مدیرکل بنیاد مسکن استان مرکزی: گرانی زمین تقصیر ما نیست / شیوه‌نامه‌های واگذاری زمین باید تغییر کند
مدیرکل بنیاد مسکن استان مرکزی گفت: قیمت‌گذاری که در حال حاضر وجود دارد تقریبا مربوط به دوسال گذشته است یعنی اختلاف قیمت زمین که الان از سوی بنیاد واگذار شود با قیمت حال کاملا محسوس است که این خود سبب ایجاد رانت میشود.
به‌گزارش خبرگزاری تسنیم در اراک، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی به دستور امام راحل و در فروردین ماه 1358 تاسیس واساسنامه بنیاد در تاریخ هفدهم آذر ماه سال 1366 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید که براساس اساسنامه مهم‌ترین وظایف این سازمان شامل ارائه طرحهای مورد نیاز برای ایجاد مسکن اقشار مستضعف، انجام پروژه‌های کارشناسی دربارهٔ زمین‌های روستایی، کمک در جهت تأمین مصالح ساختمانی و... است.
بررسی برنامه‌های مختلف بنیاد مسکن در حوزه روستایی و نیز شهرهای زیر 25 هزار نفر موضوعی شد تا خبرنگار خبرگزاری تسنیم استان مرکزی در گفت‌و‌گوی تفصیلی با "علی عسگری" مدیرکل بنیادمسکن استان مرکزی ابعاد اقدامات صورت گرفته را به بررسی بگذارد که مشروح این مصاحبه در زیر می‌آید:
تسنیم: وضعیت طرحهای هادی و اجرای آنها در استان مرکزی در چه وضعیتی قرار دارد؟
در استان مرکزی یک هزارو 604 آبادی وجود دارد که از این تعداد 855 روستا بالای 20 خانوار است و جامعه هدف طرح هادی روستاهای بالای 20 خانوار است، 919 روستای استان دارای طرح هادی است که می‌توان گفت تهیه طرح هادی در تمام روستاهای استان انجام شده است.
تعداد 260 روستا جزو روستاهایی هستند که تاریخ افق طرح آنها پایان یافته و بازنگری طرح انجام شده است که حدود 30 درصد روستاها را شامل میشود. همچنین در سال جدید 86 روستا در حال مطالعه و بازنگری طرح روستایی است که با تأکید و حساسیت دولت و تخصیص اعتبار نسبت به سال‌های گذشته تعداد و طرحهای بازنگری دو برابر افزایش داشته است.
از تعداد 855 روستای بالای 20 خانوار طرح هادی 119 روستا تمام شده است و تعداد 364 روستا فاز نخست در آن اجرا شده است، در مجموع روستاهای تمام شده و روستاهای نیمه تمام در 483 روستا اجرای طرح هادی صورت گرفته که حدود 55 درصد روستاهای تحت پوشش استان است.
از سال 94 سهیمه قیر رایگان به بنیاد تخصیص یافته است، اجرای پروژه‌ها با اعتبار دولتی و بخشی با مشارکت منابع دهیاری‌ها است به طوری که در پروژه‌های مشارکتی، بنیاد مسکن قیر را تأمین می‌کند و دهیاری هزینه پخت و اجرای آسفالت را تقبل می‌کند، در این راستا از سال 94 تاکنون بیش از 2 میلیون و 450 متر مربع آسفالت در روستاها انجام شده است.
تسنیم: در راستای توسعه و آبادانی بخش روستایی چه اقداماتی انجام شده و چه برنامه‌هایی در استان وجود دارد؟
طرحی تحت عنوان طرح گردشگری وجود دارد که شامل روستاهایی است که قابلیت گردشگری دارند، در این راستا 8 روستا مصوب شده‌اند و در یک روستا اجرای طرح گردشگری در حال انجام است و طرحهای 7 روستا در شهرستان‌های مختلف استان در حال مطالعه است.
تهیه طرح گردشگری در 8 روستای استان مرکزی
تسنیم: آیا برای روستاهای نمونه هدف گردشگری هم برنامه ویژه‌ای دارید تا به اقتصاد روستا کمک شود؟
طرحی تحت عنوان بافت با ارزش وجود دارد که دو روستای انجدان و وفس به عنوان بافت با ارزش تعریف شده است، فاز نخست در روستای انجدان به صورت 100 درصد انجام شده است و هم اکنون به عنوان منطقه گردشگری برای شهر اراک و میهمانان تبدیل شده است و روستای وفس به جهت جنبه تاریخی که دارد 95 درصد بافت با ارزش در فاز نخست در این روستا اجرا شده است .
