عضو منتخب ‌شورای ‌شهر اصفهان: شهردار باید فردی متدین، انقلابی، عالم، متخصص باشد

عضو منتخب ‌شورای ‌شهر اصفهان: شهردار باید فردی متدین، انقلابی، عالم، متخصص باشد

گروه استان‌ها- عضو منتخب ششمین دوره شورای اسلامی شهر اصفهان گفت: شخص انتخابی برای شهردار باید فردی متدین، انقلابی، عالم، متخصص باشد و بتواند موضوعات را با دیدگاهی علمی و فنی رصد کرده و تصمیم‌گیری کند.

سید امیر سامع با حضور در دفتر خبرگزاری تسنیم در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در اصفهان با اشاره به سابقه کار و شناخت خود نسبت به اصفهان و دغدغه‌های مردم این شهر اظهار داشت: با توجه به موقعیت کنونی شهر و کشور تنها کار جهادی و تخصصی باید صورت‌پذیر که پیرو همین مبحث برای خدمت‌رسانی به مردم اصفهان در ششمین دوره شورای شهر اصفهان کاندیدا شدم.

وی با بیان آنکه در این عرصه وظیفه سنگینی بر عهده داریم، افزود: این وظایف سنگین را هر روز به خود متذکرمی‌شویم و معتقدیم در همه‌ عرصه‌ها با استفاده از ظرفیت مردمی می‌توان کارهای بزرگی برای شهر اصفهان رقم زد.

شهردار اصفهان باید دیدگاهی همه‌جانبه نسبت به ویژگی‌های اصفهان داشته باشد 

عضو منتخب ششمین دوره شورای شهر اصفهان با اشاره به ویژگی‌های مدیریت شهری و زیرساخت‌های لازم، بیان کرد: مدیریت شهری باید از ویژگی‌های بارزی در همه عرصه‌ها از جمله نگاه همه‌جانبه نسبت به شهر، علاقه، شناخت کافی نسبت به ویژگی‌ها و ظرفیت‌های شهر اصفهان و دارای روحیه انقلابی و مردمی باشد.  

وی  پیرامون ویژگی‌های شهر اصفهان تصریح کرد: شهر اصفهان از لحاظ دینی سرآمد است، چند دوره پایتخت دینی و جایگاه بالایی در حوزه فقاهت،دانش،حوزه هنر، علم و فناوری دارد. مردم اصفهان مردم باهوش و زیرک و مشکل پسندی هستند و به همین دلیل شهر اصفهان میراث گرانبهایی دارد؛ اگر مردم اصفهان مردمان دقیقی نبودند در این صورت هیچ یک از ویژگی‌های سرآمد را دارا نبودند و دیدگاهی حکیمانه، دقیق و فنی نسبت به مسائل و موضوعات مختلف نداشتند.

مدیریت شهرموزه اصفهان، بسیار دشوار است

سامع با بیان آنکه نکته‌سنجی مردم اصفهان سبب شده تا این شهر به یک موزه در عرصه‌های مختلف معماری، دینی و تاریخی تبدیل شود، خاطر نشان کرد: بنابرین مدیریت برای چنین شهری و کسی که خدمت‌گزار چنین مردمی باشد کارسخت و مشکلی است.

وی با بیان آنکه ضروری است تا به امتیازاتی که شهر اصفهان دارد بیش از پیش پرداخته شود، گفت: همه اقشار مختلف شهر اصفهان همچون مردم، دانشگاه‌ها، دانشجویان، دانش‌آموزان، معلمان، متخصصان، کسبه، صنعتگران، هنرمندان و اهل رسانه در حال انجام فعالیت خود هستند و این مدیریت شهری است که باید سعی کند بستر مناسبی را برای تداوم این فعالیت‌ها فراهم سازد و محرک‌ها و بسته‌های انرژی را در بخش‌های مختلف تزریق کند.

عضو منتخب ششمین دوره شورای شهر اصفهان عنوان کرد: اقلیم اصفهان به موجب گرمی و سردی هوا و میزان بارندگی از اقلیم مناسبی نسبت به سایر شهرها برخوردار نیست اما در عین حال شهر خرم و باصفایی است؛ مدیریت شهری باید سعی کند ضمن ارتقاء سطح کیفیت زندگی مردم، بسترساز مناسبی برای ظرفیت‌ها و توانمندی‌های شهری باشد.

