مدیریت تقاضای سفر در پاندومی کرونا چگونه امکانپذیر است؟
با توجه به اینکه افزایش ظرفیت تسهیلات متناسب با رشد تقاضای سفر امکانپذیر نیست، به‌کارگیری راهکارهای مدیریت تقاضای سفر در مقایسه با راهکارهای دیگر از کارایی بالاتری برخوردار است و پاندومی کرونا لزوم پرداختن به آن را دوچندان کرده است.
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم؛ فاطمه‌سادات حمیدیان، کارشناس مسائل شهری طی یادداشتی به چگونگی مدیریت سفر در زمان پاندمی کرونا پرداخت و نوشت: ترافیک، دشواری‌های رفت‌وآمد و ایجاد آلودگی هوای ناشی از آن، از معضلات و مشکلاتی است که شهروندان در سطح شهرها و بالاخص کلان‌شهرها با آن دست به گریبان هستند.
در شرایط فعلی و با توجه به محدودیت‌های موجود در سیستم حمل‌ونقل، مدیریت تقاضای سفر به‌عنوان سیاستی مؤثر در بهبود عملکرد و افزایش سطح سرویس‌دهیِ سیستم‌های حمل‌ونقل، برای کاهش مشکلات تراکم ترافیک و نیل به حمل‌ونقل پایدار از طریق جهت‌دهی به تقاضای سفر کنار افزایش امکانات و تسهیلات حمل‌ونقل امری ضروری است.
امروزه با توجه به اینکه افزایش ظرفیت تسهیلات متناسب با رشد تقاضای سفر، امکانپذیر نیست، به‌کارگیری راهکارهای مدیریت تقاضای سفر در مقایسه با راهکارهای افزایش ظرفیت تسهیلات و توسعه زیرساخت‌ها، از کارایی بالاتری برخوردار است و لازم است توجه مدیران شهری بیش از پیش به این موضوع کلیدی معطوف شود و صدالبته شرایط به‌وجودآمده ناشی از پاندمی کرونا لزوم پرداختن به این موضوع را دوچندان کرده است.
اصولاً مدیریت تقاضای سفر به راهکارهایی اطلاق می‌شود که هدف آن، افزایش بهره‌وری سیستم حمل‌ونقل است و به افراد و جوامع کمک می‌کند تا نیاز به جابه‌جایی خود را رفع کنند. بر اساس این رویکرد سفرهای ارزشمندتر و با مدهای کم‌هزینه‌تر، نسبت به سفرهای کم‌ارزش‌تر و با مدهای گرانتر در اولویت قرار می‌گیرند. به‌طور خلاصه می‌توان گفت مدیریت تقاضای حمل‌ونقل به‌دلیل افزایش تعداد انتخاب‌های حمل‌ونقل، ارتقای کیفی عوامل راحتی و آسایش و نیز افزایش سرعت مدهای جایگزین، قیمت‌گذاری کارآمد تسهیلات حمل‌ونقل و ایجاد انگیزه‌های مالی در کاربران، ترویج استفاده از مدهای جایگزین به‌منظور بهبود دسترسی‌ها و کاهش وابستگی به اتومبیل در کاهش تعداد سفرهای شخصی مؤثر است.
امروزه مدیریت تقاضای سفر، دامنه وسیعی از اهداف را در بر گرفته و شامل بهینه کردن عملکرد سیستم حمل‌ونقل است. در این سیستم، تأکید بر جابه‌جایی افراد و کالاها به‌جای وسایل نقلیه، اولویت دادن به مدهای کاراتر نظیر پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری، هم‌پیمایی و حمل‌ونقل همگانی، ادغام سفرها و حذف سفرهای تکراری و سفرهایی که بدون حضور فیزیکی فرد و از راه دور قابل انجام است و نیز تغییر در رفتارهای سفر نظیر زمان، مسیر، مد و مقصد سفرها مورد توجه است.
همچنین لازم است در شرایط حاضر ناشی از پاندمی کرونا نیازهای گروه‌های خاص، مشکلات مقطعی و عوارض فردی و اجتماعی سفرها را به‌ویژه در ناوگان حمل‌ونقل عمومی در نظر گرفت و به‌منظور تغییر رفتارهای سفر از ظرفیت‌های فضای مجازی، خدمات الکترونیک، دورکاری و زمان کار شناور نیز بهره برد که در نتیجه همه این موارد می‌توان به اهداف کاهش آلودگی هوا و ترافیک که دو مطالبه جدی شهروندان است، دست یافت.
یکی از راهکارهایی که می‌تواند تأثیری قابل ملاحظه در این امر داشته باشد، اتخاذ راهبردهای سلبی و ایجابی به‌صورت همزمان در مدیریت تقاضای سفر است، بدین شکل که در ساعات اوج ترافیک با به‌کارگیری راهکارهای سلبی برای خودروهای شخصی و اتخاذ رویکردهای ایجابی و تشویقی در استفاده از حمل‌ونقل همگانی می‌توان تا حدودی تقاضای استفاده از حمل‌ونقل شهری را مدیریت کرد.
راهکار پیشنهادی به این شکل است که در زمان حاضر، در شهر تهران به‌منظور مدیریت تقاضای سفر اجرای طرح ترافیک و طرح کاهش آلودگی هوا در دست اجراست و شهروندان برای ورود به این محدوده‌ها و برای ساعات مختلف هزینه‌هایی را پرداخت می‌کنند، اما همچنان شاهد هستیم که علی‌رغم اجرای این طرح، همچنان میل به استفاده از خودروی شخصی در شهر، میان شهروندان بسیار زیاد است بنابراین برای اثربخشی سیاست مذکور لازم است شیوه اجرایی آن بازنگری و بازطراحی شود برای مثال در ساعات اوج ترافیک هزینه‌های ورود به محدوده طرح ترافیک و طرح کاهش آلودگی هوا به‌صورتی قابل ملاحظه افزایش یابد و در مقابل در همین ساعات هزینه استفاده از حمل‌ونقل عمومی به‌نحوی چشمگیر و قابل ملاحظه کاهش یابد، بنابراین شهروندان ترغیب به استفاده از حمل‌ونقل عمومی در مقابل استفاده از حمل‌ونقل شخصی در ساعات اوج ترافیک می‌شوند.
هرچند برای اجرای این راهکار لازم است سامانه مترو و اتوبوسرانی به‌شدت تقویت شوند تا جوابگو و پاسخگوی مطالبات مردم باشند و برای این منظور می‌توان تمامی درآمدهای حاصل از اجرای این راهکار را صرفاً جهت توسعه حمل‌ونقل همگانی به‌کار گرفت.
انتهای پیام/+
