چشم‌انداز مبهم احزاب مخالف اردوغان؛ انحلال در راه است؟
انحلال و ازمیان‌رفتن ائتلاف ملت یکی از مهمترین آرزوهای حزب حاکم ترکیه بود و حالا این آرزو، بدون آن‌که هزینه‌ای بر دست دولت اردوغان بگذارد، تحقق یافته است.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، بیش از دو دهه است که فضای سیاسی ترکیه تحت تسلط رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور این کشور و رهبر حزب عدالت و توسعه (AKP) است. احزاب اپوزیسیون که به‌عنوان نیروی جایگزین وارد صحنه شدند، کاری از پیش نبردند. آنان برای به چالش کشیدن حکومت اردوغان و ایجاد تغییرات سیاسی، ضعیف ظاهر شدند.
این روزها در فضای سیاسی ترکیه، خبری از مواضع و اعلام دیدگاه‌های رهبران احزاب مخالف اردوغان نیست، گویی آنان هنوز شوک شکست و رویارویی با نتایج انتخابات را پشت‌سر نگذاشته‌اند، حالا خبری از ائتلاف 6 حزب مخالف نیست و اردوغان، با وجود استیلای بحران اقتصادی، با خیال راحت مشغول سفر و سخنرانی است.
انحلال و از میان رفتن ائتلاف ملت یکی از مهمترین آرزوهای حزب حاکم ترکیه بود و حالا این آرزو، بدون آن‌که هزینه‌ای بر دست دولت اردوغان بگذارد، تحقق یافته است.
ناظران و تحلیلگران سیاسی ترکیه بر این باورند که احزاب مخالف اردوغان، برای رسیدن به قدرت و تغییر فضای سیاسی کشور، با این موانع روبه‌رو هستند:
الف) رهبری:
احزاب مخالف اردوغان، یک رهبر قدرتمند ندارند که در مصاف با اردوغان، به‌راحتی پیروز شود، البته بعید نیست در آینده، اکرم امام اوغلو شهردار استانبول، به چنین جایگاهی دست پیدا کند، فعلاً کمال کلیچدار اوغلو به ترک کرسی رهبری حزب جمهوری خلق رضایت نداده است و مرال آکشنر نیز قرص و محکم در حزب خوب، سر جای خود نشسته است. رهبرانی همچون باباجان، داود اوغلو، اویسال و کاراملا اوغلو نیز لااقل در فضای کنونی، در قد و قواره‌ای نیستند که یک جریان سیاسی ـ اجتماعی عظیم را مدیریت و هدایت کنند.
ب) رسانه:
یکی دیگر از چالش‌های اصلی احزاب مخالف در ترکیه، محدودیت آزادی بیان رسانه‌ها و کنترل سیاسی اعمال‌شده توسط حزب حاکم است، تقریباً همه رسانه‌ها به دست تیم اردوغان افتاده است و این فضای رسانه‌ای، یک موقعیت نابرابر ایجاد کرده است و احزاب مخالف را در مسیر انتقال مؤثر پیام خود و جلب حمایت عمومی دشوار می‌کند.
ج) فضای دوقطبی:
ترکیه، در سال‌های گذشته، به بدترین شیوه، دوقطبی شدن و تفرقه را تجربه کرده است و بحث‌های سیاسی به‌طور فزاینده‌ای خصمانه شده است. این جو، ایجاد ائتلاف‌های گسترده و تغییر فضا را برای احزاب مخالف چالش‌برانگیز می‌کند.
د) رقابت ناعادلانه انتخاباتی:
احزاب اپوزیسیون، بارها نگرانی‌های خود را در مورد مصاف انتخاباتی ناعادلانه، از جمله تحریف، ارعاب رأی‌‌دهندگان و سوگیری شورای‌عالی انتخابات را ابراز کرده‌اند. این اقدامات روند دموکراتیک را تضعیف می‌کند و شانس احزاب مخالف را برای دستیابی به جایگاه قابل توجه در پارلمان محدود می‌کند.
