متن و حاشیه روز دوم جشنواره فیلم فجر| شیشلیک نپخته مهدویان و خودکشی ستاره‌بازی!
کارگردان "ماجرای نیمروز" در حالی با "شیشلیک" پا به جشنواره فیلم فجر گذاشت که برخی از رسانه‌ای‌ها او را متهم به شیشلیک‌خوری و سفارشی‌سازی کردند.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، دومین روز جشنواره فیلم فجر، رسانه‌ای‌ها را کم‌رمق‌تر کرده بود، چون حاشیه‌های فرشِ قرمز بدون توجه به شرایط کرونا، دست‌وبالِ عکاسان و تصویربرداران را بسته بود، البته خبرنگاران هم گلایه داشتند که نمی‌توانند به‌راحتی گفت‌وگو کنند.
فرشِ قرمزی که فقط مخصوص عکاسان بود و نه خبرنگاران و نه تصویربرداران می‌توانستند در آن حضور داشته باشند؛ اقدامات سفت و سختِ رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی با حضور بازرسان وزارت بهداشت شدیدتر هم شد.
صدایِ سرتیپی هم درآمد!
تا جایی که صدایِ علی سرتیپی تهیه‌کننده قدیمی سینما هم درآمد و در جلسه نشست "ستاره‌بازی" گفت "هربلایی امروز سرِ ما می‌آید برای محدودیت‌های بیشتر، به‌خاطر حاشیه‌های روز قبل است."
روز دوم برج میلاد به‌طور محسوسی نسبت به روز نخست خلوت‌تر بود، حتی در مراسم فرش قرمز "ستاره‌بازی" تعداد محدودی از عکاسان حضور داشتند، البته اکثریت بازیگران اصلی این فیلم هم در برج میلاد حاضر نشدند.
هرچند کنار این سفت و سخت گرفتن برای عکس روی فرش قرمز و جلوگیری از گرفتن مصاحبه‌های تصویری خبرنگاران، به‌خلاف پروتکل‌های اعلام‌شده به‌هنگام ورود اهالی رسانه هیچ‌گونه کنترلی همچون گرفتنِ تب و اکسیژن نمی‌شد.
غیبت فرهاد اصلانی و حضور تلفنی خانم بازیگر
در غیابِ فرهاد اصلانی که به جشنواره نیامده بود، شبنم مقدمی هم تلفنی خودش را به نشست خبری "ستاره‌بازی" رساند، فیلمی که در مذمتِ مهاجرت ساخته شده بود اما بسیاری از کارشناسان و منتقدین، به نوعِ روایت هاتف علیمردانی گلایه داشتند وقتی ایرانی‌هایی را نشان می‌داد که به فلاکت افتاده‌اند اما به ایران برنمی‌گردند.
آیا "ستاره‌بازی" متعلق به ایران است؟
فیلمی که در عینِ روایت مستندگونه و واقعیت‌گرایانه علیمردانی، بعضاً منتقدین آن را خیلی متعلق به ایران نمی‌دانند! کارشناسانی که به عریان نشان دادن صحنه‌های استعمال مواد مخدر هم انتقاد داشتند، در حالی که نمایش استعمال مواد مخدر در فیلم‌ها ممنوع است و اگر قرار به اکران عمومی باشد حتماً "ستاره‌بازی" را باید 15 سال به بالاها ببینند.
موضوع بعدی در "ستاره‌بازی" که در نشست خبری هم خبرنگاران به آن توجه کردند موضوع مهاجرت بود که به‌تعبیر بسیاری هاتف علیمردانی می‌توانست بازگشتِ مهاجران به فلاکت افتاده فیلم به ایران را نشان دهد، به‌قولِ خودش می‌خواست مذمّت و اتفاقات واقعی را در این فیلم به نمایش درآورد و نباید به‌شکلِ بیانیه درمی‌آمد.
حضور تلفنی خانم بازیگر!
نشست "ستاره‌بازی" بدون حضور فرهاد اصلانی و تماس تلفنی شبنم مقدمی برگزار شد اما خبرنگاران و اهالی رسانه، بازی ملیسا ذاکری (نقش صبا) را بسیار پسندیدند، بازیگری که پیش از این با علیمردانی کار کرده بود و به‌قول تهیه‌کننده، از بینِ نامزدهای زیادی انتخاب شد.
