بررسی برجام با حضور کارشناسان و حقوق‌دانان در دانشگاه تهران
فواد ایزدی در نشست خبری به مناسبت سالروز برجام تاکید کرد: آمریکا هیچ‌گاه به دنبال حل اختلاف با ایران نبوده است دشمنی‌های او از کودتای سال ۳۲، حمایت تسلیحاتی از صدام به شکل پیدا و پنهان در تاریخ ثبت شده است.
به گزارش خبرنگار حوزه دانشگاه خبرگزاری تسنیم،نشست تخصصی خبری با موضوع «سالگرد امضای توافق برجام» با حضور اصحاب رسانه و تعدادی از کارشناسان حقوق بین‌الملل و مسائل آمریکا، ظهر امروز (چهارشنبه 4 مرداد) در دانشکده حقوق دانشگاه تهران برگزار شد.
در ابتدای این نشست، فواد ایزدی کارشناس مسائل آمریکا با اشاره به علل حضور ایران در مذاکره هسته‌ای اظهار داشت: اینکه چرا ما در مذاکره هسته‌ای با آمریکا حضور پیدا کردیم علتش وجود مشکلاتی در کشور بود. منطقی که همه آن را قبول دارند این است که آمریکا کشوری زورگو و قلدر است و عقل حکم می‌کند که با این کشور درگیر نشویم اما مشکل این است که طرف مقابل ما زمانی که به این رویکرد ما واقف شد اینگونه تصور کرد که ایران خواهان کاهش تنش است چرا که تحریم‌های ظالمانه علیه او باعث اثرگذاری در جامعه شده و او را پای میز مذاکره کشانده است.
وی ادامه داد: اندیشمندان آمریکایی ایران را دشمن خود می‌دانند و در نشست‌های تخصصی که با موضوع ایران برگزار می‌کنند همواره در فکر نابودی نظام ما بوده‌اند و خوبی دولت جدید آمریکا این است که این تفکر را به شکل عیان می‌گوید برخلاف دولت سابق آمریکا که در حرف کاهش تنش با ایران را مطرح می‌کرد ولی در عمل به فکر براندازی نظام جمهوری اسلامی بود.
وی با اشاره به اینکه آمریکا هیچ‌گاه دنبال حل اختلاف با ایران نبوده تصریح کرد: برعکس گروهی که در داخل کشور به دنبال کاهش اختلافات سیاسی با آمریکا هستند آمریکا هیچ‌گاه به دنبال کاهش تنش‌های سیاسی با کشورمان نبوده است و از این واقعیت نتیجه می‌گیریم که ما در وضعیت کنونی با دو مسئله روبرو هستیم. مسئله اول آمریکاست که دشمنی‌های او از کودتای سال 32، حمایت تسلیحاتی و سیاسی از صدام و همچنین حمایت از مخالفین ایران به شکل پیدا و پنهان در تاریخ ثبت شده است و مسئله دوم این است که گروهی در داخل سیاست‌های واقعی آمریکا را نشناخته‌اند و متاسفانه نتیجه این عدم شناخت تحریم‌هایی بوده است که آمریکایی‌ها حتی پس از تصویب توافقنامه برجام انجام دادند.
ایزدی گفت: آمریکا تا زمانی که احساس کند فشارها و تحریم‌های علیه ایران هزینه‌ای برایش ندارد این فشارها و تحریم‌ها را افزایش خواهد داد. بنابراین دستگاه دیپلماسی ما باید لیستی آماده کند که برپایه آن لیست به آمریکایی‌ها بفهمانیم که در صورت تحریم جدید متحمل هزینه‌هایی خواهند شد. از طرفی با رفقای داخل خودمان هم با برگزاری سمینارها و نشست‌های تخصصی سیاست‌های واقعی آمریکا را برای آنها تبیین کنیم.
وی با انتقاد از اظهارات برخی کاندیداها در رقابت‌های انتخاباتی ریاست جمهوری 96 اظهار داشت: وقتی کاندیدایی قبل از انتخابات می‌گوید من اگر رئیس جمهور شوم تحریم‌های دیگر را هم لغو می‌کنم این بدان معناست که سیاست خارجی آمریکا در کشور ما شناخته شده نیست.