شفاف‌سازی در هزینه‌های شهرداری موجب همکاری مردم می‌شود 

وی با بیان اینکه شهرداری 6 حوزه مدیریتی مهم و 50 زمینه فعالیت دارد، اظهار داشت: شهرداری 350 عنوان وظیفه کاری  بسیار گسترده با بودجه حدود به 6 هزار میلیارد تومانی دارد و این نکته حائز اهمیت است بودجه این سازمان دولتی نیست و به عنوان نهاد عمومی درآمدی و هزینه‌ای است، چراکه به واسطه ظرفیت‌های شهری موجود درآمد خود را تأمین می‌کند. در صورتی‌که مردم به صورت شفاف در جریان هزینه‌های انجام شده در امور عمرانی و آبادانی شهرشان باشند، همکاری‌های لازم را به عمل خواهند آورد.

تلفیق مدیریت عالمانه و همراهی مردم انقلابی اصفهان 

سامع افزود: بنابراین نیازمند مدیریتی هستیم که ضمن تأمین درآمدهای پایدار هم بتواند پروژه‌های بزرگ شهری که مردم شهر به آن نیازمند هستن را به اجرا برساند و درعین حال پروژه‌های کوچک و محله‌محور که نقش مهمی در کیفیت زندگی مردم خصوصا در مناطق کم برخوردار را دارد به ثمر برساند.

وی با اشاره به ضرورت وجود برنامه شهری بیان کرد: اصفهان از سال1385 دارای برنامه بوده که 3 برنامه 5 ساله را تا سال 1400 به ثمر رسانده است، همچنین برنامه‌ای برای برنامه 5 ساله 1405 تدوین شده که به نظر می‌رسد نیازمند بازنگری و بهبود و تکمیل است. 

عضو منتخب ششمین دوره شورای اسلامی شهر اصفهان، ادامه داد: همچنین از 1385 علاوه بر آن برنامه 5 ساله، یک برنامه و چشم‌انداز 15 ساله برای سال 1400 نیز تعریف شد. هم اکنون شورای شهر نیازمند است تا با توجه به ظرفیت‌های موجود شهر، شناخت و هدف‌گذاری چشم اندازی را برای سال 1415 تدوین کنند.

وی با بیان آنکه شهر اصفهان دارای بناهایی همچون مسجد جامعه اصفهان که قدمتی چند صد ساله و چند هزار ساله است، بیان کرد:  ساخت ابتدایی چنین بناهایی به آل بویه باز می‌گردد و باید توجه کرد که جانمایی و موضوع کار هم از لحاظ دینی و مذهبی در نزدیک به زندگی مردم بوده، همچنین به عنوان محلی برای عبادت و برگزاری مراسم‌های دینی مردم درست بوده است. در همین راستا می‌بینیم که بازار و معیشت مردم در کنار آن ترسیم شده است به همین سبب باید همچون این تجربه تاریخی دیدگاهی همه جانبه نسبت به آینده شهر اصفهان داشت که این ظرفیت‌ها نیز در برنامه‌ها لحاظ شود.

چالش‌های شهری، استانی و ملی اصفهان باید مورد توجه قرار گیرد

سامع با اشاره به اینکه ما چالش‌های مهم شهری، استانی و ملی داریم و به همین سبب باید با نگاهی همه‌جانبه به برنامه‌ای که برای سال 1415 اصفهان تدوین می‌شود توجه کرد، بیان کرد: امیدواریم این کار جز اقدامات شورای شهر قرار گیرد. قاعدتاً وقتی شهری چشم‌انداز 15 سال پیدا کند شهرداری باید سعی کند نقطه نظرات بزرگان و صاحب‌‍‌نظران را دریافت و اصفهان را به صورت جامعه‌نگر تعریف کند.

وی افزود: یکی از کارهای مهم شورای شهر سیاست‌گذاری، هدایت ونظارت در قالب برنامه است بنابراین در ذیل این برنامه‌های بلندمدت و میان‌مدت، مدیریت شهری در تصمیم‌گیری‌ها و اقدامات به ثبات و پایداری مناسبی دست‌ می‌یابد. 

