تحولات در عرصه های نظامی و دیپلماتیک غزه؛ احتمال برابر آتش بس و تشدید درگیری‌ها
تحقق طرح آتش بس شش هفته ای علی رغم خوش بینی طرف های میانجی همچنان در هاله ای از ابهام است. منابع رسانه ای مدعی هستند دو طرف همچنان با موانع بزرگی بر سر راه دستیابی به این توافق روبرو هستند.
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، در حالی که بسیاری از رسانه‌ها و کارشناسان براساس اخبار منتشر شده از سوی دولتمردان آمریکایی، مصری و یا صهیونیست در حال گمانه زنی در خصوص برقراری آتش‌بس شش هفته‌ای در باریکه غزه هستند، اما همچنان درگیری میان نیروهای ارتش اسرائیل و رزمندگان جنبش اسلامی حماس و جهاد اسلامی در جریان است.
نتانیاهو و اعضای راست گرای کابینه وی به دلیل کاهش محبوبیت در نظرسنجی‌ها و احتمال کنار رفتن از قدرت علاقه‌ای به آتش‌بس پایدار پیش از تحقق اهداف سه گانه جنگ یعنی «حذف فرماندهان، نیروها و زیرساخت‌های حماس»، «تغییر وضعیت ژئوپلیتییکی غزه (ایجاد مناطق حائل و در صورت امکان ساخت شهرک‌های صهونیست نشین) » و در نهایت «آزادی اسرای اسرائیلی» نشان نمی‌دهند.
برهمین اساس ارتش رژیم با چراغ سبز دولت اضطرار ملی قصد دارد تا از طریق لشکرکشی به جنوب غزه به آخرین پناهگاه آوارگان فلسطینی حمله کرده و شانس خود برای دستیابی به اهداف از پیش اعلام شده جنگ امتحان کند. برخی کارشناسان معتقدند که تل‌آویو اگر نتواند افراد شاخصی مانند یحیی سنوار یا محمد ضیف را ترور یا مقر فرماندهی حماس را پیدا کند، باید آماده تشدید فشارهای سیاسی از داخل جامعه اسرائیل باشد.
روز یکشنبه سوم مارس ارتش رژیم صهیونیستی با انتشار بیانیه‌ای گزارشی کوتاه در خصوص آخرین فعالیت‌های تیپ‌های مختلف رژیم در نقاط مختلف غزه منتشر کرد. براساس این گزارش تل‌آویو مدعی شد تیپ رزمی 401 در دو هفته اخیر طی عملیات‌هایی، اهداف متعلق به جنبش حماس همچون کارخانه‌ها و انبارهای تولید سلاح را از بین برده است.
در سوی مقابل واحد رسانه‌ای حماس نیز با انتشار ویدیوهایی از هدف قرار گرفتن نیروها و خودروهای نظامی اسرائیل در منطقه الزیتون خبر داد. همزمان صهیونیست‌ها موج جدید عملیات ترکیبی در غرب خان یونس و حملات هوایی علیه منطقه رفح به‌ویژه در نزدیکی محور فیلادلفیا را از سرگرفتند. نکته جالب توجه آن است که با وجود اقدامات صهیونیست‌ها برای از بین بردن توان آفندی مقاومت اما پس از گذشت 150 روز از جنگ همچنان حملات پراکنده حماس به شهرهای صهیونیست‌نشین ادامه دارد. به عنوان مثال روز شنبه دوم مارس نیروهای مقاومت به وسیله 4 راکت، حتسریم در النقب را هدف قرار دادند.
با افزایش گمانه‌زنی رسانه‌ها در خصوص احتمال برقراری آتش بس موقت (احتمالا شش هفته‌ای) در باریکه غزه، ارتش اسرائیل عملیات زمینی- هوایی در جنوب غزه را با هدف پیدا کردن فرماندهان ارشد مقاومت، یافتن اسرا و دسترسی به تونل‌های اصلی حماس تشدید کرده است. روز شنبه اسامه حمدان اعلام کرد که مذاکرات صلح روز دوم و سوم مارس در قاهره دنبال خواهد شد. روز دوشنبه سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز از تداوم مذاکرات برای برقراری آتش‌بس موقت و آزادی اسرا خبر داد. وی تاکید کرد که تحقق این امر به افزایش ارسال کمک‌های بشردوستانه به غزه کمک خواهد کرد. در سوی مقابل مقامات حماس اعلام کردند که اگر تل‌آویو به دنبال تبادل اسرا است باید با آتش بس کامل و پایدار موافقت کند.