در بخش دیگری از این نشست خبری، تقوی یکی دیگر از کارشناسان مسائل آمریکا گفت: امیدوارم سیاست خارجی از رویکردهایی که آقای دکتر هادیان برخوردار هستند استفاده کند. دکتر هادیان از همان ابتدای مذاکرات خطوط قرمزی را برای مذاکره کنندگان هسته‌ای مقرر کرد که هیچ کدام از این خطوط قرمز پیشنهادی رعایت نشد. به طور مثال، باید تاسیسات فوردو برای برنامه هسته‌ای ما حفظ می‌شد که متاسفانه رعایت نشد که این موضوع نشان می‌دهد برجام یک سری از خط قرمزهایی که منافع ملی را تامین می‌کرد مورد توجه قرار نداده و تامین نکرده است.
وی ادامه داد: مقاماتی که در مذاکرات هسته‌ای شرکت داشتند از مذاکرات ژنو تا وین 94 چه تحولاتی را شکل دادند و چه سخنانی زده شد و امروز نتیجه چیست. امروز برجام یک توافق بی‌خاصیت برای امنیت ایران و یک نتیجه پرمعنا برای آمریکا داشته است. توافقی که در آن موازنه وجود نداشته باشد نتیجه آن این است که برای ما تحریم‌های بیشتری را به ارمغان خواهد آورد و اگر موضوع برد برد مطرح بود ما می‌توانستیم امروز اثبات کنیم که آن چیز که از سوی آمریکا به عنوان تعهداتش در برجام در حال انجام است نقض مسلم برجام است و ما توانایی اقدام متقابل را داریم.
وی گفت: نکته‌ای که امروز باقی مانده این است که آنها تحریم می‌کنند و ما تنها در کلام می‌گوییم که برجام نقض شده اما در عمل هیچ اقدام متقابلی نمی‌توانیم انجام دهیم. امروز فضای دانشگاهی و تحقیقاتی ما نمی‌تواند بدون راستی‌آزمایی هیچ اقدام تحقیقاتی در زمینه فناوری هسته‌ای داشته باشد و اگر این اقدامات صورت گیرد تحریم‌های سابق آمریکا مانند شلیک ماشه باز خواهد گشت.
وی با بیان اینکه ما امروز در وضعیت سندرم قورباغه قرار داریم اظهار داشت: نتیجه قرار گرفتن در این وضعیت لخت شدن ایران در انجام اقدامات متقابل و همچنین تن دادن به خواسته‌های اساسی دیگر و دادن امتیازات گوناگون دیگر به آمریکا است.
در بخش دیگری از این نشست مولایی کارشناس مسائل حقوق بین‌الملل با اشاره به چارچوب ساختارهای جامعه جهانی اظهار داشت: کشورهای دنیا برای شرکت در تعاملات بین‌المللی باید در چارچوب ساختارهای جامعه جهانی حرکت کنند که این چارچوب دو راه حل را پیش روی کشورها قرار داده است. یک اینکه رابطه مسالمت‌آمیزی در چارچوب فصل ششم سازمان امنیت بین‌المللی داشته باشیم و دوم اینکه با استفاده از نیروی نظامی برای پیاده کردن سیاست‌های خودمان باشیم که پیاده کردن این سیاست‌ها با قدرت نظامی که هر کشوری دارد تناسب خواهد داشت.
وی افزود: آن چیز که در جامعه جهانی برای کشور ما مطرح است این است که اگر ما تحت بند ششم شورای امنیت و به شکل مسالمت آمیز در تحقق سیاست‌های کشورمان حرکت نکنیم و مطالبات خود را پیگیری نکنیم راه حل دوم متوصل شدن به قدرت سخت و نیروی نظامی خواهد بود که طبعا این روش با عکس‌العمل متقابل جامعه جهانی روبرو خواهد شد.
وی با بیان اینکه اقدام متقابل بدون داشتن قدرت همسان معنا ندارد، گفت: به طور مثال آمریکا به راحتی اعلام می‌کند که افرادی که با ایران تعاملات تجاری داشته باشند از تعامل با این کشور محروم خواهند شد این در حالیست که ایران چنین قدرت تجاری در دنیا ندارد و نمی‌تواند از این ابزار برای فشار متقابل به آمریکا استفاده کند و طبعا از این حربه آمریکا آسیب بیشتری می‌خورد. این در حالیست که حقوق بین‌الملل برای همه کشورها شرایط یکسانی را تعریف کرده است اما همانطور که عرض کردم قدرت کشورهاست که می‌تواند میزان نفوذ آنها را تعیین کند.