عضو منتخب ششمین دوره شورای اسلامی شهر اصفهان ضمن تشریح وظایف اعضای شورای شهر و شهردار به صورت جداگانه بیان کرد: وظیفه شورای شهر سیاست‌گذاری، هدایت و نظارت است همچنین شهردار نقش تدوین راهبردها و پیشنهاد و ارائه برنامه 5 ساله که ذیل آن برنامه‌های یک ساله  قرار می‌گیرد که در آن برنامه‌ و پروژه‌ها مشخص شده که پیرو آن سایر دستگاه ها برنامه‌ خود را پیدا می‌کنند.

وی افزود: مثلاً اگر در برنامه مذکور مواردی برای مبحث حمل و نقل تعیین شده باشد باید تمامی ارگان‌ها از لحاظ تاسیسات، تملک فضاها، تجهیزات موردنیاز طرح و موارد دیگر به پروژه‌ها کمک می‌کنند تا با سرعت و کیفیت بهتری پیش رود.

شاخصه‌های شهر اصفهان و وظایف شهرداری، مبنایی برای انتخاب مدیر شهر 

سامع با اشاره به ویژگی‌های شهردار آینده و فرایند انتخاب آن گفت: اعضای شورای اسلامی شهر باید با همفکری جامعی انتخاب دقیقی داشته باشند. خوشبختانه اعضای منتخب این دوره افرادی دارای صاحب تخصص و تجربه در مدیریت شهری هستند و  شاهد ترکیب مناسبی از نیروهای جوان و در کنار افراد با تجربه در دوره ششم شورای اسلامی شهر اصفهان هستیم. 

وی افزود: شاخصه‌های شهر اصفهان و وظایف سنگین و تعریف شده مدیر شهر، باید به عنوان مبنایی برای انتخاب شهردار قرار گیرد. شخص انتخابی برای شهردار باید فردی متدین، انقلابی، عالم، متخصص باشد و بتواند موضوعات را با دیدگاهی علمی و فنی رصد کرده و تصمیم‌گیری نماید.

عضو منتخب ششمین دوره شورای اسلامی شهر اصفهان با بیان آنکه شهرداری یک ارگان درآمدی و هزینه‌ای است، افزود: شهرداری بخشی از سرمایه اجتماعی خود را در ارائه خدماتی همچون آسفالت، درختکاری، آتش نشانی و سایر موارد به دست می‌آورد و چنانچه این خدمات یا درآمدهای شهرداری با بی‌عدالتی و عدم شفافیت صورت گیرد، سبب از دست رفتن سرمایه اجتماعی و عدم رضایتمندی مردم می‌شود. 

شهردار باید فردی کارآمد باشد

وی افزود: موضوع دیگر کارآمدی آن شخص است،گاهی باید در یک موضوع سریع تصمیم‌گیری شود،گاهی شهردار تنها چند ساعت برای تصمیم‌گیری فرصت دارد، موضوعاتی که اگر سریع و به موقع اتخاذ نشود، موجب نارضایتی عمومی و وارد شدن خسارت به شهر می‌شود. 
شهردار باید از دغدغه‌های فرهنگی و اجتماعی شهر آگاه بوده و اهتمام ویژه‌ای به این امور داشته باشد. 

سامع با برشمردن برخی ویژگی‌های شهردار همچون مردمی بودن، افزود: باید مردم بدانند که شهردار دغدغه‌ حل مشکلات شهر را دارد، همچنین موضوعات فرهنگی و اجتماعی از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند که این روزها شهرداری با آن مواجه است. 

وی خاطرنشان کرد: زمانی شهرداری نهاد خدمت‌رسان صرف بود اکنون این ضرورت احساس می‌شود که باید به کارهای فرهنگی و اجتماعی توجه شود بنابرین باید شهردار از دغدغه‌های فرهنگی و اجتماعی شهر آگاه باشد.

عضو منتخب ششمین دوره شورای اسلامی شهر اصفهان با بیان آنکه فرایند انتخاب شهردار در چارچوب مشخصی صورت می‌پذیرد، خاطرنشان کرد: در جلسات اعضای شورا مباحث چگونگی انجام این فرایند مطرح شده است؛ باید توجه داشت که فرصت باقی‌مانده محدود است چراکه شهر نمی‌تواند بدون شهردار باشد بنابراین مباحث مختلف مرتبط با این موضوع باید به سرعت عملیاتی شود. 