تسنیم: وضعیت استان مرکزی در حوزه صدور اسناد روستایی به چه شکل است؟
در حوزه صدور سند حدود 69 هزار جلد سند روستایی در سطح 644 روستا تاکنون صادر شده است و تعداد 10 هزار و 226 جلد سند شهری در شهرهای زیر 25 هزار نفر صادر شده است که در مجموع سند شهری و روستایی 79 هزار و 226 جلد سند با همکاری مشترک با اداره ثبت ،این اسناد تحویل روستاییان میشود.
تسنیم: در بحث مقاوم سازی واحدهای مسکونی روستاهای سطح استان مرکزی چه اقداماتی صورت گرفته است؟
از حدود 103 هزار واحد روستایی شناسایی شده حدود 56 هزار واحد در روستا و شهرهای زیر 25 هزار نفر مقاوم سازی شده‌اند که تاکنون یک هزار و 230 میلیارد تومان تسهیلات در قالب مقاوم‌سازی پرداخت شده است، ضریب نفوذ مقاوم سازی در سطح استان حدود 56 درصد است.
طی تفاهمنامه سه جانبه بین بنیاد مسکن، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی و استانداری 2 هزار واحد مسکونی برای خانواده‌های نیازمند روستایی در سطح استان ساخته شد، در این راستا تسهیلات بهسازی 5 درصد و 30 میلیون تومان کمک بلاعوض از سوی سازمان مدیریت برنامه‌ریزی و دولت پرداخت شد همچنین خدمات فنی و صدور پروانه به صورت رایگان انجام شده است که پیشرفت فیزیکی آنها حدود 98 درصد است و از این محل حدود 55 میلیارد تومان به صورت بلاعوض پرداخت شده است.
مقاوم‌سازی 56 هزار واحد در روستا و شهرهای زیر 25 هزار نفر
تسنیم: یکی از موانع و مشکلات حوزه مسکن بحث گرانی زمین است به طوری که در مصاحبه‌ای نائب رئیس کمیسیون امور داخلی و شوراهای مجس مدعی بود بنیاد مسکن با قیمت‌گذاری نجومی عامل گرانی در بخش مسکن به ویژه زمین روستایی است، نظر خودتان چیست؟
دیدگاهی که بنیاد را عامل گرانی زمین و مسکن در روستاها می‌داند درست نیست هرچند یکی از وظایف اصلی و مهم بنیاد ساخت مسکن برای محرومان است و این چیزی است که بنیاد مسکن سرلوحه کار خود قرار داده است ولی در ساخت مسکن محرومان عواملی وجود دارد که سبب توفیق یا عدم آن میشود.
بنیاد مسکن به دستور امام (ره) در 21 فروردین 1358 تاسیس شد، در متن فرمان تاریخی حضرت فرموند؛ حسابی با شمار 100 نزد تمام بانک‌های ملی باز میشود همچنین از خیرین و مردم درخواست می‌کنند که به این حساب وجه واریز کنند و در تأمین مسکن برای محرومان کمک داشته باشند بنابراین در همان فرمان رهبر کبیر انقلاب دولت، بنیاد مستضعفان و همه مردم را مکلف می‌کنند تا در ساخت مسکن برای محرومان به بنیاد مسکن کمک کنند.
در سال 58 بعد از فرمان امام صف‌های طولانی پشت در بانک‌ها از کمک‌های مردم به بنیاد مسکن و حساب 100 امام (ره) ایجاد شده بود که متولی اصلی آن بنیاد بود، بنیاد مسکن در همان دوره اقداماتی انجام داده است که هم اکنون در آمار ما مشاهده نمی‌شود به عنوان مثال در خیابان 30 متری آیت‌الله غفاری ساخت بخشی از خانه‌ها مربوط به همان سنوات است که به سابقه ما بر نمی‌گردد.
در روستاها همه ساله با اعتباراتی که در بحث مسکن روستایی اختصاص پیدا می‌کند علاوه بر کمک‌های دولتی و اعطای وام‌های بهسازی و بازسازی مسکن روستایی، وجوهی به حساب 100 ویژه افرد محروم واریز و خانه‌هایی احداث میشود.
