تشدید محدودیتهای دولت ترکمنستان برای آموزش زبان فارسی در سالهای اخیر
با وجود سابقه نسبتاً طولانی تدریس فارسی در کشور ترکمنستان در سالهای اخیر به ویژه از سال ۲۰۰۲ دولت این کشور محدودیتی برای زبان فارسی قائل شده و حتی ثبت نام اتباع ترکمن در مدارس جمهوری اسلامی ایران را ممنوع کرده است.
به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، پیشینه حضور زبان فارسی در ترکمنستان به دوره دویستساله حکومت ایرانیان به خصوص خراسانیها و ماوراءالنهریها باز میگردد که پس از پذیرش اسلام و هنگامی که ترکمانان در بیابانهای شمالی خراسان حضور داشتند، با برقراری ارتباط و مترجمی میان خراسانیها و دیگر اقوام ترک، عنوان ترجمان یا ترکمان را یافتند و اولین روابط سیاسی، اجتماعی و فرهنگی میان این دو برقرار شد، همچنین پیشینه گسترش زبان و واژگان فارسی در آن سرزمینها را باید در دوره سلجوقی جستوجو کرد که زبان رسمی این دیار و نگارش کتاب، سرودن شعر، آموزش و پرورش و نامهنویسی در دستگاه فرمانروایان این خاندان، به زبان فارسی بود. البته در عرصههای فرهنگ، زبان و ادبیات، چون ترکمانان فاقد ادبیات بودند، نتوانستند تأثیر مهمی در روند تعالی زبان فارسی و فرهنگ و تمدن ایرانی بگذارند و اگر سالها از برنامههای قانونگذاران ترک، راه و رسم پالایش زبان ترکی از واژگان بیگانه نبود، بیگمان واژگان فارسی در زبان ترکی، بیش از پیش نمود مییافت.
گرچه از دیرباز زبان فارسیدر دانشگاههای عشقآباد و مختوم قلی یا مدارس و دبیرستانهای آن کشور تدریس میشد، ولی بر اساس اطلاعات موجود، به احتمال زیاد، این درسها تعطیل شده و این دانشگاهها هیچگونه ارتباطی با رایزنی فرهنگی ایران ندارند، بهگونهای که به دانشجوی زبان فارسی اجازه داده نمیشود حتی به نمایندگی فرهنگی ایران مراجعه کند.
زبان فارسی در مراکز تحقیقاتی و آموزشی:
دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی: از دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی درباره زبان فارسی اطلاعات یا گزارشی در دست نیست.
مدارس:
در ترکمنستان مدارس زیادی از جمله مدرسه 16، 64، 32، ... به آموزش زبان فارسی اشتغال داشتند، برای نمونه هنرستان گلرخ بهتنهایی 900 فارسیآموز داشته ولی از سال 2002 به ناگهان محدودیتی برای زبان فارسی به وجود آمده و به مدارس، مجوز آموزش زبان فارسی داده نمیشود.البته دولت ترکمنستان برای فعالیتهای آموزشی کشورهای دیگر بهویژه ترکیه نبز محدودیتهای زیادی قائل شده است. وزارت امور خارجه، هم طی یادداشتی به سفارت کشورمان در عشقآباد اعلام کرده است: ثبتنام اتباع ترکمنی در مدرسه جمهوری اسلامی ایران ممنوع است و از سال تحصیلی جدید، اتباع ترکمنی، حق ثبتنام و تحصیل در مجتمع آموزشی ایرانیان را ندارند. طی سالهای گذشته حداقل نیمی از دانش آموزان این مدرسه را ، ترکمنها تشکیل میدادند.
دورههای آزاد:
خوشبختانه، دورههای آموزش زبان فارسی در مرکز آموزش رایزنی فرهنگی دایر است و از موقعیت ویژهای برخوردار است، به طوری که در سال، بیش از 400 فارسیآموز در مقاطع مختلف در 24 کلاس، زبان فارسی را فرا میگیرند.
برنامه آموزشی مرکز آموزش زبان فارسی رایزنی فرهنگی ایران: کلاس آموزش زبان فارسی در این نمایندگی سالانه چهار دوره و در هر دوره روی هم رفته 24 کلاس با مشخصات کلاس مقدماتی 1 (8 کلاس)، کلاس مقدماتی 2 (4 کلاس)، کلاس متوسطه 1 (2 کلاس)، کلاس متوسطه 2 (2 کلاس)، کلاس پیشرفته 1 (2 کلاس)، کلاس پیشرفته 2 (2 کلاس)، کلاس پیشرفته 2 (2 کلاس)، کلاس عالی 1 (1 کلاس)، کلاس عالی 2 (1 کلاس)، کلاس ترجمه 1 (1 کلاس)، کلاس ترجمه 2 (1 کلاس) تشکیل میشود. در هر هفته 24 کلاس و بعضاً 28 کلاس و یا کمتر تشکیل میشود.
*برگرفته از شناخت نامه زبان فارسی تهیه شده در امور بینالملل بنیاد سعدی
انتهای پیام/