وی ادامه داد: این موضوع طبیعی است که در راستای انتخاب شهردار مصداق‌هایی در ذهن شکل گیرد، تجربیات گذشته بررسی شود، اما به طور کلی راجع به اشخاص صحبتی نشده است.

ضرورت توسعه ارائه خدمات الکترونیک به شهروندان

سامع با اشاره به اینکه سامانه جامع الکترونیک شهری و زیرساخت‌های لازم آماده بوده اما اراده‌‌ لازم برای آغاز و اجرای آن دیده نمی‌شود، اظهار داشت: بحث هوشمندی شهر و استفاده از ظرفیت‌های شهر هوشمند موضوع  مهمی است، سال‌های پیش که صحبت از هوشمندی شهر می‌شد به گونه‌ای بود که باید تجهیزات آن از خارج از کشور تامین می‌شد، اما امروزه در حوزه فناوری و الکترونیک اتفاقات بسیار خوبی توسط جوانان نخبه ما صورت گرفته  که بی‌نظیر است.

عضو منتخب ششمین دوره شورای اسلامی شهر اصفهان افزود: من نیز به استفاده از ظرفیت‌های داخلی متخصصان اعتقاد دارم و درست است که تاکنون با چالش‌ها و مشکلاتی در این حوزه مواجه بوده‌ایم اما در هر مجموعه و شرکتی که  اراده برای انجام  فعالیت هوشمند صورت گرفته، توانسته‌اند به خوبی از عهده فعالیت‌هایشان برآیند. به طور مثال در حوزه پسماند، تاسیسات و تجهیزات کنترل تجهیزات از راه دور برای مدیریت شهری، موضوع مصرف و صرفه‌جویی در انرژی، ماشین‌ آلات و خدمات الکترونیکی، آبنماهای هوشمند و زیبا‌سازی و نورپردازی شهری در لبه تکنولوژی بوده‌اند.

وی با بیان آنکه خارجی‌ها در بازدیدهای خود از بخش‌هایی که مرتبط با تکنولوژی روز دنیا همراه بوده بسیار متعجب شده‌اند، تصریح کرد: ما شرکت‌های داخلی در زمینه هوشمندسازی داریم و این موضوع امری شعارگونه نیست که غیر قابل اجرا باشد، همچنین شاهد اتفاقات چشمگیری در حوزه‌های تجهیزات الکترونیکی، نظامی و نانو و دیگر حوزه‌ها هستیم.

ضرورت توجه به مبحث هوشمندسازی اصفهان در شهرداری 

سامع افزود: شهرداری وظیفه دارد از تجهیزات هوشمند استفاده کند همچنین خدمات شهری باید با هم افزایی دستگاه‌ها به صورت الکترونیکی صورت گیرد، این موضوع را باید بپذیریم که شهرداری در بحث ارائه خدمات الکترونیک و ارائه خدمات غیرحضوری و هوشمند به مردم عقب مانده است و ضروری است به این حوزه توجه ویژه‌ای شود. 

وی با اشاره به راهکار توسعه خدمات الکترونیک گفت: راهکار نخست مبحث فرهنگ‌سازی در میان مردم و کارکنان و راهکار دوم بحث تامین زیرساختها است و جالب است که اصفهان جزء نخستین شهرهایی بوده که شبکه فیبر نوری در آن اجرا شد. راهکار سوم آن است که فرایندهای کاری باید به شیوه‌ای تنظیم وتدوین شود که به سمت الکترونیکی شدن برود، بعضا مقاومت‌هایی از سوی نهادها صورت می‌گیرد که بخشی با آموزش و فرهنگ‌سازی و بخشی  با دستور و ابلاغ امکان‌پذیر است بدین معنا که ابتدا سیستم مدیریتی باید بخواهد تا در مجموعه ذی‌‌ربط آن اتفاق افتد.

مشارکت مردم در اجرای پروژه‌های شهری برای ایجاد درآمد پایدار امری موثر است

عضو منتخب ششمین دوره شورای اسلامی شهر اصفهان با اشاره به رویکرد شورای شهر و شهرداری  نسبت به درآمد پایدار، عنوان کرد: خیلی از اتفاقات موردنیاز در شهر می‌تواند توسط خود مردم انجام شود مثلاً غیر از امکانات تفریحی یا حمل و نقل در شهر گروه‌های متخصصی وجود دارند که آماده ارائه خدمت هستند و به گونه‌ای اجرا می‌کنند که اقتصادی باشد که تنها کافی است که شهرداری این ظرفیت‌ها را بشناسد.

