی دست به اصلاحات می زنیم و حتی اگر لازم باشد، از نسخه های تلخ استفاده خواهیم کرد.»

جدیدترین خبرها و تحلیل‌های ایران و جهان را در کانال تلگرامی تسنیم بخوانید. (کلیک کنید)

رسانه های نزدیک به آکپارتی معتقدند که اردوغان قصد دارد جان دوباره ای به دولت و آکپارتی بدهد اما مخالفین و منتقدین اردوغان در مورد وعده های او برای اصلاحات در سه حوزه مهم، پیشداوری کرده و معتقدند که اصلاحات، فرمایشی و بدون اثر خواهند بود.

نگاه رسانه های حامی و موافق

عبدالقادر آکسوی از تحلیل گران مشهور روزنامه حریت که روابط نزدیکی با آکپارتی و نهاد ریاست جمهوری دارد و همیشه اطلاعات تازه و دست اول در اختیار دارد، در مورد وعده های اردوغان گفته است: «آکپارتی، هیچگاه با تحول و اصلاحات بیگانه نبوده و اردوغان قطعاً به دنبال اصلاحات است. اما پیش از هر چیزی، لازم است یک گفتمان جدید ایجاد شود.»

آکسوی همچنین از این موضوع خبر داده که لطفی الوان وزیر جدید امور مالی و دارایی و رجب طیب اردوغان، به زودی با سرمایه گذاران داخلی و خارجی دیدار می کنند و این دیدارها نیز بخشی از روند اصلاحات اقتصادی خواهد بود.

برهان الدین دوران تحلیل گر روزنامه صباح که در عین حال از مشاورین اردوغان است، در تحلیل خود در مورد اصلاحات در دولت و حزب حاکم نوشته است: «اصلاحات و مبارزه، دو ستون اصلی بنا و عمارت آکپارتی است و اردوغان، سیاست مداری است که همواره از اصطلاحات حمایت می کند. اما باباجان، داود اوغلو و دیگران، بدون آن که از محتوای اصلاحات مورد نظر، اطلاع داشته باشند، نیات رئیس جمهور را محکوم کرده و او را به چالش کشیدند و نشان دادند که حس نیت ندارند.»

احمد هاکان سردبیر حریت نیز که در چند سال گذشته، تغییر فرمان داده و به یک هوادار دوآتشه اردوغان تبدیل شده، در ستون خود نوشته است: «احزاب مخالف در کشور ما، بسیار تنبل، بسیار بی اعتنا و حواس پرت هستند. وقتی که اردوغان دم از اصلاحات می زند، آنان هم باید به میان بیایند و بگویند: واقعاً می خواهی دست به اصلاحات بزنی؟ بسیار خوب... این کارها را انجام بده. یک، دو، سه، ... . اما از آنجایی که مخالفین در نظام سیاسی ما واقعاً تنبل هستند، به جای آن که در مورد محتوای اصلاحات و نیازهای ترکیه چیزی بگویند، صرفاً به خود اردوغان حمله می کنند.» او همچنین در مورد اصلاحات در دستگاه قضا گفته است: «اگر در روند دادرسی قضایی اصلاحات ایجاد شود و این همه حکم حبس صادر نشود، هم مردم و هم سرمایه گذاران خارجی، اعتماد و آرامش بیشتری خواهند داشت. اگر چنین چیزی عملی شود، صدور حکم حبس، بسیار نادر و مستثنی خواهد بود.»

خانم ناگهان آلچی از تحلیل گران خبرترک نیز که ارتباط نزدیکی با آکپارتی دارد، چنین نوشته است: «تمام ترسم این است که درخواست صادقانه طیب بیگ برای اعمال اصلاحات، قربانی رقابت و تنش های داخلی حزب شود. الان بسیاری از اسلامگرایان داخل حزب عدالت و توسعه به جان هم افتاده اند و واقعاً معلوم نیست چه کسی، در صف چه کسی است. طیب بیگ باید به این وضعیت هم پایان دهد تا رقابت داخلی، اصلاحات را قربانی نکند.»

مخالفین، باور نمی کنند

مجموعه ای از سران احزاب مخالف اردوغان و رسانه های آنان، طی روزهای اخیر، بارها در مورد تصمیم رئیس جمهور برای دست زدن به اصلاحات اظهار نظر کرده اند که نقطه مشترک همه آنها بی اعتمادی به حرف اردوغان و تاکید بر فرمایشی بودن اصلاحات پیش رو است.

علی باباجان رهبر حزب جهش و دموکراسی، معتقد است که باید کل ساختار اقتصادی ترکیه اصلاح شود و گذشته از آن، نباید تمام قدرت و اختیارات در دست شخص رییس جمهور باشد.