نکته بعد هم بحث حضور بازیگران آمریکایی در "ستاره‌بازی" بود که مایکل مدسن بازیگر آثار تارانتینو و مارشال منش بازیگر "دزدان دریایی کارائیب" به ایفای نقش پرداختند. البته سختی‌های ساخت این فیلم در شرایطی که مشکلات اقتصادی و ارزی گریبانِ بسیاری از کارها را گرفته است و این نکته مورد بحثِ جدّی خبرنگاران در نشست خبری فیلم "ستاره‌بازی" بود.
پاسخ علیمردانی به یک سؤال حاشیه‌ای
البته این نشست حاشیه‌ای هم داشت که به سؤال یکی از خبرنگاران رسید؛ سؤالی که هاتف علیمردانی قدری پرطمطراق پاسخ آن را داد، خبرنگار پرسید که "شما از جشنواره فیلم فجر آزرده بودید، به‌گونه‌ای که گفتید «دیگر در این جشنواره حاضر نخواهم شد» و حالا فکر می‌کنید با این کار، دیده خواهید شد؟" او چنین پاسخ داد:
"من زمان ساخت فیلم "آباجان" دلخوری‌هایی داشتم، آن زمان کنایه‌ای گفتم که قاعده بازی را می‌دانید! این هشتمین دوره‌ای است که در فجر حضور دارم گاهی در حق فیلم‌ها اجحاف می‌شود و به‌نظرم بیشترین اجحاف‌ها به فیلم من بوده است. فکر می‌کنم جشنواره با تمام بالا و پایینش متعلق به ما است و باید حفظش کنیم."
اما هیاهوی "شیشلیک‌خورها"!
بعد از این جلسه، هیاهوی دیگری برپا شد، چون بازیگرانی مثل رضا عطاران، پژمان جمشیدی و حتی نویسنده‌ای به‌نام امیرمهدی ژوله وارد کاخ جشنواره شدند، چرا که قرار بود لحظاتی دیگر "شیشلیک" محمدحسین مهدویان به نمایش درآید. البته از فرش قرمزِ بلندبالای روز قبل خبری نبود! از این جهت باید خبرنگاران و تصویربرداران با گروه این فیلم به‌هنگام نشست خبری دیدار می‌کردند.
ناراحتی رسانه‌ای‌ها در جریان نشست خبری "شیشلیک" به اوج خودش رسید؛ هنگامی که مجری نشست برخی از سؤالات را نپرسید و دست‌اندرکاران جشنواره نگذاشتند تصویربرداران و خبرنگاران، سؤالات خودشان را برای گفت‌وگو با بازیگران، حتی تهیه‌کننده این فیلم بپرسند، در حالی که اهالی رسانه در جریان همه این اتفاقات، فاصله خودشان را بنابر پروتکل‌های اعلام‌شده، رعایت می‌کردند.
تجربه جدیدِ مهدویان با ممیزی
با همه این اوصاف، "شیشلیک" با جمعیت بیشتری نسبت به "ستاره‌بازی" روی پرده رفت، فیلمی که نام، بازیگران و کارگردانش، هر مخاطبی را وسوسه می‌کند برای یک بار هم شده، این فیلم را ببیند، تجربه‌ای که برای مهدویان بسیار جدید است؛ او قبلاً در "ماجرای نیمروز" از بازیگر طنازی مثل جواد عزتی در کارهایش استفاده کرده بود اما اینجا کاملاً روایت و موقعیت، کمدی است.
فیلمی که ماجرای ممیزی‌ها و حتی نرسیدنش به جشنواره، مورد بحث جدّی بود؛ حتی برخی احساس می‌کردند "شیشلیک" مهدویان هم مثلِ برخی از آثار دیگر، به جشنواره نرسد اما آمد و حالا باید دید، "شیشلیک‌خورهای" فجر از هیئت داوران جشنواره سی و نهم چه جایزه‌ای خواهند گرفت.
مابهازای بیرونی "شیشلیک" کدام است؟
البته برخی هم گمانه‌زنی کردند این فیلم، به‌دلیل فضای متفاوت روایت و موقعیت، قصد شرکت در جشنواره امسال را ندارد، اما به‌عنوان آخرین فیلم در آخرین دقایق قانونی ثبت‌نام، فرم را پُر کرد، فیلمی که به‌اعتقاد بسیاری از کارشناسان، نمادگرایی‌هایش طعنه به نمادهایی می‌اندازد که مابهازای بیرونی دارند.
