جزئیات تحولات ‎نرخ ارز، ‎نقدینگی و ‎تورم طی یک دهه گذشته+ جدول

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم؛ آمار تأمین ارز انجام‌شده از ابتدای سال تا تاریخ 19 خردادماه سال‌های 1401-1402 نشانگر افزایش 83درصدی تأمین ارز وزارت جهاد کشاورزی بابت تأمین نهاده‌های دامی و اقلام مورد نیاز این مجموعه است، همچنین تأمین ارز مرتبط با وزارت صمت در این بازه زمانی 4 درصد افزایش یافته است.

در مجموع در بازه زمانی یادشده تأمین ارز انجام‌شده به 13 میلیارد و 805 میلیون دلار رسیده است که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل افزایش 23درصدی تأمین ارز را نشان می‌دهد.

مداخله فعال در تثبیت نرخ ارز در جهت محدود نمودن نوسانات

یکی از مهمترین عوامل تورم بی‌ثباتی نرخ ارز است. تجربه بسیاری از کشورها در ثبات اقتصادی از طریق مداخله در تثبیت نرخ ارز نشان می‌دهد که سیاستگذار با مداخله فعال در تثبیت نرخ ارز در جهت محدود نمودن نوسانات باید به‌دنبال تثبیث اقتصادی باشد.

طی سال 1389 تا 1401 میزان مداخله بانک مرکزی به نرخ بازار در بازار غیررسمی بالغ بر 57 میلیارد دلار بوده است که از این رقم بیش از 14 میلیارد و 600 میلیون دلار مربوط به اسکناس و 42 و نیم میلیارد دلار مربوط به حواله بوده است.

بانک مرکزی از طریق فروش بخشی از ارزی که دولت به او می‌دهد با مداخله در بازار در جهت کاهش نوسانات نرخ ارز عمل می‌کند و همچنین از افزایش قابل توجه پایه پولی جلوگیری می‌کند.

کاهش نوسانات نرخ ارز

میزان ضریب تغییرات بالای نرخ ارز در سال‌های گذشته همواره به‌عنوان یکی از عوامل پیش‌بینی‌ناپذیری اقتصاد ایران ذکر شده است، به‌عنوان نمونه در سال 97 حدود 30 درصد و در سال 1401 حدود 19.5 درصد تغییر کرد و سال 91 هم 28.4 درصد شد.

با اجرای سیاست تثبیت طی چند ماه اخیر میزان تغییرات نرخ ارز در بازار غیررسمی در سه‌ماهه نخست سال 1402 به‌شدت کاهش و برابر 2.5 درصد شده است، همچنین میزان ضریب تغییرات نرخ  ارز در بازار حواله نیما در 3ماهه ابتدایی سال جاری 1.8 درصد بوده است، با توجه به این مسائل، سیاست تثبیت حائز اهمیت است چرا که ثبات در این نرخ‌ها باعث افزایش پیش‌بینی‌پذیری روندهای اقتصادی برای فعالان و سرمایه‌گذاران خواهد شد.

روند افزایشی مبادلات تجاری کشور

رقم تراز حساب جاری کشور در سال گذشته بیش از 15 میلیارد دلار بوده است. این رقم در سال 1400 به بیش از 11 میلیارد دلار می‌رسد و تنها در سال‌های 98 و 99 این تراز منفی بوده است. روند تراز تجاری خارجی کشور در بلندمدت نیز نشان می‌دهد که به‌طور تاریخی کشور ایران دارای تراز پرداخت مثبت بوده است.

تمام ارقام خروج سرمایه از کشور مرتبط با فرار سرمایه نیست و بخشی مربوط به سرمایه‌گذاری و سپرده‌گذاری ارزی در سایر کشورهاست ولی در اصل منابع متعلق به کشورمان می‌باشد.

صادرات بالای 40 میلیارد دلار بخش غیرنفتی نیز از دیگر تغییرات مثبت اقتصاد ایران در سال‌های اخیر بوده است. رشد قابل ملاحظه صادرات غیرنفتی در سال‌های اخیر این امکان را فراهم کرده است که بدون نیاز به منابع حاصل از صادرات نفت بتوانیم نیازهای ارزی کشور را تأمین کنیم.

تحولات تورم، نقدینگی و تولید

بررسی‌ها نشان می‌دهد نرخ میانگین رشد نقدینگی در دهه 70 معادل 27.1 درصد، در دهه 80 معادل 28.2 درصد، در سال‌های 1390 تا 1396 معادل 26.7 درصد و از سال 1397 تا 1401 معادل 33 درصد بوده است.

همچنین آمارها نشانگر میانگین رشد پایه پولی 23.4درصدی در دهه 70، رشد 24درصدی در دهه 80، رشد 17.8درصدی در سال‌های 1390 تا 1396، رشد 32.2درصدی در سال‌های 1397 تا 1401 می‌باشد.

همچنین آمارها نشانگر تورم 24.4درصدی در دهه 70، تورم 14.7درصدی در دهه 80، تورم 19درصدی در سال‌های 1390 تا 1396 و تورم 42.4درصدی در سال‌های 1397 تا 1401 می‌باشد.

بررسی نرخ رشد تولید ناخالص داخلی نیز نشان می‌دهد رشد تولید ناخالص داخلی در دهه 70 معادل 4.3 درصد، در دهه 80 معادل 4.7 درصد، در سال‌های 1390 تا 1396 معادل 1.4 درصد و از سال 1397  تا 1401 معادل 1.2 درصد بوده است.

انتهای پیام/+