بنیاد مسکن به واسطه مأموریت‌هایی که در اساسنامه بنیاد برای آن تعریف شده باید کارخانه شن و ماسه احداث کند، تولید مصالح داشته باشد، در ساخت مسکن کمک کند و به عبارتی تمام موارد در اساسنامه بنیاد درج شده است و این اساسنامه مصوبه مجلس است که بر اساس این اساسنامه بحث ساماندهی اراضی روستایی نیز به بنیاد مسکن واگذار شده است.
بر اساس ماده 4 قانون، ساماندهی اراضی روستایی با بنیاد است و به عبارتی هر کجا زمین روستایی در مجاورت روستا به صورت منابع ملی وجود دارد، اداره منابع طبیعی در قالب طرحهای هادی در اختیار بنیاد قرار می‌دهد و بنیاد با اجرای طرحهای تفصیلی و در نظر گرفتن همه مطالعات آن را تبدیل به قطعات می‌کند و قطعات را می‌تواند به متقاضیان واگذار کند.
طبق اساسنامه بنیاد مسکن برای واگذاری قطعات شیوه‌نامه‌هایی وجود دارد و طوری نیست که بتوان فراتر از قانون قیمت‌گذاری شود، در شیوه‌نامه گفته شده باید قیمت واگذاری با قیمت کارشناسی و روز و در جهت جلوگیری از ایجاد رانت باشد به عبارتی تمام هدف قانون‌گذار همین است، به عنوان مثال در روستایی زمین متری یک میلیون تومان و در روستایی که بنیاد هم زمین ندارد ممکن است زمین متری یک میلیون و 200 هزار باشد که این قیمت‌گذاری نسبت به بُعد و جاذبه‌ای است که روستاها برای سرمایه‌گذاری دارند و به همین جهت قیمت زمین در روستاهای مختلف متفاوت است.
در کل شهرستان اراک بنیاد فقط در 9 یا 10 روستا زمین دارد، آیا در دورترین نقاط استان بنیاد مسکن زمین دارد؟ ولی به این صورت نیست، از 880 روستای بالای 20 خانوار مگر بنیاد در چند روستا زمین دارد که عامل گرانی زمین باشد؟
در دوره‌های قبل روستاهایی وجود داشت که سال‌ها به صورت متروکه باقی مانده بود اما با مهاجرت معکوس و ایجاد جاذبه برای سرمایه‌گذاران و شهرنشینان، روستاها در حال احیا هستند و مردم با سکونت در روستاها سبب توسعه روستاها می‌شوند این در حالی است که بنیاد مسکن که در این روستاها زمین ندارد اما اگر نگاهی به قیمت زمین در همین روستاها شود قطعا قیمت بالاتری است بنابراین بنیاد مسکن اساسا نقشی در گرانی زمین ندارد ولی مجبور است به دلیل عدم ایجاد رانت و رعایت شیوه‌نامه‌های خود زمین را به قیمت کارشناسی به مردم واگذار کند، در این راستا در سفر وزیر محترم راه در این خصوص صحبت‌هایی شد در صورت اصلاح شیوه‌نامه به طور حتم بنیاد مسکن مطیع قوانین است.
تسنیم: وضعیت قیمت‌گذاری زمین در بخش روستایی مربوط به بنیاد مسکن به چه شکل انجام میشود؟
قیمت‌گذاری که در حال حاضر وجود دارد تقریبا مربوط به دو سال گذشته است یعنی اختلاف قیمت زمین که الان از سوی بنیاد واگذار شود با قیمت حال کاملا محسوس است که این خود سبب ایجاد رانت میشود بنابراین بنیاد مجبور است سالانه قیمت زمین را کارشناسی کند و با درصدی کمتر از قیمت کارشناسی به متقاضیان خود واگذار کند ولی در این زمینه راه‌های دیگری نیز ارائه داده است و به جای پرداخت پول بابت زمین به صورت اجاره به شرط تملیک و به صورت 99 ساله زمین را دریافت کنید که با این روش بهای زمین بسیار ناچیز و نزدیک به صفر است و فقط بهای آماده‌سازی منظور میشود.