وی پیرامون ضرورت بحث مشارکت مردم با شهرداری اظهار داشت: اگر فضایی برای بروز فناوری‌ها و تکنولوژی‌ها در اختیار شرکت‌ها بگذاریم، به تدریج اتفاقات خوبی خواهد افتاد. همچنین در زمینه ساخت و ساز نیز می‌توان به سرعت پروژه‌های مشارکتی را  اجرا کرد که گاهاً پروژه‌های مشارکتی در مقیاسی طولانی مدت اتفاق می‌افتد که متاسفانه هنر اقتصادی بودن را از دست می‌دهد.

سامع افزود: پروژه باید خیلی سریع تمام و به کمک شهرداری برسد و روند تولید ثروت و پیشرفت آن آسان باشد که اگر این گونه نباشد خروجی‌های پروژه برای شهرداری مفید و کارآمد نخواهد بود. باید شهرداری زمینه بروز و ظهور فعالیت‌ها را ایجاد کند البته به جای چارچوب‌های دست و پا گیر باید چارچوب‌های درستی تعریف شود.

وی ادامه داد: اگر اجازه دهیم استعداد و توانمندی به خوبی و درست ظهور پیدا کند درآمد پایدار نیز ایجاد می‌شود. شهرداری باید به دنبال تأمین منابع جهت اجرای پروژه‌ها باشدکه به قطع شهرفروشی مسیر درستی نیست، این در صورتی است که  هنگامی که ساختمانی ایجاد می‌شود، سرنوشتش تا 50 سال آینده آن مشخص نیست و اگر خوب باشد دائم به شهر کمک می‌کند اما اگر ساختمانی دسترسی درستی نداشته باشد، ترافیک‌زا باشد تا چندین سال بعد نیز ناکارآمد خواهد بود.

عضو منتخب ششمین دوره شورای شهر اصفهان با بیان آنکه در فرمول اداره شهر در بحث مشارکت مردم گردش اقتصاد آن نسبت به بودجه‌های شهرداری ضریب هزار دارد، تصریح کرد: در شهرداری حدود 3 هزار نیرو دارد اما جمعیت مردم چندین برابر این تعداد است، همچنین شهرداری بودجه‌ای حدود به 6 هزار میلیاردی دارد اما گردش پولی که در شهر اتفاق می‌افتد هزار برابر است. بنابرین در فرمول شهر اهمیت و ضریب که به مشارکت مردم می‌دهیم 1000 و شهرداری یک است که در همین راستا شهرداری باید این هنر را داشته باشد که این یک را در اختیار هزار بگذارد.

وی پیرامون پروژه‌های ناتمام و پروژه‌هایی که دچار مرور زمان در اجرا شده‌اند، گفت: شهرداری در مجموعه‌ای کار می‌کند که شرایط اقتصادی کشور در آن دخیل است و در سال‌های اخیر شاهد رشد قیمت‌ها بوده‌ایم و با یک پیمانکار قرارداد بسته می‌شود و پس از آن در یک سال قیمت‌ها چند برابر می‌شود در این صورت اگر به پیمانکار فشار بیاوریم ضرر می‌کند و اگر هم متوقف شود پروژه به گونه‌ای دیگر ضرر می‌بیند.

سامع ادامه داد: راهکار این است که پروژه‌ها در زمان دقیق و مشخص برنامه‌ریزی و نهاده‌های مورد نیاز پیش‌بینی شود به طور مثال تیم قوی برای طراحی یا واگذاری به بخش خصوص و برون سپاری درست انجام شود، پرداخت‌ها به موقع صورت پذیرد که اگر در کار یکی از این گروه‌ها تعللی صورت گیرد همچون دومینو تمامی کار به تأخیر می‌افتد.

وی خاطر نشان کرد: سیستم‌های مدیریتی جدید نیز در زمینه مدیریت زمانبندی پروژه‌ها وسیستم‌های ارزیابی عملکرد بسیار کمک کننده هستند، در سالهای اخیر در بخش‌های مختلف جای خود را پیدا کرده و شهردار یا مسئولان مدیریت شهری می‌توانند در هر لحظه بررسی کنند که چند پروژه در حال انجام است در چه مراحل پیشرفتی و گاها اگر مشکلی در هر کدام از پروژه‌ها اتفاق بیافتد ریشه‌یابی می‌شود و پیش‌بینی می‌کند که پروژه‌ها در ماه‌های آتی دچار صعود یا نزول می‌شود.