برخی تحلیلگران معتقدند رژیم صهیونیستی برای رسیدن به دو هدف کلیدی به دنبال دستیابی به آتش‌بس موقت در نوار غزه است. نخستین هدف صهیونیست ها ایجاد کریدور امن برای انتقال زنان، کودکان و مردان مسن از منطقه رفح به سمت شمال سرزمین‌های اشغالی است تا از این طریق با پایان یافتن آتش بس و حمله همه جانبه اسرائیل به جنوب غزه میزان تلفات انسانی کاهش پیدا کند.
دوم آنکه توقف جنگ در غزه این امکان را در اختیار صهیونیست‌ها قرار خواهد داد تا در صورت به نتیجه نرسیدن تلاش‌های عاموس هوکشتاین، نماینده دولت بایدن در امور لبنان برای عقب نشینی نیروهای حزب الله تا عمق هشت کیلومتری از نقطه مرزی، تجاوز زمینی به جنوب لبنان را آغاز کند. پیش از این یوآو گالانت در اظهاراتی جنگ طلبانه مدعی شده بود که ممکن است رژیم پس از اعلام آتش بس در غزه با هدف عقب راندن حزب الله و فراهم کردن شرایط برای بازگشت صهیونیست‌ها به مناطق شمالی، حمله زمینی به جنوب لبنان را آغاز کند.
برهمین اساس بنی گانتز، رهبر ائتلاف اردوگاه ملی با سفر به واشنگتن به دنبال رایزنی با مقامات کاخ سفید در خصوص آتش بس موقت در غزه است. به گزارش «تایمز اسرائیل» کامالا هریس، معاون اول رئیس جمهور آمریکا در دیدار با گانتز به مانند همیشه از سیاست وحشیانه اسرائیل در قبال غزه حمایت و از حق رژیم برای «دفاع از خود» گفت.
با این حال هریس برای کنترل خشم نیروهای ترقی خواه و عرب آمریکایی با استخدام ادبیاتی کنترل شده نسبت به شرایط انسانی در غزه ابراز نگرانی کرد و خواستار توقف جنگ در این منطقه فلسطینی نشین شد. وی پیش از این در اظهاراتی کم سابقه خواستار برقراری آتش‌بس فوری در غزه شده بود. گانتز در ادامه سفر به واشنگتن با جیک سالیوان مشاور امنیت ملی، برت مگ گورک مسئول پرونده خاورمیانه در کاخ سفید، آنتونی بلیکن وزیر خارجه و مک کانل رئیس اکثریت سنا دیدار و گفتگو کرد. مقامات کاخ سفید نگران این موضوع هستند که اگر تا دهم مارس آتش بس موقت در غزه اعلام نشود باید آماده تشدید درگیری‌ها و حتی آغاز انتفاضه سوم در کرانه باختری باشند. هفته گذشته اسماعیل هنیه رئیس دفتر سیاسی حماس در اظهاراتی از مردم کرانه باختری خواست تا با آغاز ماه مبارک رمضان راهی مسجد الاقصی شوند.
از هفتم اکتبر تا به امروز بیش از 585 نفر از نیروهای ارتش اسرائیل به هلاکت رسیدند که از این تعداد قریب به 246 نفر در جریان حمله زمینی به غزه از بین رفتند. با وجود انتشار این آمار ادعایی اما نیروهای مقاومت معتقدند تعداد تلفات واقعی ارتش اسرائیل به دلیل کمین‌های پرتعداد مقاومت بسیار بیشتر از آمار اعلامی است؛ اما تل‌آویو برای جلوگیری از فروپاشی «آستانه روانی» فضای داخلی رژیم سعی دارد تا از انتقال این اطلاعات به فضای رسانه‌ای خودداری کند.
علاوه بر این باقی ماندن تعداد زیادی از اسرای اسرائیل در دست نیروهای مقاومت و کشته شدن آنها در جریان حملات ارتش رژیم سبب شده است تا خانوادههای قربانیان فشار بر دولت «بی بی» را برای پایان جنگ افزایش دهند. به عنوان مثال در هفته جاری اعضای خانواده اسرای اسرائیلی با حضور در برابر کنست خواستار توقف فوری درگیری‌ها و رسیدن به توافقی برای تبادل اسرا شدند. به نظر می‌رسد ادامه این روند و کم شدن تدریجی تعداد اسرا سبب تشدید شکاف میان خانوادههای یاد شده و دولت گردد و در عین حال دامنه اعتراضات خیابانی در شهرهای مختلف فلسطین اشغالی را افزایش دهد.
نویسنده: محمد بیات، کارشناس مسائل خاورمیانه
انتهای پیام/