این انتقاد را ژوله نویسنده "شیشلیک" بی‌پاسخ نگذاشت و علاوه بر موضوع برداشت از جوک‌های اینستاگرامی، گفت: "این فیلمنامه اصلاً جوک ندارد پُر از اشک است اگر برداشت جوک‌های اینستاگرام را دارید ببخشید. برخی از کارها با مابهازای بیرونی شوخی می‌کند اما ماندگار نمی‌شود؛ "شیشلیک" دنبال کار سمبولیک و نمادین نبوده است."
شیشلیک نپخته کارگردان "ماجرای نیمروز"
برخی از منتقدین، کار مهدویان را با عنوان "شیشلیک نپخته" مطرح کردند که نماد متوسط‌پسندی و جامعه‌ای است که میل به رشد ندارد و قناعت را با مفهوم دیگری اشتباه گرفته است، تریبون‌هایی که در فیلم شیشلیک توده (مردم) را مجبور می‌کند دنیا را طوری ببینند که خودشان می‌خواهند.
اما استفاده رضا عطاران و پژمان جمشیدی به‌عنوان دو نقش اصلی داستان "شیشلیک" با استفاده از الفاظ نامناسب و حتی حرکت‌های خاص و مشمئزکننده هم اعتراضِ برخی از منتقدین و رسانه‌ای‌ها را در جشنواره به‌همراه داشت، حتی در نشست خبری برخی به‌هنگام مطرح کردن این اعتراض از عنوان "سه نقطه" استفاده می‌کردند!
رد شائبه قرارداد بلندمدت با شرکتی تجاری
نشستی که شاید بعد از "بی‌همه‌چیز"، پُر از حاشیه بود، وقتی رسانه‌ای‌ها به جوک‌های اینستاگرامی امیرمهدی ژوله در نگارش فیلمنامه انتقاد کردند تا تغییر رویه مهدویان از سینمای انقلابی و سیاسی و حماسی به سینمای روشنفکری؛ حتی قرارداد او با شرکتی تجاری که سؤال برخی از خبرنگاران بود و مهدویان با صراحت این موضوع را رد کرد و گفت: "من قرارداد بلندمدتی با آن‌ها ندارم."
شوخی با ماسکِ خانم بازیگر
رضا عطاران هم مثلِ همیشه شوخی را چاشنی صحبت‌هایش می‌کرد و نشست را از حالتِ اعتراض و انتقاد گاهی به‌سمت شوخی و خنده می‌کشاند، شوخی‌ای که تا ماسکِ ژاله صامتی هم کشیده شد!
یکی از سؤالات خبرنگاران این بود که "آیا ممیزی‌های شیشلیک به ساختمانِ اصلی فیلم ضربه نزده است؟" مهدویان گفت "این نسخه‌ای که در جشنواره به نمایش درآمد آسیب جدّی به فیلم وارد نکرده است."
حاشیه‌های نشست از جایی شروع شد که از مهدویان سؤال کردند شیشلک‌خور حرفه‌ای و سفارشی‌ساز است! و حتی نون به‌نرخ روز خور! کارگردان "شیشلیک" که اینترنتی نشست را دنبال کرد چنین گفت: "این اظهار‌نظرهای منفی تلاش مذبوحانه‌ای است که برای کار من مانع ایجاد کند؛ می‌خواهند ترمز مرا بکشند اما من ناراحت نمی‌شوم و کارم را پیش می‌برم."
یکی از خبرنگاران سپس از امیرمهدی ژوله نویسنده فیلم پرسید که "این شوخی‌های اینستاگرامی نبود؟" و او چنین پاسخ داد: "اگر به‌نظر شما این یک فیلم با جوک‌های سخیف و دم‌دستی است، من از شما عذرخواهی می‌کنم."
پاسخ ژوله به سؤالی درباره نمادگرایی "شیشلیک"، خبرنگاران را قانع کرد و بار دیگر مهدویان پاسخ داد: تأکید ما این بود که بگوییم اینجا بخشی از حاشیه شهر تهران است و فکت‌هایی از واقعیت را در فیلم آورده‌ایم. در فیلم تأکید هم کرده‌ایم که زندگی دیگران را نمایش دهیم تا فیلم به‌سمت نمادگرایی نرود.
گزارش از مجتبی برزگر
انتهای پیام/+