مرال آکشنر رهبر حزب خوب معتقد است که ترکیه باید یک بار دیگر به نظام پارلمانی بازگردد و کمال کلیچدار اوغلو رهبر حزب جمهوری خلق، دولت را به اسراف و ولخرجی متهم کرده و معتقد است که دولت به دنبال اصلاحات حقیقی نخواهد بود.

احمد داود اوغلو رهبر حزب آینده هم با بیانی کنایی، تاسیس حکومت جدید را تبریک گفته و اعلام کرده که اردوغان، نقاط ضعف و مشکلات نظام ریاستی را دریافته و حالا به بهانه اصلاحات، در مقام عمل، به همان مشکلاتی اذعان می کند که مدت ها پیش، مخالفین درباره آنها اظهار نظر کرده  بودند.

سردار تورگوت تحلیل گر که روزگاری هوادار حزب حاکم بوده، در این مورد گفته است: «حزب عدالت و توسعه باید به تنظیمات کارخانه بازگردد. زمانی که حزب عدالت و توسعه به قدرت رسید، ترکیه به امید و نشاط فراوانی دست پیدا کرد. امیدوارم این حزب بتواند آن امید و نشاط را احیا کند. خیلی ها مانند من، در آن سال ها از آکپارتی حمایت کردند اما بعدها، امید و رویاهای خود را از دست دادیم. امیدوارم اردوغان، دوباره حزب خود را به همان مقطع بازگرداند و ما را امیدوار کند.»

محرم ساری کایا روزنامه نگار و تحلیل گر نیز می گوید: «حالا قرار بر اعمال اصلاحات جدید است و پس از بررسی و تصویب بودجه 2021 میلادی، اولویت نخست، پرداختن به موضوع آزادی بیان خواهد بود. اما همه می دانیم که مشکل فقط قانون نیست و خیلی وقت ها، معضل در کیفیت اجرا یا عدم اجرای قوانین است.»

حمایت و هشدار توامان شریک اردوغان

بسیاری از منتقدین و مخالفین حزب حاکم، بر این باورند که هیچ اصلاحاتی مهم تر و ضروری تر از بازگرداندن ترکیه به نظام سیاسی پارلمانی و خاتمه دادن به حیات نظام ریاستی نیست.

اما دولت باغچلی رهبر حزب حرکت ملی که در ائتلاف جمهور شریک اردوغان است، چنین دیدگاهی ندارد و می گوید: «بزرگترین اصلاحاتی که در این کشور انجام شد، تغییر نظام و ایجاد همین نظام ریاستی بود. اصلاحات دیگر نیز همگی در تکمیل آن عمل خواهند کرد و ما به اهداف رئیس جمهور امیدواریم. اما نظام ریاستی به قوت خود باقی خواهد ماند و لایتغیر است. نقطه.»

باغچلی در مورد موضوع دیگری هم اظهار نظر قاطعانه ای کرده که تکلیف بخش مهمی از اصلاحات آتی ترکیه در دو حوزه سیاسی و حقوقی را روشن می کند.

او در مورد فعالیت پنهانی 4 حزب مخالف اردوغان برای تدوین متن جدید قانون اساسی ترکیه و تغییر ماده ای که همه شهروندان ترکیه را ترک می داند، چنین گفته است: «از مادر نزاده کسی که بتواند این بندهای قانون ما را تغییر دهد.»

ترس از شکست

در ماه های اخیر، نظرسنجی های میدانی همواره نتایجی نشان داده که حاکی از تضعیف جایگاه حزب حاکم، کاهش آرای ائتلاف جمهور و افزایش میزان نارضایتی و اعتراضات رای دهندگان نسبت به کارنامه دولت است. برخی از کارشناسان معتقدند که کاهش میزان محبوبیت دولت ها در تمام کشورها در دوران شیوع کرونا امری طبیعی است و از منظر روانشناسی اجتماعی، مردم به طور مستقیم یا غیرمستقیم، مشکلات ناشی از کرونا را به دولت ربط می دهند و هر خدماتی هم که انجام شود، باز هم رضایت کامل ندارند. اما گروهی نیز معتقدند که حتی با در نظر گرفتن چنین پارامتر مهمی، باز هم نمی توان منکر این واقعیت بود که آرای حزب عدالت و توسعه پایین آمده و این یکی از دلایل مهم نگرانی اردوغان و تمایل او به انجام اصلاحات است.

در هر صورت، ترکیه در انتظار اعلام جزئیات پاکت اصلاحات است. اما این روزها، رسانه های وابسته به حزب عدالت و توسعه، سران و چهره های برجسته این حزب و مشاورین نزدیک اردوغان، به گونه ای رفتار می کنند که پیداست هشدارهای لازم به همه آنها داده شده تا کوچکترین کد و اطلاعاتی در مورد محتوای اصلاحات، در اختیار رسانه ها و افکار عمومی کشور نگذارند.

انتهای پیام/