ه) تفرق فکری و پراکندگی سازمانی:
احزاب مخالف اردوغان در ترکیه با پراکندگی و عدم وحدت مواجه شده‌اند. احزاب متعدد با ایدئولوژی‌های متفاوت، اغلب با یکدیگر رقابت می‌کنند و تأثیر جمعی آنها را کمرنگ می‌کنند.
و) منابع مالی محدود:
فعالیت سیاسی و حزب‌داری در ترکیه، کاری پرخرج و هزینه‌بردار است! احزاب مخالف، اغلب در مقایسه با حزب عدالت و توسعه که به منابع قابل‌توجهی دسترسی دارد، با محدودیت‌های مالی مواجه‌اند، این امر توانایی آنها را برای کمپین مؤثر، بسیج حامیان و رقابت در شرایط برابر محدود می‌کند.
نتایج انتخابات سال آتی چه خواهد بود؟
ائتلاف ملت، پس از پایان انتخابات پارلمان و ریاست‌جمهوری دچار انشعاب و تشتت شد و عملاً برنامه منسجمی برای انتخابات محلی سال آتی ندارد، این در حالی است که دستیابی به بیشترین تعداد شهرداری‌ها و مجالس استان و شهرستان (شورای شهر یا انجمن شهر)، نقش مهمی در سرنوشت احزاب سیاسی ایفا می‌کند و حزبی که دارای نفوذ محلی و منطقه‌ای نباشد و در حوزه شهرداری به مردم خدمت نکرده باشد، در پارلمان و ریاست‌جمهوری نیز به‌راحتی رأی نخواهد گرفت.
البته چنین چیزی به این معنی نیست که کار احزاب مخالف اردوغان، تمام شده است و کرکره را پایین می‌کشند. برخی از ناظران سیاسی ترکیه بر این باورند که توجه به چند نکته مهم، می‌تواند فضای فعلی را تغییر دهد.
از جمله این‌که تغییر جمعیت، می‌تواند برخی معادلات را عوض کند. جمعیت ترکیه جوان و به‌طور فزاینده‌ای شهرنشین است. نسل‌های جوان، از نظر سیاسی درگیر هستند و انتظارات متفاوتی از رهبران خود دارند. احزاب مخالفی که بتوانند به‌طور مؤثر از این تغییرات جمعیتی بهره ببرند و دیدگاه‌های تازه‌ای ارائه دهند، شانس بیشتری برای جلب حمایت دارند.
موضوع بعدی اقتصاد است، نگرانی‌های اقتصادی در ترکیه، به یک متغیر مهم تبدیل شده است. اقتصاد ترکیه در سال‌های اخیر با چالش‌هایی از جمله تورم و بیکاری مواجه بوده است، در نتیجه، مخالفین می‌توانند در مقاطع بعدی نیز، دوباره به‌روی این موضوع تمرکز کنند و سند جامع و راهکار ارائه دهند.
البته از نظر برخی از مخالفین اردوغان، عوامل و پارامترهای خارجی نیز، بی‌تأثیر نیستند، به‌ویژه در شرایطی که اردوغان همچنان از غرب دور مانده است، مخالفین به‌دنبال استفاده از عامل پویایی بین‌المللی هستند.
از نظر آنها، رابطه ترکیه با جامعه بین‌المللی و جایگاه جهانی آن بر چشم‌انداز سیاسی تأثیر خواهد گذاشت. فشار خارجی، تحولات دیپلماتیک و پویایی‌های منطقه‌ای می‌تواند بر فضای سیاسی داخلی تأثیر بگذارد و فرصت‌هایی را برای احزاب اپوزیسیون ایجاد کند، با این حال، مهمترین آزمون عملی پیشِ‌رو، انتخابات شهرداری‌های ترکیه در سال 2024 میلادی است و اگر مخالفین در این مصاف نیز مغلوب شوند، شانس آنها برای مدیریت یک فعالیت سیاسی و اجتماعی قدرتمند و اثرگذار، کاهش پیدا خواهد کرد.
انتهای پیام/+