در ادامه نشست خبری هادیان یکی دیگر از کارشناسان مسائل آمریکا و از دیپلمات‌های وزارت امور خارجه با شرح ماهیت توافقنامه برجام اظهار داشت: ماهیت توافقنامه هسته‌ای یک ماهیت سیاسی است و نه حقوقی. به همین دلیل هر یک از طرف‌ها می‌تواند به شکل مستقل و به هر بهانه‌ای از برجام کنار برود. ما تا زمانی که نفع این توافقنامه از ضرر آن برای ما بیشتر باشد به این توافق پایبند خواهیم بود.
ایزدی در واکنش به اظهارات هادیان گفت: متاسفانه متن برجام بر اساس اعتماد به آمریکا نوشته شده است و ما اقداماتی را به شکل عملی انجام داده‌ایم و در طرف دیگر وعده‌های چندین ساله بعضا تا 8 سال را از طرف آمریکایی پذیرفته‌ایم که این جای سوال دارد.
در بخش دیگری از نشست خبری بر سر تحریم‌های جدید آمریکا میان ایزدی و هادیان بحثی ایجاد شد و هادیان اعتقاد داشت که تا زمانی که نقض عملی از سوی آمریکا صورت نگرفته است ما نمی‌توانیم اقدام متقابل انجام دهیم و از نظر او تصویب قانون توسط مجلس سنای آمریکا باعث نقض توافقنامه نمی‌شود و هر گاه قانون عملی شد آنگاه باید ما اقدام متقابل انجام دهیم. این در شرایطی است که ایزدی با این نظر مخالف بود و اعتقاد داشت تاکنون هیچ قانونی نبوده است که از طرف مجلس نمایندگان آمریکا تصویب شده باشد ولی رئیس جمهور آمریکا این قانون را اجرایی نکرده باشد.
در ادامه نشست خبری، تقوی با اشاره به طرح مجلس مبنی بر اقدامات متابل در برابر رفتارهای ماجراجویانه آمریکا اظهار داشت: تخصیص هزار میلیارد برای افزایش فعالیت‌های سپاه قدس و برنامه موشکی که از سوی مجلس صورت گرفت اقدام متقابل محسوب نمی‌شود چرا که اختصاص اعتبار نظامی مربوط به اختیارات ملی ماست همانطور که آمریکا نیز هر ساله بودجه نظامی خود را افزایش می‌دهد. از نظر بنده این اقدام مجلس بیشتر جنبه یک اقدام نمایشی دارد تا اقدام متقابل عملی.
وی افزود: از نظر من برجام، بدترین توافقی بود که به لحاظ حقوقی تاکنون بسته شده است حتی بدتر از توافق الجزایر و توافق مک فارلین.
در بخش پایانی این نشست خبری، مولایی با اشاره به سازوکار موجود در حقوق بین‌الملل تصریح کرد: ما هم دلمان می‌خواهد که بهترین قرارداد موجود را با کشورهای دنیا داشته باشیم ولی محدودیت‌هایی که ما در حقوق بین‌الملل داریم این اجازه را به ما نمی‌دهد که بتوانیم حقوق حقه خودمان را به طور کامل استیفا کنیم چرا که کشور ما در چارچوب معاهده‌هایی مانند ان‌پی‌تی قرار دارد که این چارچوب‌های حقوقی خواه ناخواه محدودیت‌هایی را برای ما ایجاد کرده است.
وی در همین باره ادامه داد: آمریکا هر گاه بخواهد می‌تواند با قدرت نفوذ حقوقی که دارد هر اقدامی که علیه کشور ما باشد انجام دهد ولی در توافق برجام آمریکا باید کشورهایی مانند چین و روسیه را نیز علیه کشور ما با خود متحد کند و نمی‌تواند هر اقدامی که باب میلش باشد به شکل یک طرفه انجام دهد. امروز آمریکا در شورای امنیت که همواره موضع بالا و قدرت او در مجامع بین‌المللی بوده است با 2 کشور چین و روسیه روبرو است که منافع مشترکی با ایران دارند، بنابراین هر اقدامی را مانند سابق نمی‌تواند علیه کشورمان در شورای امنیت سازمان ملل مطرح و به تصویب برساند.
انتهای پیام/