یکی از وظایف بنیاد در توسعه مسکونی روستاها آماده‌سازی است که این آماده‌سازی شامل اجرای جوی و جدول، زیرسازی، روسازی و آسفالت است که این تعهدات برعهده بنیاد است یعنی اگر در جایی بنیاد زمین ارائه می‌کند باید زیرساخت‌ها را نیز تامین کند، وجوهی که زیرسازی بر می‌دارد از محل تامین فروش زمین است چراکه بنیاد بودجه‌ای غیر از فروش زمین در اختیار ندارد و دولت هم با توجه به تعداد روستاها واولویت‌های روستایی در ابتدا برای قسمتی که هیچ ارزشی ندارد اعتباری قرار نمی‌دهد.
بر اساس شیوه‌نامه 50 درصد پول فروش زمین باید در روستا هزینه شود در همین راستا در روستاهایی که زمین واگذار شده است عملیات زیرسازی اجرا و موجود است همچنین مشخص است بخش عمده‌ای از پول دریافت شده از فروش زمین در روستاها به صورت جدول، زیرسازی، روسازی و آسفالت هزینه شده است.
گاهی ممکن است 50 قطعه زمین در یک روستا وجود داشته باشد که تنها در 10 واحد به صورت پراکنده اجازه و امکان ساخت باشد که البته عملیات زیرسازی آنها گاهی بسیار بالاست بنابراین در این موارد با هماهنگی دهیاری‌ها و شوراها، معابر اولویت‌دار در روستا کارهای عملیات اجرای آماده‌سازی انجام میشود.
50 درصد از پول زمین واگذارشده صرف آماده‌سازی روستاها میشود، بعد از تحویل مسکن در روستا اهالی منطقه طلب جدول، زیرسازی، روسازی و آسفالت دارد که به طور حتم هزینه‌های این پروژه‌ها باید از از محل فروش زمین تامین شود.
تسنیم: باتوجه به سیل مردادماه در استان به ویژه آهنگران و چند روستا که باعث خسارت شد بنیاد مسکن چه اقداماتی داشته است؟
در سیلاب اخیر هم زمان پدیده سیل در 23 استان اتفاق افتاد، در این راستا روال ستاد بحران به این صورت است که آمار خسارات استان را جمع‌آوری می‌کند و بنیاد مسکن نیز آمار خود را به ستاد بحران ارائه کرده و آمار در وزارت کشور تأیید شده و این آمار تحویل سازمان مدیریت برنامه‌ریزی شده است، ولی هنوز اعتبارات استانی پرداخت نشده است.
هم‌اکنون منتظر ابلاغ اعتبارات برای کمک به سیل‌زده‌ها هستیم که معمولا یک وام تسهیلات بهسازی 200 میلیون تومانی است، کمک بلاعوض ساخت به متقاضیان و تسهیلات معیشتی در قالب بسته‌های پیشنهادی ویژه مناطق سانحه دیده سیل یا زلزله هستیم و به محض اینکه تسهیلات و اعتبارات به استان پرداخت شود این اعتبارات توزیع میشود.
در حال حاضر با کمکی که دستگاه‌های اجرایی از جمله کمیته امداد، بهزیستی، بسیج سازندگی داشتند کار بازسازی واحدهای روستای آهنگران شروع شده است و در انتظار توزیع اعتبارات نمانده‌ایم، از همان روزهای نخست با کمک بسیج سازندگی عملیات ساختمانی از جمله آواربرداری و پی‌کنی‌های تمام ساختمان‌ها انجام شده همچنین عملیات ساخت و ساز نیز شروع شده است.
هم اکنون در مرحله اجرای سقف، اسکلت و فونداسیون، واحدهای مختلفی وجود دارد که با کمک بلاعوض از سوی بهزیستی، کمیته امداد و بنیاد شهید تامین شده زودتر از تامین اعتبار توسط بسیج سازندگی انجام و کار ساخت و ساز در این روستا شروع شده است.
مشکلی که وجود دارد تأخیر در روند ابلاغ اعتبار است هر چند با پولی که وجود داشت مقداری از کار پیشرفت داشته است، اما به طور حتم برای ادامه کار نیاز به تامین منابع مالی وجود دارد و امید است با کمک دولت و سرعت در ابلاغ اعتبار مناطق سانحه‌دیده زمان بیشتری از دست نرود و سعی بر این است در بازده زمانی امسال و تا قبل از سال جدید وضعیت واحدها به سرانجام برسند.
انتهای پیام/711/