میراث تاریخی شهر اصفهان نه تنها مزاحم نیست بلکه الهام بخش توسعه شهری است

عضو منتخب ششمین دوره شورای شهر اصفهان با بیان آنکه شهر اصفهان شهری است که طلایه‌دار تاریخ و تمدن است و از طرفی نیز باید با توسعه همراه شود، بیان کرد: این دانش بین متخصصان و دانشگاهیان وجود دارد که می‌توانیم پیشرفت درست و مطلوبی بدون آنکه میراث تاریخی را نه تنها مزاحم بلکه انرژی بخش، تحریک‌کننده و الهام‌بخش بدانیم، برای اصفهان در نظر بگیریم.

وی افزود: در چند سال اخیر کارهایی که در نوسازی و بهسازی خانه‌های تاریخی صورت گرفت در برخورد نخست نقطه اختلال به نظر می‌رسید، اما پس از رسیدگی و مرمت به نقطه قوت و به موزه و یا مکان‌های بوم‌گردی و گردشگری تبدیل شدند؛ بنابرین تناقضی بین توسعه و توجه به داشته‌های معماری و تاریخی نیست، اگر برنامه توسعه شهری در جای خودش به درستی اجرا شود که بخشی از آن توسعه کالبدی است، اتفاقا نقطه قوت برای شهرخواهد بود.

سامع پیرامون سطح کیفیت نیروهای شهرداری، تصریح کرد: شهرداری  ارگانی است که در طول تاریخ شکل گرفته و شهرداری اصفهان سابقه بیش از 100 سال دارد و به مرور ساختار نیروی انسانی شکل گرفته و تعدادی جذب شدند و فعالیت می‌کنند. ابتدا یک یا دو معاونت بوده و سپس حوزه‌های خدمات شهری، فنی، شهرسازی، مالی و اخیرا فرهنگی واجتماعی براساس انتظارات توسعه یافته ایجاد شده است.

وی افزود: متاسفانه شهرداری‌ها در حوزه کیفیت قراردادهای نیروی انسانی و مسائل چارت سازمانی مشکل دارند و از سوی  ارگانهایی که در این زمینه برای شهرداری تصمیم‌گیرنده بودند، تعلل صورت گرفته، به طور مثال بعضی کارکنان بعد از چندین سال هنوز شرکتی و قراردادی هستند در صورتی که در سایر دستگاه‌های دولتی امور قرارداد و ارتقاء شغلی و حقوق و مزایا مشخص است، اما در شهرداری این نقطه ضعف وجود دارد، ضمن آنکه استفاده از تخصص‌های دانشگاهی را در حدود30 سال اخیر مهم دانسته و در زمینه‌های عمران، شهرسازی، فضای سبز و حمل و نقل شروع به جذب دانشگاهیان کردند.

عضو منتخب ششمین دوره شورای اسلامی شهر اصفهان گفت:کارکنان شهرداری باید شایسته، توانمند و راضی باشند تا بتوانند به بهترین نحو به مردم خدمت کنند. چراکه به طور معمول باید فراتر از حرفه و موضوع خود در شهرداری کار کنند. باید از سایر رشته‌ها نیز اطلاع داشته باشند و باید با آموزش‌های کارگاهی خود را توانمند و از مشکلات شهر آگاه باشند.

وی خاطرنشان کرد: یکی دیگر از مشکلاتی که در شهرداری وجود دارد تغییرات 4 سال یکبار است و اشخاصی ممکن است از بیرون شهرداری وارد شوند و در بحث مسئولیت‌سپاری‌ها نردبان توسعه شغلی افراد دیده نشود یا به آنها کم توجهی شود، این‌ها مواردی است که مدیریت منابع انسانی شهرداری از طریق اجرای برنامه‌های جامع می‌تواند آن را به حسن اجرا برساند.

انتهای پیام/163/ش

 
پربیننده‌ترین اخبار استانها
اخبار روز استانها
آخرین خبرهای روز
فلای تو دی
تبلیغات
همراه اول
رازی
شهر خبر
فونیکس
میهن
طبیعت
پاکسان
گوشتیران
رایتل
مادیران
triboon